|

Tefekkür olmadan sanat olmaz

İlhami Atalay'ın çalışmalarının yer aldığı 'Alemler' sergisi, İlhami Atalay Sanat Galerisi'nde sanatseverlerle buluşuyor. Sanat yaşamının 63 yılını geride bırakan ressam İlhami Atalay sergide, insanın alem içinde yalnız olmadığını bize hatırlatıyor.

Kübra Sönmezışık
00:00 - 6/02/2011 Pazar
Güncelleme: 21:45 - 5/02/2011 Cumartesi
Yeni Şafak
Tefekkür olmadan sanat olmaz
Tefekkür olmadan sanat olmaz

“Sanatın kaynağı aşktır. Aşkın sırrı güzelliktir. Güzelliğin sırrı sanattır. İnsan güzelliğe vurgundur.” İlhami Atalay'ın sanat felsefesini bu cümleler anlatıyor. Felsefenin başlangıç noktasına yani en başa döndüğümde İlhami Bey'in ilkokuldan beri aralıksız resim yaptığını öğreniyorum. Kendi adını taşıyan sanat galerisinin ise otuzuncu yılı. Atalay'ın yaptığı resimler geleneksel sanattan izler taşıyor ve yaptığı sanatı Çağdaş İslam Sanatı olarak adlandırıyor. Diyor ki: “Resimlerimle geleneksel sanatın ortak noktası sonsuzluğu arama, tekrarın önemini vurgulamadır. Benim yaptığım Çağdaş İslam Sanatı. Kübizme ve başka bir akıma mal edilemiyor. Başka bir milletin sanatına benzemiyor. Yaptığım resimler yeni bir akımın ürünü.”

BU ALEMDE YALNIZ DEĞİLİZ

Atalay, 'Alemler' başlıklı sergisinin ortaya çıkışını şöyle anlatıyor: “Çalışmalarda merkeziyetçi bir anlayış güdüyorum. Merkeze bir objeyi alıyorum. Çevresine de onunla ilgisi olan ya da olmayan objeleri yerleştiriyorum. Birbirleriyle alakasız gibi görünen objelerin aslında ne kadar alakalı olduğunu anlatıyorum. Yaşam da böyle. Mesela bizden uzakta kurbağalar ötüyor. 'Kurbağının bizimle ilgisi yoktur' diyebilir miyiz? Kendini yalnız zannediyorsun ama karıncalar senden uzakta evlerine yiyecek taşıyor. Çevremizde birbiriyle hiç ilgisi olmayan birçok şeyle birlikte yaşıyoruz." İlhami Atalay'ın resimlerinde sözüne ettiği merkez objeler; çadır, mısır, gül, gözbebeği, beyin, orkide, simit ve papatyalardan oluşuyor. Ressam çevremizde gördüğümüz bütün objeleri tablolaştırmış. Berlin Güzel Sanat Akademisi'nde duvar halıcılığı üzerine lisans üstü eğitim gören sanatçının yaptığı çalışmalar aynı zamanda duvar halısı formunda. Atalay, yaptığı bir çok çalışmayı halı olarak dokunması için tasarlamış. Sergide 46 eser yer alıyor.

BEŞGENLERİ HAMSİ GÖZÜNDEN ESİNLENEREK YAPTIM

Sergide beşgen formlu tablolar da yer alıyor. Sanatçı beşgenlerin sebebini ise şöyle anlatıyor: “Beşgen serisinde her beşgenin bir dünya bir galaksi olduğunu ve onların birbirleriyle olan bağlantılarını düşünüyorum. Beşgenler içindeki farklı dokular yine başka bir dünyanın kapısını açıyor.” Sanatçı beşgenleri hamsi gözünden esinlenerek yapmış. “Hamsiler üzerine bir sergi açmıştım. O sergide hamsi gözlerini beşgen olarak algılamışım. Sonradan anladım ki Selçuk ahşap oymalarıyla, sedef kakmacılıkla, mermer işçiliğiyle ilgi kuruyor. İslam Sanatıyla bağlantı kurduğumu o zaman keşfettim. Bir yıl boyunca bu beşgenler üzerine çalıştım." Sanatçı çalışmaların fonunda kumaş, deri gibi tekstil objeleri kullanıyor.

MÜSLÜMANLARIN SANATLA ALAKALARI YOK

İlhami Atalay, yaptığı Çağdaş İslam Sanatı'nın ilerlemediğini çünkü sanatkarların yetişmediğini söylüyor. Müslümanların sanatla ilgilenmediğini söyleyen sanatçının tespitleri şöyle; "Sanatsız bir millet oluşturulmaya çalışılmış. 'İslam'da resim yasaktır" demişler sonra 'İslam'da sanat yasaktır'a getirmişler, sonra da 'Müslümanlar sanat yapmaz' anlamına getirmişler. Sonra sanatsız, sanattan anlamaz, estetikten anlamaz, bir toplum oluşturmuşlar. Gelenekçiler var. Onlar formu değiştirmeye karşı çıkıyorlar. Sanatta serbestlik önemli ama serbest düşünceye önem verilmiyor. Bugün Tezhip sanatçısı yeni birşey yapamıyor. Türk resim sanatında çağdaş İslam sanatçısı yok." diyor.


TEFEKKÜR SANATÇININ İLHAM KAYNAĞIDIR

İlhami Atalay'ın, 'Alemler' sergisinin temelinde tefekkür yatıyor. Sanatçı “Tefekkür olmadan sanat olmaz” diyor ve sebebini şöyle açıklıyor:” Allah'ın yazılı ayetleri var. Okuma yazma bilmeyen insana “oku” demiş. Allah'ın yazılı ayetleri okuma yazma bilerek okunur. Ama birde Allah'ın görsel ayetleri var. Onlar da derinlemesine bakışla tefekkürle okunabilir ancak. Bu bir kör bakış değil, derinlemesine bir bakıştır. Yorumlayarak ibretle bakarak okumaya oku deniliyor. Görsel ayetleri de biz böyle algılıyoruz. Her yaratılan objeyi okunmak için bir ayet olarak görüyorum. Bu ressamın da ilham kaynağıdır.” İlhami Atalay kendini tekrarlamıyor. Sürekli bir yol açıyor. “Hayatım boyunca hep başka yollar aradım. Yeni tarzlar, yeni usluplar ve teknikler geliştirmeye çalıştım.” Alemler sergisi 20 Şubat'a kadar gezilebilir. İyi seyirler...



13 yıl önce