Tayvan'ın kendi hava sahası var mı?

Çin Savunma Bakanlığı, Tayvan adasının etrafında hava ve deniz tatbikatları yapmayı planladığı altı bölgenin haritasını ve uzun menzilli ateş tatbikatlarını yayınladı. Geçtiğimiz günlerde ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Pelosi'nin Tayvan'a ziyareti iki ülke arası suları ısıtmıştı. Salı gecesi ise, Çin Dışişleri Bakanlığı ada çevresinde kapsamlı bir tatbikat düzenleyeceğini duyurdu.

Haber Merkezi Diğer
Çin Hava Kuvvetleri

Tayvan Savunma Bakanlığı'na göre Çin, adanın hava sahası tanımlama bölgesine 27 savaş uçağı gönderdi.

Bu jetlerden yirmi ikisi, Tayvan Boğazı'nın orta noktasını geçti; Tayvan, Çin'in yaklaşık iki yıl önce hava sahasına yaptığı akınlar hakkında kamuya bilgi vermeye başlamasından bu yana görülmüş en yüksek sayı,

  • Akınlar, Çin'in ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi'nin bu haftaki ziyaretini protesto etmek için Tayvan çevresindeki askeri tatbikatlara başlamasıyla gerçekleşti.

Çin Savunma Bakanlığı adanın etrafında hava ve deniz tatbikatları yapmayı planladığı altı bölgenin haritasını ve uzun menzilli ateş tatbikatlarını yayınladı" Gemiler ve uçaklar tatbikatlar sırasında kritik bölgelerden uzak durması konusunda uyarıldı.

Pekin tarafından ilan edilen tatbikat alanları Tayvan'ın hava sahasına kadar uzanıyor hatta belirli durumlarda adanın bölgesel hava sahası sınırlarını dahi aşabiliyor.

Bir ülkenin hava sahası nedir?

Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Sözleşmesi (UNCLOS) uyarınca, bir ülkenin toprak sınırları kıyı şeridinden 12 deniz mili (22,2 kilometre) uzar.

  • Hükümet veya askeri uçakların izinsiz olarak başka bir ülkenin toprakları üzerinden uçamayacağını da öngören Uluslararası Sivil Havacılık Sözleşmesi'ne göre, yukarıdaki alan ülkenin bölgesel hava sahası olarak kabul edilir.

Fakat, Çin, Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Sözleşmesini 10 Aralık 1982'de imzalayıp, 1996'da onaylarken, Tayvan'ın bu anlaşmayı kabul eden devletler arasında yok.

ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi Tayvan'dan ayrıldı
ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi Çin'in uyarılarına rağmen geldiği Tayvan'dan ayrıldı.

Tayvan bağımsız bir ülke değilse, bir hava sahasına sahip mi?

Tayvan'ın karmaşık durumu bu soruyu kesin olarak cevaplamayı zorlaştırıyor.

Tayvan kendi kendini yöneten bir demokrasi olsa da, anakara Çin ada üzerinde egemenliği olduğu konusunda ısrar ediyor ve bağımsız bir ülke olarak kabul edilebileceği yönündeki herhangi bir öneriye şiddetle karşı çıkıyor.

Dünyadaki çoğu ülke Tayvan'ı bağımsız bir ülke olarak tanımıyor Ancak Singapur Ulusal Üniversitesi'ndeki Lee Kuan Yew Kamu Politikası Okulu'nda kıdemli araştırma görevlisi ve eski bir ABD Savunma Bakanlığı yetkilisi olan Drew Thompson, dünyanın büyük bir kısmının Tayvan'a bağımsız bir ülkeymiş gibi davrandığını ve bu nedenle de kendisine ait bir hava sahasına sahip olduğunu düşünmesinin bir sürpriz olmayacağını söylüyor.

Tayvan bağımsız bir devlet gibi işliyor

"Gerçek şu ki bir Tayvan var. Tayvan özerk ve diğer herhangi bir ülkeden etkili bir şekilde bağımsızlığını kurmuş durumda. Kendi hükümetini seçiyor, kendi vergilerini topluyor ve kendi sınırlarını savunuyor. Bu nedenle, Tayvan bir ülke olarak kabul edilmelidir" dedi.

"Bu ilkeler uyarınca, bölgede uluslararası hukukun geçerli olduğunu kabul ediyoruz, bu durumda Tayvan'ın hava sahası sınırları topraklarının 12 mil ötesine uzanıyor. 12 Mil sınırının ötesindeki uluslararası sular var uluslararası hava sahası bulunuyor".

"Çin Halk Kurtuluş Ordusu Tayvan'ı tanımadığı veya Çin'in Tayvan'ı tanımadığı gerçeğine rağmen, Tayvan'ın hava sahasına saygı duyduklarını" söyledi.

Ancak Çin, Tayvan bölgesindeki egemen güç olduğu için, askeri uçağının Tayvan'dan veya adanın toprak hava sahasına uçmak için başka bir kuruluştan izin alması gerekmediğini iddia ediyor. Pekin'in gözünde Tayvan'ın hava sahası esasen Çin'in hava sahası olarak kabul görüyor.

FOTOĞRAF 12
Yedi soruda Çin ve Tayvan arasındaki krizin tarihçesi

ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi, Çin'in tüm tehditlerine rağmen Tayvan'a bir ziyaret gerçekleştirdi. Ancak Çin, Tayvan'ı, sonunda yeniden Pekin'in kontrolü altında olacak bir ayrılıkçı eyalet olarak tanımlarken; Tayvan, kendi anayasası ve demokratik olarak seçilmiş liderleriyle kendisini bağımsız bir ülke olarak görüyor. Bu nedenle ABD'li üst düzey bir yetkilinin 25 yılın ardından Tayvan ziyareti, Çin'in öfkesine neden olurken savaş korkularını artırdı. Çin Devlet Başkanı Xi Jinping, Tayvan ile "yeniden birleşme" için askeri güç kullanmaktan çekinmeyeceğini söyledi. İşte yedi soruda Çin-Tayvan krizinin tarihçesi ve ABD'nin yıllar içinde değişen tutumu...

Çin Tayvan'ın hava savunma sahasını ihlal etti

Çin'den ABD'ye Tayvan uyarısı: Ateşle oynayanın sonu iyi olmaz