Latin Amerika'nın Arap başkanları: Göçmenlerin çocukları kıtanın tarihindeki yerlerini aldı

Osmanlı İmparatorluğu’nun son döneminde, bugünkü Ortadoğu’dan Latin Amerika ülkelerine kitlesel göçler yaşanmıştı. Çoğunlukla ekonomik sebeplerle gerçekleşen bu göçlerle Suriye, Lübnan ve Filistin’den on binlerce insan Arjantin ve Brezilya başta olmak üzere Güney Amerika’ya yerleşti. İlk mülteci kafilelerinin yaşadığı büyük zorlukların ardından, onların çocukları ve torunları kıtanın farklı noktalarında siyasette de boy göstermeye başladı. Valilikten belediye başkanlıklarına, bakanlıklardan devlet yönetimine, çok sayıda Arap kökenli isim, ülkelerinin tarihinin parçası haline geldi.

İşte yakın tarihte Latin Amerika’da devlet başkanlığına kadar yükselen 11 isim ve öyküleri…

NAYEB BUKELE (D. 1981): Filistinli bir baba ile Salvadorlu bir anneden dünyaya gelen Nayeb Bukele, Latin Amerika’da şimdiye kadar iktidara gelmiş Arap kökenli devlet başkanlarının en gencidir. Babası Armando Bukele Kattan, Hristiyan olarak yetişmesine rağmen İslâm’ı seçmiş ve 1992’de El Salvador’da ilk camiyi açmıştır. Siyasete atılmadan önce ticaretle uğraşan ve başarılı bir işadamı olarak tanınan Bukele, 2019’dan bu yana El Salvador devlet başkanıdır.

ANTONİO SACA (D. 1965): Filistinli bir ailenin çocuğu olan Antonio Saca’nın anne tarafından dedesi Müslüman’dır. 2004’te yine kendisi gibi Beytüllahim kökenli Arap rakibi Şefik Jorge Handal’ı mağlup ederek El Salvador Devlet Başkanlığı’na seçilen Saca, 2009’a kadar görevde kalmıştır. Saca, devlet başkanlığı sırasında başkent San Salvador’un en büyük caddesini “Kudüs Caddesi” ilân edip aynı yere Yaser Arafat’ın büstünü dikerek İsrail’le kriz yaşamıştır.

JACOBO MAJLUTA AZAR (1934-1996): Kendisinden önceki Devlet Başkanı Antonio Guzman Fernandez’in intiharının ardından, 1982’de Dominik Cumhuriyeti’nin devlet başkanı olan Jacobo Majluta Azar, ülkedeki siyasî çekişmeler sebebiyle koltuğunda yalnızca 42 gün kalabildi. Azar, Lübnanlı bir annenin oğluydu.

ABDALA BUCARAM (D. 1952): Lübnanlı bir babanın oğlu olarak dünyaya gelen Abdala Bucaram’ın gerçek adı Abdullah Ebû Kerem’di. 1996’da Ekvador Devlet Başkanlığı’na seçildi, ülkedeki istikrarsız siyasî ortam nedeniyle 5 ay sonra görevini bırakmak zorunda kaldı. Abdala Bucaram’ın amcası Esad Bucaram meclis başkanlığı yapmış bir isimdi. Bucaram’ın kız kardeşi Martha da 1979-1981 arasında görevde bulunan Devlet Başkanı Jaime Roldos Aguilera ile evliydi.

MİCHEL TEMER (D. 1940): Lübnan asıllı olan Michel Temer, Dilma Roussef’in görevden alınmasının ardından, 2016’da Brezilya Devlet Başkanlığı koltuğuna oturdu. Hukuk tahsilinin ardından akademik kariyerini tamamlayan Temer, devlet başkanlığından önce, sırasıyla başsavcılık, bakanlık ve başkan yardımcılığı vazifelerinde bulunmuştu.

JAMİL MAHUAD (D. 1949): Ekvador’da Abdala Bucaram’dan sonra devlet başkanlığı koltuğuna oturan Jamil Mahuad, Lübnanlı bir babayla Alman bir annenin oğluydu. 1998-2000 arasında görevde kalan Mahuad, askerî darbeyle devrildi. ABD’de kamu yönetimi eğitimi alan Mahuad, darbeden sonra akademik kariyerini Amerika’da devam ettiriyor.

JULİO SAMİR TURBAY (1916-2005): Tüccar bir Lübnanlı babanın oğlu olan Julio Samir Turbay, 1978-1982 arasında Kolombiya Devlet Başkanı’ydı. Liberal bir anlayışa sahip olan Turbay, devlet başkanlığından önce, çeşitli bakanlıkların yanı sıra Kolombiya’nın ABD ve İngiltere’deki büyükelçiliklerini de yaptı.

CARLOS FACUSSE (D. 1950): 1998’den 2002’ye kadar Honduras Devlet Başkanlığı görevini yürüten Carlos Facusse, Filistinli bir ailenin oğluydu. Devlet başkanlığından önce bakanlık ve meclis başkanlığı da yapan Facusse, günümüzde Honduras’ın BM’deki daimi büyükelçisi olan Mary Elizabeth Flores’in babasıdır.

MARİO ABDO BENİTEZ (D. 1971): Lübnanlı bir ailede dünyaya gelen Mario Abdo Benitez, 2018’den bu yana Paraguay Devlet Başkanı’dır. Benitez, kendisinden önceki iktidarın, Paraguay’ın Tel Aviv’deki büyükelçiliğini Kudüs’e taşıma kararını iptal etmesiyle gündeme gelmişti. Benitez, kararını gerekçelendirirken, “Paraguay bir kurallar ülkesidir” demişti.

SALVADOR NASRALLA (D. 1953): Filistinli bir babayla Şilili bir anneden dünyaya gelen Salvador Nasralla, Honduras’ın tanınmış işadamı ve medya mensuplarındandır. 2017 devlet başkanlığı seçimlerine katılan Nasralla, bütün uluslararası gözlemcilerin “kazandı” iddialarına rağmen, ülkedeki siyasî çekişme nedeniyle seçimin mağlubu ilân edilmiştir.

CARLOS MENEM (1930-2021): Suriye’den Arjantin’e göç eden bir anne-babanın çocuğu olan Carlos Menem, hukuk tahsilinin ardından siyasete atıldı. 1989’da Arjantin Devlet Başkanlığı’na seçilen Menem, 10 yıl boyunca görevde kalarak ülkesinde çok sayıda ekonomik reform gerçekleştirdi ve ABD ile yakınlaşma politikasını takip etti. Menem, Müslüman bir ailede doğmasına rağmen, siyasete girerken Katolikliğe de geçiş yapmıştı. Öldüğünde ise, vasiyeti üzerine Müslüman mezarlığına defnedildi.

Lula döndü: ABD tüm Latin Amerika'da kaybediyor