ABD ile İran arasında nükleer anlaşmadan kaynaklanan gerilim sürerken, Tahran yönetiminin yeni nükleer tesislerin inşasına devam ettiği ileri sürüldü. ABD merkezli Associated Press (AP) haber ajansı, İran’ın başkenti Tahran’a 90 kilometre mesafede bulunan Fordo Nükleer Tesisindeki şantiye faaliyetleri ve yapımı süren bir yer altı binasının uydu görüntülerini paylaştı. Maxar Technologies aracılığıyla 4 Kasım ve 11 Aralık’ta uydudan elde edilen 2 fotoğrafta, depreme ve saldırılara dayanaklı olması planlanan yer altı binasının yapımında düzinelerce kolon kullanıldığı görülüyor. İnşaatın hava savunma sistemleriyle de koruma altına alındığı kaydedildi.
İÇERİĞİ BELİRLENEMEDİ
Haberde, resmi adı Şehit Ali Muhammedi Nükleer Merkezi olan Kum kenti yakınlarındaki kampüste inşa edilen yeni yapının içeriğinin tam olarak belirlenemediği belirtilirken, inşaatın eylül ayının sonlarında başladığı kaydedildi. Middlebury Uluslararası Araştırmalar Enstitüsüne bağlı James Martin Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme Çalışmaları Merkezi analistlerinden Jeffrey Lewis, AP’ye yaptığı açıklamada, “Bu yerdeki herhangi bir değişiklik, İran’ın nükleer programının nereye doğru gittiğinin bir işareti olarak dikkatle izlenecektir” ifadelerini kullandı. İran’ın Birleşmiş Milletler misyonunun ve Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu yetkililerinin konuya ilişkin yorum yapmadığı belirtildi.
TESİSE SABOTAJ
İran, temmuz ayında sabotaj sonucu zarar gören Natanz’daki uranyum zenginleştirme tesisinin bulunduğu bölgede yerin altına gelişmiş santrifüj montaj tesisi inşa ettiğini açıklamıştı. İran Atom Enerjisi Kurumu Başkanı Ali Ekber Salihi de yaklaşık 3 ay önce devlet televizyonunda yaptığı açıklamada, “Natanz’ın çevresindeki dağların kalbinde” yeni bir nükleer tesisin inşasına başladıklarını bildirmişti. İran meclisi de bu ay başında uranyumun yüzde 20’ye kadar zenginleştirilmesine izin veren bir tasarıyı kabul etmişti. Tasarı İran’ın nükleer programını kuran bilim insanı Muhsin Fahrizade’nin suikast sonucu öldürülmesinin ardından kabul edilmişti. Washington ve Tahran arasında 2015’te imzalanan ancak ABD Başkanı Donald Trump’ın 2018’de tek taraflı olarak uzaklaştığı anlaşmayla İran yüzde 3,67 oranında uranyum zenginleştirmesi yapmayı kabul ediyordu. Son raporlara göre ülkede uranyum zenginleştirme oranları yüzde 4.5’e kadar yükseldi.
