İşte girilemez denilen Vardak

Vardak’ta 500 metrede bir karşılaştığımız güvenlik noktalarından biri.

42 yıldır savaş ve yoklukla boğuşan Afganistan halkının şikayetçi olduğu bir diğer konu da güvenlik. Gasp, uyuşturucu, hırsızlık ve adam kaçırma neredeyse rutin gündelik akış olmuş.

Görüşleri birbirinden farklı da olsa Afganların birleştiği tek konu, ülkede aşayiş olaylarının son 2 haftada azaldığı... Taksiciler silahlı gaspa, seyyar satıcılar hırsızlığa, yolda yürüyen vatandaşlar ise sayısız kapkaça maruz kalmış.

Başkentin çevresindeki illerde durum içler acısı. Bu konuda sicili en bozuk yerlerden biri Kabil’in 120 km uzağındaki Vardak şehri. Yabancıların “suç şehri” olarak da anılan bölgeye girmeye cesaret edemediği ifade ediliyor. Tercümanımız benzer bir uyarı yapsa da Vardak’ı ziyaret ettik.

EN AZINDAN SOKAĞA ÇIKABİLİYORUZ

İlk durağımız Kabil’in çıkışı olan, ‘devletin unuttuğu’ uyuşturucu merkezi Kalaye Abdul Ali ve Argande Haydar bölgeleri oldu.

Her yanında savaşın izlerini taşıyan bölgeden güvenli bir şekilde geçtik. Vardak’ın girişinde bizi birkaç Taliban üyesinin bulunduğu kontrol noktaları karşılıyor. Daha önceki dönemde asayiş için neredeyse 500 metrede bir karakol kurulmuş.

Vardak’ın girişinde önceden çatışmaların yoğunluğu nedeniyle sivil halkın bulunmadığı, şimdi ise seyyar satıcıların türediği kaydediliyor.

Vardak’ın Avval Hel, Sur Pul, Durani, Badam ve Daşt-e Top bölgelerini gezdik. Halkın geneli önceki devletin Kabil’in ötesine geçmediğini ifade ediyor. Burada konuştuğum ismini vermek istemeyen kadınlardan biri şunları söyledi:

“Devlet var mı yok mu biz hiç bilmedik? Kimsenin bizden haberi yok. Her gün bir şeyimiz çalınıyordu. Şimdi en azından sokağa çıkabiliyoruz.”

ABD askeri sağlık hizmetini engelledi

Vardak’ta Türkiye’nin izleriyle karşılaştık. TİKA, 6 yıl önce Daşt-e Top bölgesindeki ilk sağlık kliniğini kurmuş. Klinikte cerrahi, iç hastalıkları, travma ve kadın doğum bölümü bulunuyor.

Bölgenin tek sağlık merkezi olan klinikte 6’sı kadın hemşire, 5’i doktor 28 personel var. Klinik güvenlik nedeniyle hizmet verememiş. ABD askerleri de kliniğe gidenleri güvenlik gerekçesiyle yoldan çevirmiş.

Sağlık hizmeti alamadığı için hayatını kaybedenlerin sayısı tam bilinmiyor. Klinik olmadan önce bölgedeki halk 25 km mesafede bulunan ilçedeki kliniğe gidiyormuş.

PERSONEL AZ HASTA ÇOK

Cerrahi Uzmanı Dr. Abdul Vahid Vahidi,

“Beş yıldır bu hastanedeyim. Devamlı savaş oluyordu. Şu an güvenlik açısından bir sıkıntı yok. Bu kliniği Türk kardeşlerimiz yaptı. Ambulansından tutun diğer malzemelerine kadar hepsine Türkiye destek verdi. Bölge sakinleri 25 km ötedeki hastaneye gidiyordu”

dedi. Hemşire Zahada Sadat ise “2017’den beri burada çalışıyorum. Savaşın ortasındaydık. Hırsızlık ve insan kaçırma bizim normalimiz haline gelmişti. Gündüz kliniği açamazdık. Şimdi geceleri bile hizmet veriyoruz. Taliban çalışmamıza karışmadı” diye konuştu.

SÖZLÜ TACİZE UĞRUYORDUK

Hemşire Babibi Vafa ise şunları söyledi: “İki buçuk yıldır burada çalışıyorum. Eskiden durum farklıydı, çatışmalar vardı.

Bir defasında arkadaşımla çatışmanın ortasında kalmıştım. Sözlü tacize uğruyorduk. Şimdi ise güvenlik konusunda sıkıntımız yok. 2 aydır maaşımızı alamıyoruz. Başka yerlerden borç alıyoruz.

İlk günlerde savaş olduğu için 1-2 gün işe gelmememizi söylemişlerdi. Kliniğimiz şu an için hastalara yetersiz kalıyor. Yardıma ihtiyacımız var.”

#Vardak

#Avval Hel

#Sur Pul

#Durani

#Badam

#Daşt-e Top