İran'a yönelik ambargonun yeniden yürürlüğe girmesi sonrası petrol fiyatlarından, bölgesel güçlerin ekonomilerine kadar onlarca sektörde dengeler değişiyor. Uzmanlar, söz konusu yaptırımlar nedeniyle İran'dan ithalatın azalmasıyla Irak pazarında Türk ürünlerinin etkili olabileceği görüşünü paylaşıyor. Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Türkiye-Irak İş Konseyi Başkanı Emin Taha, Irak'ın özellikle günlük tüketim mallarında ucuz olması nedeniyle bugüne kadar İran ürünlerini tercih ettiğini anımsatarak, "Et, yumurta, kuru bakliyat gibi gıda ürünleriyle plastikten üretilen petrole dayalı ürünler ve inşaat ürünleri dahil birçok kalem artık İran'dan gelemeyecek. Şimdi Türkiye'den tedarik edilecek ve bir fırsat olacak. İran'dan mal temin etmekte zorlanan Irak, bu boşluğu Türkiye ile dolduracaktır" dedi.
İRANLI RAKİPLER ÇEKİLDİ
Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfında (SETA) Ekonomi Direktörlüğü’nden Araştırmacı Şerif Dilek de Irak'ın İran ile ticari iş birliğinin sadece enerjiyle sınırlı olmadığını söyledi. Irak iç pazarındaki tüketim ürünlerinde Türkiye'nin en büyük rakipleri arasında İranlı şirketlerin bulunduğuna dikkati çeken Dilek, "ABD işgalinden sonra Tahran'ın Bağdat üzerinde artan siyasi nüfuzu ekonomik ilişkilerinin perçinlenmesinde büyük oranda etkili oldu. Bugün yaptırımlarla boğuşan bir İran'ın, artık rahat ve kolay bir şekilde Irak piyasasında varlık göstermesi ve hareket etmesi güçleşecektir. Bu süreçte Türkiye hem Bağdat hem Erbil ile ekonomik ilişkilerini daha üst bir seviyeye taşımalıdır" dedi. Dilek, Türkiye'nin İran'dan boşalacak Irak iç piyasasında daha etkili olması için önüne çıkan bu fırsatı değerlendirmesi gerektiğinin altını çizerek, Irak'ın geçici muafiyeti olsa bile daha sonrası için ülkenin elektrik ihtiyacının karşılanmasında Türk şirketlerin hızlı bir şekilde girişimlerde bulunmasının gerektiğini ifade etti.
Irak ile ticaret 15 yılda 11 kat arttı
Ticaret Bakanlığı verilerine göre, Almanya'nın ardından ikinci sıraya yükselen Irak'a ihracat 2013'te yaklaşık 12 milyar dolarla en yüksek seviyesine ulaştı. Irak Savaşı'nın başladığı 2003'te yaklaşık 870,7 milyon dolar olan ticaret hacmi, geçen yıl 10,6 milyar dolara yükseldi. Geçen yıl, Türkiye'nin ihracat pazarları arasında yüzde 5,8 payla 4. sırada yer alan Irak'a ihracat 9 milyar dolar olurken, ülkeden yapılan ithalat 1,5 milyar dolar olarak kayıtlara geçti.
- Türk firmaları için fırsat
- Altın, petrol yağı kalıntıları, hurda plastik ve kağıtla sığır derisi ise Irak'tan en çok ithal edilen kalemler arasında yer aldı. Türk müteahhitlik firmaları için önemli potansiyele sahip olan Irak'ta, Türk firmaları, çeşitli konut projelerinden askeri tesislere, yol, baraj gibi altyapı projelerinden sosyal tesislere pek çok alanda faaliyet gösteriyor.
Petrol 6 ayın en düşüğünde
Uluslararası piyasada en yaygın kullanılan Londra Brent türü ham petrolün varil fiyatı, haftanın son işlem gününde 69,15 dolara kadar gerileyerek, mart ayından bu yana en düşük seviyesini gördü. Haftalık bazda yüzde 5 değer kaybeden petrol için S.Arabistan, Rusya ve ABD’nin üretimindeki artış etkili olurken, düşüşün devam edebileceği vurgusu yapılıyor.
