Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Türkiye Taşkömürü Kurumunun (TTK) son 12 yılda yaptığı yaklaşık 677 milyon liralık yatırımın yüzde 33'ünün iş güvenliğine ayrıldığını belirterek, "TTK'nin 5 müessesesinden en küçüğü olan Amasra Müessesemize aynı yıllar arasında 77 milyon liralık yatırım yapıldı" dedi.
- Dönmez, TBMM Genel Kurulunda, Amasra'daki maden kazası konusunda bilgilendirme yaptı.
TTK Amasra Müessesesinde 14 Ekim Cuma akşamı saat 18.10 sıralarında Türkiye'yi yasa boğan elim bir maden kazasının yaşandığını anımsatan Dönmez, kaza haberini alır almaz İçişleri Bakanı Süleyman Soylu ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin ile olay yerine intikal ederek çalışmaları yerinde koordine ettiklerini ve bütün kurumları teyakkuza geçirdiklerini ifade etti.
Vahim hadisenin metan gazının boşalmasına bağlı olarak grizu patlaması şeklinde meydana geldiğinin değerlendirildiğini anlatan Dönmez, "Patlamanın ardından galeride kısmi yangınlar oluşmuş, keza kömür üretiminin yapıldığı alanda da kısmi göçükler meydana gelmiştir" dedi.
Kazanın meydana geldiği 16.00-24.00 vardiyasında 110 madencinin çalıştığını aktaran Dönmez, işletmedeki kurtarma ekipleri tarafından ivedilikle arama kurtarma çalışmalarına başlandığını kaydetti.
TTK Amasra Müessesesinde 30 tahlisiyecinin bulunduğuna değinen Dönmez, Zonguldak, Bartın, Ankara ve Kütahya'dan toplam 110 kişilik ilave tahlisiye ekiplerinin arama kurtarma çalışmalarında görev aldığını bildirdi. Dönmez, Bartın, Sakarya, Kütahya, Karabük, Zonguldak, Eskişehir, Bolu, Düzce, Kastamonu, Samsun ve Ankara'dan 116 kişilik AFAD arama kurtarma ekibinin de çalışmalara destek vermek üzere bölgeye sevk edildiğini söyledi.
"6 madencinin tedavisi sürüyor"
Madencilerden 58'inin sağ olarak tahliye edildiğini, 41 madencinin hayatını kaybettiğini hatırlatan Dönmez, 11 madencinin ise yaralı olarak hastanelere sevk edildiğini anlattı.
- Dönmez, 6 madencinin, Sağlık Bakanlığının ambulans uçağıyla İstanbul Çam ve Sakura Şehir Hastanesine sevk edildiğini, kalan 5 yaralı madencinin tedavilerine ise Bartın'da devam edildiğini söyledi.
Bugün itibarıyla yalnızca İstanbul'da 6 madencinin tedavisinin sürdüğünü belirten Dönmez, Bartın'daki bütün yaralı madencilerin taburcu olduğunu aktardı.
Kazanın ardından 18 saat içinde arama kurtarma faaliyetlerinin tamamlandığını ve müessesede faaliyete ara verildiğini ifade eden Dönmez, yangının havayla irtibatının kesilerek söndürülmesi için iki noktadan "baraj" yapımının da tamamlandığını bildirdi.
Tesisteki iş sağlığı ve güvenliği uygulamaları
1973'ten bu yana faaliyet gösteren TTK Amasra Müessesesinde iş sağlığı ve güvenliği kapsamında yapılan faaliyetler ve yatırımlarla ilgili bilgi veren Dönmez, "TTK'nin 2010'dan bu yana son 12 yılda yaptığı yaklaşık 677 milyon liralık yatırımın yüzde 33'ü iş güvenliğine ayrıldı. TTK'nin 5 müessesesinden en küçüğü olan Amasra müessesesine ise aynı yıllar arasında 77 milyon liralık yatırım yapıldı. Bu da yüzde 49'a tekabül ediyor" diye konuştu.
- İlgili yönetmeliğe göre, her 250 çalışana bir iş sağlığı güvenliği uzmanı görevlendirilmesinin zorunlu olduğuna dikkati çeken Dönmez, şunları kaydetti:
- "TTK Amasra Müessesemizde 580 çalışana, 16 iş sağlığı ve güvenliği uzmanı görevlendirildi. Başka bir ifadeyle her 37 madencimize 1 iş sağlığı ve güvenliği uzmanı düşüyor. İş sağlığı ve güvenliği mevzuatı marifetiyle çalışma alanlarındaki bütün iş ve işlem basamaklarının, risklerinin iş güvenliği uzmanlarınca değerlendirilmesi zorunluluğu getirildi ve bu kurumda çalışmalar da bu düzenlemelere göre yapılıyor. Bu kapsamda iş sağlığı ve güvenliği uzmanları ve kurum çalışanlarına İstanbul Teknik Üniversitesi NOVA aracılığıyla keza Güney Afrika'nın Pretorya Üniversitesi yetkililerinin katılımıyla temel risk değerlendirilmesi eğitimi, tetikleyici müdahale eylem planı eğitimi ve büyük tehlike yönetim eğitimi aldırılmış ve akabinde uygulamaya yönelik yaşam döngüsü risk değerlendirmesi çalışması sahada gerçekleştirildi."
İşletmenin eylül ayı içerisinde TTK İş Sağlığı Güvenliği ve Eğitim Daire Başkanlığı teknik elemanları ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının iş müfettişlerince de denetlendiğini anlatan Dönmez, olayın meydana geldiği ilk andan itibaren Bartın Cumhuriyet Başsavcılığınca adli soruşturma başlatıldığını hatırlattı.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından ayrıca idari teknik soruşturma ve denetimler başlatıldığını kaydeden Dönmez, olayın tüm boyutlarıyla açıklığa kavuşması için gerekli her türlü desteği ilgili denetim birimlerine vereceklerini bildirdi.
"Yer altı açıklıklarında hayat hattı tesis edildi"
Kamuoyunda gündeme getirilen Sayıştay raporlarına dikkati çeken Dönmez, şöyle devam etti:
- "2017 ve 2019 yılları Sayıştay raporlarında yer alan 'solunabilir ve patlayabilir tozla mücadele' başlığı altındaki hususların dikkate alınmadığı iddiası ortaya atılmıştır. Bu iddiaya ilişkin ölçümler ve kontroller tam yapılmakta ve mevzuatta belirtildiği seviyede tutulmaktadır. İkinci olarak; Soma ve Ermenek kazalarından sonra mevzuattaki düzenlemelere istinaden TTK'da iyileşmeler yapılmadığına dair iddialar atıldı. Tüm müesseselerde bulunan toplam 200 kilometrelik bu yeraltı açıklıklarında hayat hattı tesis edildi. Yeraltı ferdi kurtarıcı maske değişim istasyonları kuruldu. Tüm iş süreçleri için risk değerlendirme yükümlülüğü getirilmiş, bu husus kurum tarafından titizlikle takip edilmiştir. Yer altında metan, oksijen, karbonmonoksit, hidrojensülfür, sıcaklık ve hava hızını ölçen sensörlerin bulunması zorunluluğu yerine getirilmiştir. Bağımsız çalışan her ekipte en az 1 adet seyyar gaz ölçüm cihazı bulunmaktadır. Ayrıca konveyör haberleşme ve acil ikaz sistemi, tahlisiye cihazı, el tipi sıcaklık ve basınç ölçer, çoklu gaz analiz seti, merkezi gaz izleme sistemi, exproof kamera, ana nefeslik aspiratör modernizasyonu, kişisel oksijen maskeleri, antistatik iş elbiseleri, basınç teneffüs istasyonları, otomatik yangın söndürme sistemleri, tali havalandırma pervaneleri gibi burada daha sayamayacağım 50 kalemde gerek bireysel gerekse de sahaya yönelik iyileştirmeler yapıldı. Yer altındaki bütün çalışma alanlarının hava giriş ve çıkışını kontrol etmek ve ölçmek amacıyla 6'lı sensörler tesis edilmiştir. Bu sensörler her müessesemizde bulunan merkezi gaz izleme birimlerinden takip edilmektedir."
Çalışan ekiplerin her birisinin elinde gaz dedektörleri olduğunu, ayrıca çalıştığı ortamlarda sabit tesis edilmiş dedektörlerin de olduğunu açıklayan Dönmez, bunların ışıklı ve sesli uyarı yaptığını dile getirdi.
Fatih Dönmez, bir sinyal hattıyla, işletmenin üstünde, merkezi gaz izleme sistemi kurulduğunu, sürekli operatörler ve süpervizörlerin bu durumu izlediğini vurgulayarak, verilerden herhangi birisinde uyuşmazlık olması halinde de birbirinden teyit ettiklerini aktardı.
TBMM Genel Kurulu toplandı
TBMM Genel Kurulu, Meclis Başkanvekili Nimetullah Erdoğmuş başkanlığında toplandı.
Erdoğmuş, Amasra'daki maden ocağı patlamasında hayatını kaybedenlere Allah'tan rahmet, yaralılara acil şifa ve tüm ülkeye başsağlığı diledi.
"Eğer bir acı hissediyorsanız siz canlısınız. Eğer başkasının acısını hissediyorsanız siz insansınız" sözünü aktaran Erdoğmuş, tüm ülkenin Amasra'daki kaza sonrası acıda ortaklaştığını söyledi.
Siyasi partilerin programlarını iptal ettiklerini ve acı içerisinde Amasra'ya koştuklarını dile getiren Erdoğmuş, "Elbette ki bu facianın öncesinin ve sonrasının sorumluluk, hukuk ve hak açısından aydınlanması konusunda herkes hassasiyetini gösterecek. Gelin görün ki acılar henüz taze. Şu anda hep beraber o acının da müştereği olma konusunda aynı paydada buluşmuş bulunuyoruz" diye konuştu.
Amasra'daki kaza hakkında TBMM'yi yürütme adına bilgilendirmek üzere sözü Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez'e veren Erdoğmuş, talep etmeleri halinde grubu bulunan siyasi partilere 10'ar, grubu bulunmayan partilere ise 5'er dakika konuşma süresi tanınacağını bildirdi.
TBMM Genel Kurulunda, Bakan Dönmez'in konuşmasının başında HDP milletvekilleri ayağa kalkarak, "Sorumlu bakanlar istifa etsin", "Kaza değil, cinayet", "Kader planı değil, olursa olsun planı" yazılı dövizler açtı.
