Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı, '2023 Kahramanmaraş ve Hatay Depremleri Raporu'nda, afet bölgesinde yarım milyondan fazla binanın hasar gördüğü, iletişim ve enerji altyapısının zarara uğradığı ifade edildi. Depremin Türkiye ekonomisi üzerindeki toplam yükü içinde en önemli bileşeni yüzde 54,9 oranıyla 1 trilyon 73,9 milyar lirayla konut hasarı oldu. 11 ilde 6 Mart 2023 tarihi itibarıyla 1 milyon 712 bin 182 binada hasar tespit çalışması yapıldı. Buna göre; 35 bin 355 binanın yıkıldı, 17 bin 491 binanın acil olarak yıkılması gerekiyor. 179 bin 786 bina ağır, 40 bin 228 bina orta ve 431 bin 421 bina az hasar aldı.
12 ÜRÜN DEPOSU ZARAR ALDI
Adana, Diyarbakır, Gaziantep, Kahramanmaraş ve Hatay'da bulunan özel sektöre ait 558 bin 250 ton kapasiteli 12 ürün deposunun kapasite olarak yüzde 26,1'i ağır hasarlı, yüzde 33,4'ü orta hasarlı ve yüzde 40,6'sı ise az hasar aldı. Bu hasarların toplam maliyetinin 221 milyon TL olduğu hesaplandı. Bölgede yer alan Toprak Mahsulleri Ofisi'ne (TMO) ait toplam 315 bin 100 ton kapasiteli 18 deponun hasarının 81,6 milyon TL olduğu tahmin ediliyor.
BARINMA İÇİN 25 MİLYAR TL AYRILDI
Depremde hayatını kaybedenlerin yakınlarına acil ihtiyaçları için yapılan 100 bin TL yardım ile deprem bölgesi dışındaki illere kendi araçlarıyla giden depremzedelere yapılan yakıt yardımının toplam tutarı 2,2 milyar TL'ye ulaşabilir. Depremzedelerin geçici barınmaları için çadır, çadır içi malzeme ve konteyner alımı için yapılacak harcamalar 25 milyar TL'yi bulabilir. Depremzedelerin konaklama ve iaşe giderleri için tahmini olarak 40,5 milyar TL harcama yapılacağı değerlendiriliyor. Deprem sonrasında 2 milyon 273 bin 551 kişi doğrudan barınma sorunuyla karşı karşıya kaldı.
OKUL VE HİZMET BİNASINA ONARIM
Depremde zarar gören eğitim ve öğretim kurumu binalarının yeniden kullanılabilir hale getirilebilmesi için 9 milyar 616 milyon TL ödeneğe ihtiyaç var. Yurt binalarının yeniden yapım ve güçlendirme işlerinin gerçekleştirilebilmesi için 1 milyar 505 milyon TL ödeneğe ihtiyaç duyuluyor. Depremden etkilenen illerde yer alan 17 üniversitede toplamda 9 hizmet binası yıkıldı. 11 ilin nüfusu, 2022 yılı kayıtlarına göre, 14 milyon 13 bin 196 kişi. Bu, ülke nüfusunun yüzde 16,4'ü ediyor. Bu nüfusun 96,7'si il ve ilçe merkezlerinde ikamet ederken, kalan kısım yani 459 bin 913 kişi belde ve köylerde yaşıyordu. Ayrıca deprem bölgesinde 1 milyon 738 bin 35 kişi geçici koruma kapsamında ikamet ediyordu.
Hayvan yetiştiricisine ödenek
Ülkenin tarımsal hasılasının yüzde 15,3'ü depremden etkilenen illerde üretiliyor. Tarım sektöründe meydana gelen hasarların toplamı ilk tespitlere göre 24,2 milyar TL olarak hesaplandı. Hayvan ölümleri nedeniyle yetiştiricilerin 602,5 milyon TL kayba uğradığı tahmin ediliyor. Arıcılık sektörünün 8,6 milyon TL olduğu tahmin ediliyor. Depremden zarar gören hayvanların telafisi için ise 580,3 milyon TL ödeneğe ihtiyaç var. Hayvan yetiştiricilerinin ise 1 milyar TL ödenek ihtiyacı var.
