2018 yılının Mayıs ayından bu yana Türkiye Belediyeler Birliği (TBB)’nin başkanlığını yürüten Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanı Fatma Şahin’le Türkiye Belediyeler Birliği’nin pandemi sürecindeki çalışmalarını konuştuk. Belediyelerin çalışmalarının salgınla mücadelenin önemli bir ayağı olduğuna dikkat çeken Başkan Şahin, 18 yılda oluşturulan sağlık altyapısından, Türkiye’de yetişmiş her kademedeki sağlık çalışanının tecrübesini bu mücadeleye yansıtmasına kadar dünyaya örnek olduğunu dile getirdi. Tüm dünyanın bu çapta bir salgınla mücadelede tecrübe sıkıntısı yaşadığını belirten Başkan Fatma Şahin, önceden belediye başkanlığı yapmış deneyimli isimlerle ve tecrübeli başkanlarla konuyu istişare ederek hareket ettiklerini belirtti. Şahin, Cumhurbaşkanlığı’nın bu dönemde aldığı “Belediyeler aleyhine haciz yapılmaması ve belediyelerin genel bütçe vergi gelirlerinden borçlarına mahsuben yapılan kesintilerin durdurulması” gibi kararların parti ayrımı gözetmeksizin uygulanmasının belediye başkanlarının elini pandemi sürecinde çok güçlendirdiğini söyledi.
- Belediyelerimiz Kovid-19 sürecini en ön cephede karşıladı. Çok çalıştı. Ondan bahsedelim ama Cumhurbaşkanımız’ın liderliğinin, yaşanacak sorunları önceden görmek ve önlemleri almak noktasındaki önemini en başta belirtmek gerek. İlk yapılan işlerden olan bir Bilim Kurulu’nun oluşturulması ve bu kurulun tavsiye kararlarıyla hareket edilmesi ile diğer ülkelere kıyasla Türkiye süreçten en az zararla çıktı. Tabii bunda son 18 yılda oluşturulan sağlık altyapısının, Türkiye’de yetişmiş hekimlerin ve sağlık çalışanlarının eğitimlerini ve tecrübelerini bu mücadeleye yansıtmasının da çok önemli katkısı oldu.
- Belediyelerimiz hizmet ettikleri şehir halkının bu süreçten etkilenmemesi için tüm önlemleri almak, bakanlıklarımızın ve valiliklerimizin koordinasyonunda şehirdeki çalışmaları yapmak zorundaydılar. Salgının ülkemizde kontrol altına alınması ile ekonomik ve sosyal etkilerinin en aza indirilmesi sürecinde belediyelerimiz ve tabii ki Türkiye Belediyeler Birliği yoğun çalışmalar yürüttü. Bir belediye başkanı ve TBB’nin de başkanı olarak yapılan çalışmaları yakından takip ettim.
Türkiye Belediyeler Birliği Başkanı olarak koronavirüs meselesi ilk çıktığı andan itibaren Genel Sekreterimiz Birol Ekici ile istişare ettik. Bu istişareye daha sonra genel sekreter yardımcılarımız ve bölüm müdürlerimiz de katıldı. Nasıl bir yol haritası çizebileceğimizi konuştuk. İlk aklımıza gelenler doğal olarak tüm belediyelerimizin bu süreçten nasıl etkilenebileceği oldu. Tecrübeli belediye başkanlarımızla görüştük, daha önceden belediye başkanlığı yapmış deneyimli isimlerle konuştuk. Anladık ki bazı mevzuat düzenlemeleri yapılmazsa hayatın neredeyse durma noktasına geldiği, geleceği bu dönemde belediyelerimiz çok büyük sıkıntılar yaşayacak. Buna müteakip günlerde, Mart sonuna doğru TBB Encümeni’ni telekonferansla topladık ve belediyelerin gelirlerinden kesintilerin Nisan ve Mayıs aylarında yüzde sıfır olması, birikmiş elektrik borçlarının yapılandırılması, haciz ve icra takiplerinin durdurulması, kredi borçlarının ertelenmesi gibi konularda oy birliğiyle tavsiye kararları aldık.
Bildiğiniz üzere Türkiye Belediyeler Birliği 1389 belediyenin üyesi olduğu ülke düzeyinde kurulan tek belediye birliği. Kuruluş amacı, parti ve bölge ayrımı gözetmeksizin belediyelerin menfaatlerinin korunması açısından merkezi idare ile yakın işbirliği içinde çalışmak. Bu çerçevede Cumhurbaşkanlığı ve tüm bakanlıklarla doğrudan temas kuruyoruz. Belediyelerin taleplerini gecikmeksizin aktarıyoruz. Bakanlıklarla irtibatlarını sağlıyoruz. Merkezi idare kurumlarla iletişimi sağlıyoruz. Bu çalışmaların da karşılığını alıyoruz.
Örneğin TBB Encümen toplantısının yapıldığı günün akşamı Hazine ve Maliye Bakanımız Berat Albayrak borçların erteleneceğine ilişkin açıklama yaptı. İçişleri Bakanlığımız meclis toplantılarının ertelendiğine ilişkin genelge yayımladı. 16 Nisan’daki Resmi Gazete’de belediyelerimizin sonraki taleplerini de içeren 7244 sayılı Yeni Koronavirüs (KOVİD-19) Salgınının Ekonomik ve Sosyal Hayata Etkilerinin Azaltılması Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun kabul edildi. Bunlar hep Türkiye Belediyeler Birliği’nin bakanlıklarla ve diğer kamu kurumlarıyla olan sıcak iletişimi sayesinde oldu.
- Örneğin 7244 sayılı Kanun ile belediyelerimizin salgın sürecinde yürüteceği çalışmalara ilişkin önemli kolaylıklar sağlandı. Kanunla, belediyelerin merkezi idareye ödemesi gereken ve 3,4 milyar liraya ulaşan vergi ve SGK borçlarının ödemesi ertelendi ki bu çok önemli bir karar belediyeler için. Belediyelere önemli bir kaynak yaratılmış oldu. Ayrıca bazı vergi ve harçlar ile kiraların, satış bedellerinin ve su faturalarının tahsilinin ertelenmesi, toplu taşımanın desteklenmesine imkân verilmiş oldu. Cumhurbaşkanlığımız’ca alınan önemli kararlar oldu. Bu dönemde belediyeler aleyhine haciz yapılmaması ve belediyelerin genel bütçe vergi gelirlerinden borçlarına mahsuben yapılan kesintilerin durdurulması gibi. Bu ve diğerleri belediye başkanlarımızın elini, parti ayrımı yapmaksızın çok güçlendiren bir karar oldu. Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığımız’ın verdiği kısa çalışma ödeneği sayesinde belediyeler ve şirketlerinde istihdamın devam etmesi sağlandı. Bu hem belediyelerin işgücünün devam etmesi hem de kimsenin işsiz kalmaması anlamında önemli bir destek oldu.
Ben en başından bu yana; “Kalkınma yerelden başlar” diyorum. Belediye başkanlarının katkısı, doğrudan katılımı olmadan bu çalışmaları yürütmemiz düşünülemez. Zaten mümkün de değil. Hiçbir ayrım yapmadan Türkiye’nin her tarafından gelen yapıcı eleştirilere, önerilere açık bir çalışma yöntemi geliştirdik. Türkiye Belediyeler Birliği internet sayfasında ve sosyal medya hesaplarında hepsine yer verdik. Toplantıları canlı olarak yayınladık.
Mesela tüm kadın belediye başkanlarının katılımıyla Nisan ayı başında KOVİD-19 salgınına karşı alınan önlemleri ve belediye hizmetlerinin geliştirilmesi konularının tartışıldığı bir toplantı düzenledik. “Sağlıklı Kentler ve Kadın Belediye Başkanları Toplantısı” çok verimli geçti. Kadın belediye başkanlarının bakış açısıyla koronavirüs önlemleri kapsamında hangi çalışmaları yapabileceğimizi tartıştık.
Biz bu dönem herkes güvende olana kadar kimsenin güvende olmadığı bilinciyle hareket ettik. Belediyelerimiz, hem kendi inisiyatifleri hem de TBB öncülüğünde büyük bir dayanışma örneği sergilediler. Ama TBB olarak bunun dışında sadece ülkemizdeki belediyelerle değil; Orta Doğu, Batı Asya, Türk Cumhuriyetleri, Balkanlar ve Afrika başta olmak üzere tüm dünyadan belediyelerle dayanışma içine girmeye gayret ettik. Ayrıca, biraz önce bahsettim; TBB, üyesi olduğu Dünya Belediyeler Birliği (UCLG), Başkan Yardımcılığı’nı yürüttüğümüz Avrupa Belediyeler ve Bölgeler Konseyi (CEMR) ve ulusal sekretarya görevini yürüttüğü Avrupa Konseyi Yerel ve Bölgesel Yönetimler Kongresi (YBYK) ile yakın işbirliği içerisinde çalıştık. Kıbrıs Türk Belediyeler Birliği, Azerbaycan Belediyeler Birliği, Filistin Belediyeler Birliği, Bosna Hersek Belediyeler Birliği ve Orta Doğu ve Batı Asya Belediyeler Birliği ile Kuzey Makedonya’da Türk soydaşlarımızın yaşadığı Gostivar Belediyesi ile önemli sonuçları olan toplantılar yaptık. Salgın sürecinin başlamasından bu yana dünyanın her kıtasından 200 üzerinde belediye başkanı ile görüştük.
Pandemi sadece ülkemiz için değil tüm dünya için büyük bir tecrübe oldu. Neler yapıp yapmamak gerektiğini yaşayarak öğrendik. Salgının ilk günlerinde Cumhurbaşkanlığımız önderliğinde başlayan koronavirüsle mücadele sürecinden merkez ve yerel güç birliği yaparak en az zararla çıktık. Artık daha tecrübeliyiz, daha hazırız. İnşallah, ülke olarak aldığımız koruyucu ve önleyici tedbirlerle bir daha böyle bir süreç yaşamayız. Biz TBB olarak yurt içi ve yurt dışı bu konudaki tecrübe ve bilgi paylaşımlarımıza ve şemsiyemiz altındaki tüm belediyelerimizin hizmetlerini kesintisiz sunabilmeleri için onlara her türlü desteği vermeye devam edeceğiz.
- 1945 yılında dernek olarak kurulan ve köklü bir kuruluş olan Türkiye Belediyeler Birliği(TBB), 2005’ten bu yana Türkiye’deki 1389 belediyenin doğal üyesi olduğu, ülke düzeyindeki tek yerel yönetim birliği durumunda. Başkanlığını; 3 dönem milletvekilliğinin yanı sıra Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı yapmış ve 2014’ten bu yana da Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanı olan Fatma Şahin yürütüyor. Temel amacı belediyelere her konuda destek vermek ve rehberlik etmek olan birlik, bu amaçla belediyelerin giderek artan görev ve sorumluluklarını etkin bir şekilde yerine getirmeleri ve dünya standartlarında hizmet verebilmeleri için onların hak ve menfaatini korumaya, eğitim ve danışmanlık hizmeti vermeye, aynı zamanda yurtiçi ve yurtdışında belediyeler arası işbirliklerini sağlamaya çalışıyor.
