Kahramanmaraş’ın kültürel dünyasına büyük katkı sağlayan sahaflar da depremden olumsuz etkilendi. Birçok kıymetli eser ya enkaz altında kaldı ya da risk nedeniyle kurtarılamadı. Kültür dünyamızın renkli örneklerine ev sahipliği yapan sahaflar için ülke çapında hem kitap toplama hem de bağış kampanyası yapılıyor. Hermes Sahaf ve Kitantik.com, dayanışma için kampanya başlatıp sekiz sahafa destek olmuştu. Sahaflar için farklı adreslerde kitap toplama kampanyaları hâlâ sürüyor. Maraş’ta faaliyet gösteren üç sahafla depremden nasıl etkilendiklerini, bugüne kadar sahip oldukları eserleri ve kurtarabildiklerini, yola nasıl devam edeceklerini konuştuk.
HİZMETE BAŞKA ŞEHİRDE DEVAM EDECEK
Bu isimlerden ilki Azzefran Sahaf’ın sahibi Mesude Kuru Yaylamaz. Müze, kafe ve sahaf hizmeti verdiği iki katlı dükkanı henüz altı ay önce açmış. Enkaz altında birçok nadide kitap ve koleksiyonunu kaybeden Yaylamaz “Dükkanı kültür merkezi haline getirmiş; sinema, şiir etkinlikleri ve türkü geceleri yapıyorduk. Koleksiyonerdim, küçük bir de müze kurmuştum. Osmanlıca defterlerimiz, Sebîlürreşâd serisi, Victor Hugo'nun Osmanlıca ‘Bir Nutku’, Voltaire’in Osmanlıca eserleri, Hüseyin Nihal Atsız, Cemil Meriç, Falih Rıfkı Atay ve Reşat Nuri Güntekin’den ilk baskılar vardı” diye anlattı.
Değer verdiği şeyleri yitirmenin hüznünü yaşayan Yaylamaz, Ankara ve Sivas’ta kendileri için kitap toplama kampanyası başlatıldığını söyleyerek verilen desteği “Arkadaşlarımız ve Ümit Nar bizi yüreklendirdi. Nadir Kitap karşılıksız ödeme yaptı ve bir yıl destek olacağını söyledi. Şimdilik Sivas ve Ankara’da kitap toplanıyor. Fakat onları koyacak bir yerimiz yok. Haziran ayında yeni bir şehirde dükkân açmayı düşünüyoruz” sözleriyle aktardı.
DEPREMDEN KURTULDU, FIRTINAYA YAKALANDI
Yeryüzü Sahaf, depremde ağır hasar alan mekanlardan bir diğeri. Sahibi Mustafa Mızrak, geçtiğimiz hafta kurtarabildiği eserleri İzmir’e göndermiş. On binin üzerinde kıymetli eserin olduğu dükkânda oluşan zararı Mızrak, “İşletmemiz ağır hasarlı. Girmek yasaktı, kitaplarımızı alabilmek için girdik. Çoğu kitap deforme oldu. Bu süreçte duvarın biri patladı. Bir kısmını da öyle kaybettik. Ulaşabildiklerimizi geçen hafta İzmir’e gönderdik. Kitapları yüklediğimiz aracın brandası fırtına sebebiyle iyi çekilemedi. Yağmurdan da bir hayli zarar gördü” diye özetledi.
Yaklaşık 50 yıllık dükkânını kaybeden Mızrak, diğer sahafların desteklerine dikkat çekti: “Sahafı 1970’lerin başında kurdum. Nadir Kitap’ta ve Google’da bulunmayan yüzlerce kitabım vardı. Farklı dillerde eserler, Divan tarihi, Klasik İran şiiri, Selçuklu tarihi üzerine yüz yirmi senelik kitaplar vardı. Şimdi İzmir’de dükkân, depo ve ev bulmamız gerekiyor.”
33 YILIN BİRİKİMİ ENKAZ ALTINDA
Ağır hasar alan bir diğer sahaf ise Dem-Kar’dı. İsmail Demir, 1988’de birkaç şahsi kitapla hayata geçirdiği sahafı, oğullarıyla işletiyordu. Kitabevi, şehir içinden ve dışından birçok kitap kurdu ve öğrencinin de uğrak yeriydi. Demir “Yeniden başlamak istiyoruz ama Kahramanmaraş’ta dükkân bulma sorunu var. Yaklaşık 50 bin kitabı kurtaramadık. Depomuzda Osmanlıca matbu ve birkaç el yazma eser, edebi yapıtların ilk ve eski baskıları vardı. Varlık Yayınları’nın ilk baskı kitaplarının koleksiyonu, Necip Fazıl’ın Nur Yayınları’ndan çıkan eski baskı kitapları, Türkiye ve Türk Dünyası Cumhuriyet dönemi pul koleksiyonu, yerel şairlerin unutulmuş yüze yakın şiir kitabı başta olmak üzere 33 yıllık birikimimiz enkaz altında kaldı” dedi.
