2022 doğum izni kaç gün? Doğum izni çeşitleri nelerdir?

2022'de anne olan çalışan kadınların en çok merak ettiği ve araştırdı konulardan birisi doğum izni oldu. Doğum izni çalışan annelere tanınmış annelere verilen bir haktır.

2022 doğum izni kaç gün? Doğum izni çeşitleri nelerdir? Doğum Raporu Nedir? İşte detaylar....

Doğum izni nedir?

Doğum izni gebelik süreci ile beraber kazanılan bir haktır. Bu hakları kazanan alışanlar, diğer çalışanlara nazaran daha fazla ayrıcalığa sahip olacaklardır. Gebelik ile kazanılan bu haklar için; daha kısa çalışma saatleri, gece çalışmama, ağır işlerde çalışmama vd. olarak bahsedilebilecektir. Gebe olan çalışanın, daha hafif işlerde çalışmasının kanuni dayanağı ise İş Kanunu madde 74’tür. İlgili madde uyarınca, doktor raporu dahilinde, gebe olan çalışan ağır işlerde çalıştırılamaz. Bu kanun benzeri de Borçlar Kanununda düzenleme altına alınmıştır.

Gebe olan çalışana kanunca tanınan bu ayrıcalıklar karşılığında, ücretinde herhangi bir azalma söz konusu olmayacaktır. Tüm bu çalışma koşullarındaki iyileştirmelerin yanında ek olarak, doğum için doktor kontrolüne gitmesi gereken kadın çalışana ücretli izin verilecektir. Verilen bu ücretli izinler, yıllık izinden düşürülmeyecektir. İşveren bu izinleri muhakkak kadın çalışana vermelidir. Gerekçesi ise izinlerin kaynağının İş Kanununca düzenlenmesidir.

Doğum izni

ve diğer haklar açısından işverenin, çalışana vermesi gereken hakları vermemekte diretmesi ve çalışana işten ayrılması hususunda baskı yapması mobbing davasının konusu olacaktır.

Doğum raporu nedir?

Doğum izninin yanı sıra gebe olan çalışanın, eğer gebelik nedeniyle sağlık durumu normal seyrinden farklı olarak kötüleşecek olursa ve bu durumu da doktor raporu ile açıklarsa doğumdan önce 3 hafta kadar izin hakkı elde etmiş olacaktır. Ancak bu izin, zorunu bir izin değildir. Çalışanın istememesi durumunda çalışmaya devam etmesinin önünde bir engel bulunmamaktadır.

Doğum izninin amaçladığı husus, anne ve doğacak olan bebeğinin sağlığıdır. İzin konusu, her ne kadar annenin inisiyatifinde olan bir durum olsa da annenin en fazla çalışabileceği süre gebeliğinin 37. Haftasına kadardır. Daha fazla çalışması kanun tarafından yasaklanmıştır. Doktor raporu dahilinde belirtilen, gebe çalışanın fazla çalıştığı süreler de iznine eklenecektir. Normal şartlarda gebe çalışan, doğumdan önce 8 hafta çalışmaması gerekmektedir. Gebe olan çalışan, birden fazla bebeğe gebe ise bu 8 haftalık izin 10 haftaya çıkacaktır.

Doğum izni çeşitleri nelerdir?

Doğum izni, birçok çeşitte karşımıza çıkmaktadır. Bunlar;

Ücretsiz izin,

Süt izni,

Yarım çalışma hakkı,

Kısmi çalışma hakkı,

Olarak sayılabilmektedir. Ücretsiz izin açısından ise kadın çalışan dilerse, kanuni ücretli izni bitiminde ücretsiz izne ayrılabilecektir. Çalışan dilerse ücretli izni bittikten sonra 6 aya kadar ücretsiz izne ayrılabilir. Bu izinde, işverenin herhangi bir rızasının alınması yoluna gidilmesi gerekmez. Çünkü ücretsiz iznin hukuki dayanağı da İş Kanunu’dur. Eğer ki işveren, ücretsiz izin açısından sorun çıkarıyor ve izni vermekte direniyorsa çalışanın derhal Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na şikayette bulunması yararına olacaktır.

Süt izni, doğum nedeniyle verilen izin kapsamında, doğum yapmış olan çalışana günde 1.5 saat olacak şekilde izin verilmesini amaçlamaktadır. Verilen bu sürenin, günün hangi zaman diliminde kullanılacağını belirleyecek kişi ise çalışanın kendisidir. Süt izni, günlük çalışma sürelerine dahil edilir ve çocuk 1 yaşını doldurduğu andan itibaren geçerliliğini yitirir. Süt izni sadece aktif çalışılan süreler içerisinde kullanılmaktadır.

Doğum izni kapsamında ele alınacak bir diğer izin ise yarım çalışma hakkıdır. Doğum sonrasında; çocuğun bakımı, gözetimi ve diğer ihtiyaçlarının karşılanması açısından anneye birtakım haklar verilmiştir. Bu haklar arasında ise yarım çalışma hakkı bulunmaktadır. Buna göre çalışan dilerse, haftanın yarısında ücretsiz izne ayrılabilecektir. Yarım çalışma hakkını kısmı olarak kullandıktan sonra tam çalışma haline geri dönmesi halinde ise çocuğu, eğer 1 yaşını doldurmamışsa süt izni hakkı da devam edecektir.

Doğum izni konusunda ele alınması gereken son hak ise kısmi çalışma hakkıdır. Anne ve baba, çocuk ilköğretim çağına geldiği zaman, okula başlayacağı tarihi takip eden aybaşına kadar kısmi çalışma talep etme hakkına sahiptir. Bu hakkın da diğer haklarda olduğu gibi kanuni dayanağı İş Kanunu’dur. Kısmi çalışma hakkı bir çocuk için yalnızca bir defa kullanılabilecektir. çalışan, hakkını kullanmadan 1 ay önce bunu işverene bildirmekle yükümlüdür. Kısmi çalışma hakkında son ve en önemli nokta ise çocuğun anne ya da babasından birisi çalışıyorsa, çalışan ebeveyni bu haktan yararlanamayacaktır.