Dünyada her yıl 931 milyon ton, Türkiye’de ise her yıl 18,1 milyon ton gıda israf ediliyor. Türkiye İsrafı Önleme Vakfı’nın 2023 yılı israf raporuna göre, Türkiye milli gelirinin yüzde 15’ine denk gelen 2 trilyon 250 milyar lira israf ediliyor. Gıda israfının yüzde 61’ini evsel atıklar, yüzde 26’sını hizmet sektörü yüzde 13’ünü ise perakende sektörü oluşturuyor. Türkiye gıda krizinin neden olduğu riskler sıralamasında en ağır risk altındaki ilk 11 ülke arasında yer alıyor.
RAMAZANDA RAKAMLAR KATLANIYOR
Yalnızca 6 milyon ekmek her gün çöpe atılıyor. Alışveriş trafiğinin arttığı Ramazan ayında ise israf rakamları daha da artış gösteriyor. Bolluk ve bereket ayında kurulan kalabalık iftar sofralarında en fazla israf edilen ürün ise pide ve ekmek. Normal şartlarda her gün 6 milyon ekmek çöpe giderken, Ramazan ayında bu rakam 8 milyona kadar çıkıyor. Birleşmiş Milletler Gıda İsraf Endeksi Raporu’na göre Türkiye’de her yıl 7.7 milyon ton yiyecek ve içecek israf ediliyor. Türkiye dünyada en fazla gıda israfı yapan üçüncü ülke konumunda bulunuyor.
İHTİYACINDAN FAZLASINI ALMA
İsrafın önlenmesi için öncelikle ihtiyaçtan fazla gıda ürünü alınmaması gerekiyor. Aynı zamanda Ramazan ayında israfın önlenebilmesi için alışveriş listesinin tokken hazırlanması gerekiyor. Böylece yine ihtiyaçtan fazlasını almanın önüne geçiliyor. Aynı zamanda iftar ve sahurda yenilecek yemeklerin planlanıp, bir haftalık menü oluşturulması fazla yemeklerin buzdolabında unutulmasına ve bozulmasına engel oluyor. Alışveriş genellikle oruçluyken yapılır; ama tokken bir alışveriş listesi hazırlamak israfı önlemeye yardımcı olabilir. İftar ve sahurda yenilecek yemekler planlayıp bir haftalık menü oluşturarak fazla yemeklerin buzdolabında unutulmasının ve bozulmasının önüne geçmek mümkün.
EKMEKLER BUZDOLABINA
Türkiye Fırıncılar Federasyonu Başkanı Halil İbrahim Balcı ise, ramazanda özelikle pidenin sıcak tüketilmek istenilmesinden dolayı iftara yakın bir saatte alınmasının tercih edildiğini hatırlatarak “Fazla alınan ekmek-pidenin muhafazasını doğru şekilde yapılmamasından dolayı da israfın önüne geçilemiyor. Eğer aldığınız ekmeği o gün tüketmeyecekseniz, ambalajlı ekmek tercih etmelisiniz. Ambalajsız almışsanız saklama şartlarına dikkat etmelisiniz. Dondurucuda çok daha uzun süre kalabilen ekmek, kilitli buzdolabı poşetlerinde saklanmalıdır” ifadelerini kullandı.
Dünyada her 9 kişiden 1’i açlıkla savaşıyor
Tüm Restoranlar ve Turizmciler Derneği Başkanı Ramazan Bingöl konuyla ilgili yaptığı açıklamada “Yiyiniz, içiniz, israf etmeyiniz, şiarıyla yetişen bizler maalesef en fazla israf edenler arasında yer almaya başladık. Dünyada her 9 kişiden 1’i açlıkla savaşırken, her gün açlığa bağlı 20 bin kişi hayatını kaybederken, bizler her gün kilolarca nimeti neden çöpe atıyoruz? Bu vahim durum ne dine ne mantığa ne vicdana ne insanlığa sığar” dedi.
