Türkiye’de son 21 yılda yapılan asgari ücret artışları enflasyon oranlarının üzerinde ilerledi. Asgari ücret; 2002’ye kıyasla reel olarak yüzde 312 artarken, vatandaş enflasyon karşısında ezdirilmedi. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı verilerine göre; AK Parti iktidarında asgari ücrete en yüksek zam oranı yüzde 107,3 ile 2023 yılında yapıldı. 1 Ocak 2023'te asgari ücret net 8 bin 506 lira olmuştu.
VATANDAŞ ENFLASYONA EZDİRİLMEDİ
Asgari ücret 2023'ün ikinci yarısında da yüzde 34 ara zamla net 11 bin 402 liraya çıkarıldı. Böylece asgari ücrette temmuza göre yüzde 54,6, ocak ayına nazaran yüzde 107,3 artış gerçekleştirildi. Yine enflasyonun yüksek seyrettiği 2022'de asgari ücrete yüzde 94,6 zam eklendi. 2021'de net 2 bin 825 lira olan asgari ücret, Ocak 2022 için yüzde 50,4 artışla 4 bin 250 liraya yükseltildi.
2022’DE 5 BİN 500 TL'YE ÇIKARILDI
Geçen yılın temmuz ayına gelindiğinde asgari ücrette bir kez daha artışa gidilerek yüzde 30 zam yapılması kararlaştırıldı. 2022’nin ikinci yarısından itibaren yeni asgari ücret net 5 bin 500 lira olarak ödendi. Üçüncü en yüksek zam ise yüzde 40,7 ile 2004'te gelmişti. 2003’te net asgari ücret 226 lira iken, 2004 yılının Ocak ayında yüzde 34,1 artışla 303 liraya çıkarıldı. Temmuz 2004’te de asgari ücret yeniden artırılarak 318 lira tutarında belirlendi. 3 Kasım 2002’de göreve gelen AK Parti, iktidarı boyunca asgari ücrete en yüksek dördüncü zammı yüzde 38,2 ile 2003’te uyguladı. 1 Ocak 2002’de 164 lira olan asgari ücret 1 Ocak 2003’te 226 lirayı buldu.
EN DÜŞÜK ZAM 2007’DE
Beşinci en yüksek zam oranı yüzde 30,1 ile Ocak 2016’da hayata geçirildi. 2015’te 1.000 lira olan net asgari ücret 2016’da bin 301 liraya ulaştı. AK Parti yönetiminde asgari ücrete en düşük zammın yapıldığı yılın ise yüzde 5,9 ile 1 Ocak 2007 olduğu görüldü. 2006’da 380 lira olan ücret 1 Ocak 2007’de 403 liraya; 1 Temmuz 2007’de de 419 liraya güncellendi. Yıllık zam oranı yüzde 10,1 olarak hesaplandı.
İlk randevu 11 aralık'ta
Asgari Ücret Tespit Komisyonu, ilk toplantı için 11 Aralık Pazartesi günü saat 14.00’te bir araya gelecek. Asgari ücretliyi enflasyon karşısında ezdirmemek amacıyla yılda iki defa yapılan zamlar, 2024’te tek sefere düşürüldü. Asgari ücret zammı geriye dönük enflasyon telafisiyle her sene yeniden belirleniyor. Yıl sonunda enflasyon oranının yüzde 65 civarında olması öngörülüyor.
Üç senaryo öne çıkıyor
Hükümetin, önümüzdeki yıl için “tek zam” sinyali vermesi de pazarlıkları kızıştıracak. Bir yıl boyunca aynı ücretle devam edileceği için zam oranının yüzde 40 ve üzeri olacağı tahmin ediliyor. Yeni asgari ücret, yüzde 40 zam yapılması durumunda 4 bin 560 lira artışla 15 bin 962 liraya çıkacak. Zam oranı yüzde 45’i bulursa asgari ücret 5 bin 130 lira yükselişle 16 bin 532 lira olacak. Yüzde 50 zam senaryosunda da rakam 17 bin 103 liraya ulaşacak.
