Dünyanın en fazla Müslüman nüfusuna sahip ikinci ülkesi Pakistan'da kutsal bayramlar ve ramazan ayının başlangıcı gibi tarihleri belirleyen Ruhet-i Hilal Komisyonu üyeleri, hilali gözlemlemek üzere 26 Mayıs günü toplandı. Ortak karar ile ramazanın başlangıç tarihi ilan edildi.
Yaklaşık 200 milyonluk nüfuslu Pakistan'da ramazan ayı heyecanla karşılanıyor.
Başkent İslamabad sokaklarında iftar ve sahur için alışveriş telaşı başlarken, hurma, iftarlık için atıştırmalıklar ve tatlılar ramazan alışverişi için en fazla rağbet gösterilen ürünler arasında yer alıyor.
- Çok sayıda etnik unsurun ve kültürün bir arada yaşadığı 180 milyon nüfuslu Pakistan'da ramazanın gelmesiyle oluşan manevi hava tüm ülkede kendini hissettiriyor.
Pakistan'da ramazan ayının ilk gün resmi tatil ilan ediliyor. Pazarlar, restoranlar ve diğer eğlence merkezleri bir ay süreyle faaliyetlerini azaltıyor veya durduruyor. Camilerde ve ülke genelinde türbelerde büyük yoğunluk yaşanıyor. Bu yerlerin başında Multan şehrinde bulunan Sufi evliyalarından Zekeriya Bahaddin ile Lahor'da Ebul Hasan Ali Hacveri ve Karaçi'deki Abdullah Şah Gazi türbeleri geliyor.
Ülkede Ramazan ayında, kamu ve özel sektörde ramazan mesaisi uygulamasına geçiliyor ve saat üçten sonra çalışmalara son veriliyor. Ramazanın son on gününde ise ülke genelinde tatil ilan ediliyor. Devlet binaları ve büyük camiler ramazanın son günlerinde süslenerek ışıklandırılıyor.
Halk oruç açarken ağır yemekler yerine meyve, yeşil çay, gül suyu ve bir çeşit börek olan "Samosayı" tercih ediyor. İftardan kısa bir süre sonra ise ev halkı cemaatle akşam namazı için bir araya geliyor.
Pakistan'da ramazan, aynı zamanda gelenek ve adetlerin yeniden canlandığı bir ay. Bu ayda akrabalar arasında ziyaretler yoğunlaşırken, iftar ve sahur sofraları komşuların davet edilmesiyle canlandırılıyor.
Ülkede ramazanın anlamına uygun biçimde paylaşma ve dayanışma en üst düzeyde yaşanıyor. Sivil toplum kuruluşları ve zengin iş adamları tarafından sokaklara ve cami avlularına iftar sofraları açılıyor. Bazı yoksul mahallelerde ise kurulan dev kazanlarda "Biryani" denilen etli pilav ve ekmek dağıtılıyor.
Pakistan'da cami ve mescitlerin büyük çoğunluğunda teravih namazı hatimle kılınıyor.
Camilerin genelinde ramazanın 15. gününe kadar Kur'an-ı Kerim bir kez hatmediliyor. Kur'an, Kadir gecesine kadar bir kez daha hatmediliyor. Kadir gecesinden sonraki üç ya da dört günde bir hatim daha yapılıyor. 20 rekat kılınan teravih namazlarında Kur'an'ın her gün üçte ya da dörtte birinin okunması nedeniyle teravih namazları sahur vaktine kadar uzuyor.
- Teravih namazları için seçilen imam ve müezzinlerin Kur'an'ı ezbere okuyabilen kişiler olmasına dikkat ediliyor. Aynı zamanda, onlarca yeni hafız adayı için ramazan ayı bir fırsat olarak değerlendiriliyor. İmamlar teravih namazının bir kısmını kıldırdıktan sonra imamlığı öğrencisine bırakıyor, böylelikle yeni hafızların cemaatin önünde heyecanını atması ve ilk sınavını vermesi sağlanıyor.
Pakistan, kutsal emanet olarak Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed ve ailesine ait olduğu kabul edilen eşyalara da ev sahipliği yapıyor. Ülkenin tarihi kenti Lahor'da Babürlülerden kalma Padişah Camisi'nde sergilenen Hz. Muhammed ve ailesine ait eşyalar, ramazan ile çok sayıda yerli ve yabancı tarafından ziyaret ediliyor.
İftarın vazgeçilmez bir parçası olan bir içecek, Chia Keşmirliler tarafından çok seviliyor. Chia çekirdekleriyle süt ve sudan yapılıyor. Bu içecek mahalli olarak Babri Treish ya da Kanne Şerbeti olarak biliniyor. Bu içecek Keşmir’in kırsal ve kentsel bölgelerinde çok seviliyor ve bunsuz bir iftar eksik addediliyor.
İftar menüsüne bir başka ilave de Semolina (irmik) tohumlarından yapılan sütlaçtır. Bu sütlaç yerli halk tarafından Phirin olarak bilinir ve Hindistan ve Pakistan’da aynı isimle bilinen sütlaçtan servis edildiği kaplar sebebiyle ayrılır.
Keşmir’de çoğu bölgelerde özellikle de kentsel alanlarda insanlar Sahar Khwaan unvanını taşıyan kişilerin hizmetlerinden faydalanır. Sahar Khwaan’lar fiilen çalar saat vazifesi görürler ve sahur ya da yerlilerin ifadesiyle sahur vakti davul çalarak mahallede dolaşır ve müminleri oruç başlamadan önce bir şeyler yemeye davet ederler.
