Depreme rağmen yüzde 4,5 büyüdük

Türkiye ekonomisi, 6 Şubat depremlerinin olumsuz etkilerinin yaşandığı ve seçimin yapıldığı 2023 yılında Orta Vadeli Program (OVP) beklentilerinin üzerinde yüzde 4,5 büyüdü. Geçen yılın dördüncü çeyreğinde de yüzde 4 büyüme gerçekleşti. Böylece Türkiye ekonomisi üst üste 14 çeyrek büyüme gösterdi.

MİLLİ GELİR İLK KEZ 1 TRİLYON $’I AŞTI

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre; üretim yöntemi baz alındığında cari fiyatlarla gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH), 2023’te bir önceki yıla göre yüzde 75 artarak 26 trilyon 276 milyar 307 milyon TL oldu. Milli gelir ABD doları bazında ilk defa 1,1 trilyona çıktı. GSYH, dördüncü çeyrekte ise cari fiyatlarla bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 75,9 yükselişle 8 trilyon 431 milyar 375 milyon TL’ye ulaştı. GSYH'nin dördüncü çeyrek değeri cari fiyatlarla ABD doları bazında 304 milyar 402 milyonu buldu.

KİŞİ BAŞINA DÜŞEN GELİR REKOR KIRDI

Kişi başına milli gelir 2023’te bir önceki yıla göre 2 bin 450 dolar artarak 13 bin 110 dolarla rekor kırdı. Kişi başı milli gelir en son 2013’te 12 bin 600 dolarla zirveyi görmüştü. Kişi başı milli gelir 2022 yılında ise 10 bin 700 dolar tutarında kayıtlara geçmişti.

HARCAMALARIN PAYI %59,1 OLDU

Hanehalkı nihai tüketim harcamaları 2023 yılında yüzde 12,8 yükseldi. Hanehalkı tüketim harcamalarının GSYH içindeki payı yüzde 59,1 düzeyinde gerçekleşti. Hanehalkı nihai tüketim harcamaları 2023 yılının dördüncü çeyreğinde de yüzde 9,3 arttı.

FİNANS VE İNŞAATTA GÜÇLÜ PERFORMANS

Sektörel bazda finans ve inşaatta gözlenen güçlü büyüme dikkat çekti. Özellikle seçim öncesi dönemde faizin düşük olması krediye talebi artırmıştı. Finans ve sigorta faaliyetleri bu etkiyle yüzde 9 büyüme kaydetti. Onu yüzde 7,8 ile inşaat takip etti. Deprem bölgesine yapılan harcamalar inşaat sektöründeki büyümenin ana belirleyicisi oldu. Hizmet sektörünün büyüklüğü de yüzde 6,4 artış gözlendi. Sanayi yüzde 0,8 ile sınırlı büyüme sergilerken, 2023 yılında küçülen tek sektörün yüzde eksi 0,2 ile tarım, ormancılık ve balıkçılık olduğu gözlendi.

İŞ GÜCÜ ÖDEMELERİ YÜZDE 116 YÜKSELDİ

İş gücü ödemeleri 2023’te bir önceki yıla göre yüzde 116 artarken, net işletme artığı/karma gelir yüzde 49,2 yükseldi. 2023’ün dördüncü çeyreğinde de iş gücü ödemeleri bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 107,6 büyürken, net işletme artığı/karma gelir yüzde 55 arttı. 2022’de yüzde 26,3 olan iş gücü ödemelerinin cari fiyatlarla Gayrisafi Katma Değer içerisindeki payı 2023’te yüzde 32,8 oldu.

Amacımız refahı kalıcı artırmak

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, olumsuz jeopolitik gelişmelerin yaşandığı, depremin yaralarının sarıldığı, küresel ticari faaliyetlerin azaldığı bir dönemde sağlanan büyümenin ekonominin gücünü gösterdiğini vurguladı. Ekonomideki büyümenin Orta Vadeli Program (OVP) hedefinin üzerinde olduğunu ifade eden Yılmaz, şunları kaydetti: "Para ve maliye politikası eş güdümünde enflasyonla mücadele konusunda kararlı adımlarımızı sürdürürken, ekonomimizin yatırım, istihdam, üretim ve ihracat yoluyla büyüme oluşturma kapasitesi de güçlenerek devam etmektedir. Amacımız Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan liderliğinde istikrar içinde, sürdürülebilir ve kapsayıcı büyüme ile Türkiye Yüzyılı'nda ülkemizi daha ilerilere taşımak, halkımızın sosyal refahını kalıcı olarak artırmaktır."

OECD'de en hızlı büyüyen 2. ülkeyiz

Ticaret Bakanı Ömer Bolat, 2023 yılında Türkiye ekonomisinin büyüme hızı ile 37 üyesi olan OECD ülkeleri arasında ikinci sırada yer aldığına dikkat çekti. Bolat, şu değerlendirmelerde bulundu: “Yılın ikinci yarısından itibaren mal ve hizmet ihracatındaki artışların etkisi ile büyümenin talep bileşenleri daha dengeli bir yapıya dönmüş, ve mal ve hizmet ihracatının büyümeye katkısı olumlu gerçekleşmiştir. Büyümeye ilişkin veriler; üretim, istihdam, yatırım, ihracat öncelikleri çerçevesinde oluşturduğumuz Hükümet Programı’nın olumlu sonuçlarını göstermektedir. 2024 yılında mal ve hizmet ihracatında sağlanacak artışlar ile mal ve hizmet ithalatında düşüşler neticesinde, dış ticaretin ekonomik büyümeye olumlu katkı vermesi beklenmektedir.”

Yapısal reformlara devam edeceğiz

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, geçen yıl büyümenin yaklaşık üçte birinin üretken kapasiteyi artıran makine ve teçhizat yatırımlarından geldiğini belirterek, "Güçlü şekilde desteklediğimiz yatırım ve ihracatla daha nitelikli büyümeye doğru yol alıyoruz" ifadesini kullandı. OVP doğrultusunda büyümede geçen yılın üçüncü çeyreğinde başlayan dengelenmenin son çeyrekte de devam ettiğini vurgulayan Şimşek, 2023'ün ilk yarısında 8,8 puan olan iç talebin büyümeye katkısının, yılın ikinci yarısında 6,6 puana gerilediğini kaydetti. Şimşek, net dış talebin negatif katkısının ise 4,9 puandan 1,6 puana düştüğüne dikkati çekerek, şunları kaydetti: "2024'te net dış talebin büyümeye pozitif katkı verdiği ılımlı ve dengeli bir büyüme bekliyoruz. Uyguladığımız politikalarla iyileşen büyüme kompozisyonu, dezenflasyon sürecine önemli katkıda bulunacaktır. Kalıcı refah artışı için fiyat istikrarını sağlamanın yanı sıra yüksek katma değerli üretime ve verimlilik artışına odaklanan yapısal reformlara devam edeceğiz."

Bakan Şimşek: Daha nitelikli büyümeye doğru yol alıyoruz milli gelirimiz 1,1 trilyon doları aştı

Cevdet Yılmaz: Büyüme kapasitesi güçlenerek devam ediyor

İletişim Başkanı Fahrettin Altun: Türkiye 10 basamak yükseldi