Hak ve özgürlükler alanını geliştirici değişiklikler, mülkiyet hakkı ve sözleşme hürriyetine ilişkin kişileri koruyucu faaliyetleri hedefleyen Tanıtım Toplantısı Beştepe’de yapıldı. Erdoğan, hukuki öngörülebilirlik ve şeffaflık, ifade, örgütlenme ve din özgürlüklerinin korunmasının geniş bir şekilde yer aldığı 9 amaç, 50 hedef ve 393 faaliyet içeren belgeyi açıkladı:
ADALET PUSULAMIZ İNSANDIR
- Açıklayacağımız eylem planı değişim ve reform irademizin devam ettiğinin ve devam edeceğinin bir örneğidir.
- ‘Bir çiçeğe az su vermek onu kuruturken, fazla su vermek de soldurur’ gerçeği, adaletin kuyumcu titizliğiyle uygulanmasını gerektiriyor.
BELİRLEYİCİ OLAN MİLLETİN TALEPLERİ
İnsan Hakları Eylem Planı’nın hazırlığında asıl belirleyici, milletimizin ihtiyaç ve talepleri olmuştur. Her reform, daha özgürlükçü, daha katılımcı, daha çoğulcu demokrasiye ulaşma konusunda milletimizle aramızdaki duygu ve düşünce birliğinin eseriydi, İnsan Hakları Eylem Planı da böyledir.
9 AMAÇ 50 HEDEF 393 FAALİYET
- Milletimizin beklentileri doğrultusunda oluşturulan bu Eylem Planı’ndaki her bir faaliyetin arkasında geniş tabanlı bir istişare süreci vardır.
NİHAİ AMAÇ YENİ ANAYASA
Eylem Planımız’ın nihai amacı, yeni ve sivil bir anayasadır. Çünkü anayasa, hak ve özgürlükleri koruyup geliştirecek toplumsal iradenin en güçlü ve korunaklı zeminidir. Milli iradenin üstünlüğü esasına göre hazırlanacak yeni bir toplumsal sözleşme metnini, Cumhuriyetimiz’in 100’üncü yılını karşılamaya hazırlandığımız şu dönemde ülkemize kazandırmanın, tarihi sorumluluğumuz olduğuna inanıyoruz. Ülkemizin geleceği konusunda sözü olan herkesi, yeni anayasa yapım sürecine katılmaya davet ediyoruz.
11 temel ilke
Vizyonu “Özgür birey, güçlü toplum, daha demokratik bir Türkiye” olarak belirlenen Eylem Planı, 11 temel ilkeyle başlıyor:
- “1-
- İnsan onuru, bütün hakların özü olarak hukukun etkin koruması altındadır.
- 3-
- Kamu hizmetinin herkese eşit, tarafsız ve dürüst biçimde sunulması, bütün idari faaliyetlerin temel özelliğidir.
- 5-
- Sözleşme özgürlüğüne, hukuki güvenlik ilkesi ve kazanılmış hakların korunması prensibine aykırı olarak hiçbir şekilde müdahale edilemez.
- 7-
- Adli ve idari işleyiş, masumiyet karinesi, lekelenmeme özellikle bunun altını çiziyorum, lekelenmeme hakkı ve ceza sorumluluğunun şahsiliği ilkelerini koruyan, gözeten ve güçlendiren bir yaklaşımı merkezine alır.
- 9-
- Hukuk devleti, hak ve özgürlükler ile adaletin teminatı olarak her alanda tahkim edilir.
- 11-
Artık otelde gözaltı yok
İnsan Hakları Eylem Planı’nda öne çıkan bazı maddeler şunlar:
-Mesai saati dışında ve otelde gözaltına alma uygulaması bitecek, gözaltında süre sınırı olacak.
-Katalog suçlarda ‘somut delile dayanma şartı’ aranacak.
-İfade alma işlemleri artık 7 gün 24 saat yapılabilecek.
-İşkence iddialarıyla ilgili disiplin soruşturmalarında zaman aşımı kaldırılacak.
-Eşe karşı işlenen suçlarla ilgili öngörülen ağırlaştırıcı sebep, boşanmış eşi de kapsayacak şekilde genişletilecek.
-Tek taraflı ısrarlı takip suç sayılacak.
-Kamu idarelerinin taraf olduğu aynı nitelikteki uyuşmazlıklarda ‘pilot dava’ usulü getirilecek.
-Çocuk mahkemelerinde duruşmalara hakim, savcı ve avukatlar cübbesiz katılacak.
-Ağır hasta, yaşlı veya engelli hükümlüleri cezalarını evlerinde çekecek
-Hakim, savcı ve avukat adayları Anayasa Mahkemesi’nde staj yapabilecek.
-Hukuk fakültelerinde öğrenim süresi 5 yıla çıkarılacak.
-İnsan hakları izleme komisyonu kurulacak.
-Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuru kolaylaştırılacak.
-İdari yargıda gerekçeli karar 30 gün içinde yazılacak.
-Avukatlar, Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuruları elektronik ortamda yapabilecek.
-Avukatlardan alınan vergi oranlarını düşürülecek.
-Yargıdaki unvanlı görevler için kıdem şartı aranacak. Hakim ve savcı yardımcılığı getirilecek.
-Hangi dine mensup olursa olsun, kamu ve özel sektör çalışanları ile öğrenciler, kendi dini bayramlarında izinli sayılacak.
-İfade ve basın özgürlüğüne ilişkin standartları yükseltmek için gazetecilerin mesleki faaliyetleri kolaylaştırılacak.
-Çözümü uzmanlık, özel veya teknik bilgiyi gerektiren alanlarda hakimlere destek olmak üzere “mahkeme uzmanı” istihdam edilecek.
-Demokratik katılımı güçlendirmek için, siyasi partiler ve seçim mevzuatında değişiklikler yapılacak.