Dünyadan gelen tepkilere rağmen İsrail, Gazze'ye yönelik saldırılarına devam ederken, UNICEF’e, BM Genel Sekreteri’ne, ABD’li senatörlere, dünyaca ünlü sanatçılara ve çok takipçili hesaplara Filistin için tweetler attıran bir dijital ablukaya şahit olduk. İsrail medyası Türkiye’deki sosyal medya kullanıcılarını "Sosyal Medya Ordusu" diye niteledi. Bu tabirle ablukanın nasıl işe yaradığını ortaya koyarken, korkusunu da gizleyemedi. Kim mi bu “Sosyal Medya Ordusu?” Çoğunluğu 18-20 yaşındaki gençler ve ayağında bebeklerini uyutan anneler. Ömründe hiç tweet atmamış eller, Filistin için adeta sosyal medya içerik üreticisi gibi bilinçli tweetler attı. Bir yabancıya Filistin’le ilgili etiketleri tıklatarak, kimsenin yapamadığını yaptı. Digital abluka dünyada ciddi bir ses getirdi. Milyonluk hesaplar bu şekilde yapılan yorumları likeladı. Likelanan hesaplar 20-30 takipçiliydi, fakat tweetleri 15-20 milyonluk bir kitleye ulaştı.
- Youteber Sertaç Abi’nin öncülüğünde birleşen
- nun attığı her tweet, İşgalci İsrail’e atılan bir taş gibiydi. Twitter algoritmasıyla adeta dans eden bu ‘ordu’nun nasıl kurulduğunu ve hangi yöntemlerle dijital ablukayı başardıklarını, ‘ordu’yu kuran ve içinde olanlarla konuştuk. Gençler, içlerindeki heyecanı bu şekilde aksiyona dökerken, anneler, Gazze’de öldürülen bebek katillerine duydukları öfkeyi fırsata çevirmenin gururunu yaşıyor.
TWİTTER ALGORİTMASINI YENEN ORDU
- Birçok ünlünün ve gazetecinin destek verdiği dijital abluka fikri, aslında bir plan dahilinde oluşmuş değil.
- Twitter’da yapılan hashtag çalışmalarının globalde yüzde 20’lik bir katkı olduğunu söyleyen Güngör, farklı bir metod denemeye bunu fark edince başlıyor.
Güngördiyerek neden bu yola tevessül ettiklerini anlatıyor.
13 ADIMDA DİGİTAL ABLUKA
Sertaç Abi, Filistin’de yaşanan zulmü dünyaya göstermek için kullandıkları dijital ablukayı, 13 adımlık bir çalışma olarak geliştirdiklerini anlatıyor:
- -“Öncelikle globalde etkili olan 40-50 hesap çıkartıyoruz.
- -Bu hesabın son bir gün içerisinde kendisi tarafından yazılan üç tweetinden retweet veya like olarak değil, yorum olarak en az etkileşim alan paylaşımını bul. Vakti olanlar en az 3 tane seçebilir ama 3’ten fazla yok. Twitter’da engel yeme durumu olabilir.
- -Yazdığımız yorum bize yakışan nezaket ve herkese hitap eden dilde olmalı. Yeni tanıştığın biriyle nasıl konuşuyorsan öyle. Küresel bir nezaket diliyle ricacı olalım ki karşı tarafta aksi fikir oluşmasın. Trol diliyle bir paylaşım yaparsan adamı düşman değilken, düşman edersin.
- -Fotoğraf ve video eklemiyoruz. Çünkü, video ve fotoğraflar algoritmalara takılabiliyor ve hesaplar engellenebiliyor. İsrail’i desteklersen sıkıntı yok. Filistin'i desteklersen hesabın kısıtlanıyor.
- -Kopyala yapıştır aynı cümleleri yaparsanız, algoritma sizi yakalar. Tek bir tweet ve kelimeleri değiştirerek doğal ve samimi olmanız lazım.
- -Link eklemesi yapmayalım. Genel ablukada link eklemiyoruz.
- -Kullanıcı ismimizin doğal ve samimi olması lazım. ‘Katil İsrail’ yazanlar oluyor profiline. Ön yargı oluşturacak bir şey yazmamak lazım. Benim geliştirdiğim adımlar bunlar. Belki daha da geliştirilebilir, bilmiyorum. Yaptıkça tecrübe ediyoruz.”
BM genel sekreterini tiyatro izlediği koltuktan kaldırıp, Filistin için destek tweeti attıran bir ablukadan söz ediyoruz. BM Genel Sekreteri António Guterres, İsrail’in kara harekatı başlattığı sırada gittiği tiyatrodan bir tweet atınca, ‘Sosyal Medya Ordusu’ adamın tweetine çökmüş. Güngör, “O tiyatro tweetinin altına öyle yoğun çalıştık ki, 2 saat geçmeden bu savaşın durdurulması gerektiğine dair bir tweet atmak zorunda kaldı. Bu bizim sembolümüz oldu. Ondan sonra geri dönüş çok fazla oldu. Özellikle bombalanmış evlerin arasında rap ile dünyaya seslenen Abdurrahman kardeşimizin yaptığı çalışmayı global rapçilerin gündemine taşıma çalışması yaptık. Çünkü bu tür sivil hareketlerin bir sembolü olması gerekiyor. Dünyaca ünlü rapçiler o kardeşimizin şarkısını paylaştı ve yorumlar yaptı.”
UNICEF’DEN DESTEK TWEETİ
- Youteber Sertaç Abi’nin öncülüğünde 6-7 bin kişilik bir ekibin yaptığı digital ablukayı yöneten gençlerden biri de lise son sınıf öğrencisi Abdülkadir Koç. Whatsaap, Telegram, Twitter, Discord gibi sosyal medya platformlarından organize hareket ederek tweetler atıyorlar ve UNICEF gibi hesaplardan bile dönüşler alabiliyorlar. Ünlü veya global çok takipçili bir kurumsal hesap, Filistin’le ilgili destek mesajı atmışsa, birkaç tweet öncesinde yorumlarla ablukaya alınmış olabilir. Unicef’in son birkaç tweetine de o şekilde yüklenmişler ve çok güzel geri dönüş almışlar.
Koç, çalışmalarını şu ifadelerle dile getiriyor: “Nato hesaplarına, senatörlere, bankalara, ünlülere aynı şekilde abluka uyguladık. BM 75. Genel Kurul Başkanı Volkan Bozkır, bir bayram kutlama mesajı yazmış, Filistin’le ilgili hiçbir şey yazmamıştı. Ertesi günü sabahında ondan da kuvvetli bir dönüş aldık. Hatta tweet atmakla kalmadı, görüşmeler bile başlattı.”
ANNELERİN ÖFKESİNDEN KORK İSRAİL
- Sadece gençler mi, diğer yanda anneler de “Sosyal Medya Ordusu”nda. “Annelerin öfkesini fırsata çeviriyoruz” diyen Nursel Balkız, bu şekilde içlerini boşaltmasalardı, sosyal patlama yaşayabileceklerine işaret ediyor.
Pek çok anne Twitter kullanmayı bile bilmezken, sıfırdan öğrenip etkili tweetler atmaya başladı. İsrail en çok annelerin öfkesinden korkmalı. Bir annenin öfkesinin önünde hiç kimse duramaz çünkü. Her attıkları tweetin İsrail’e taş atmak olduğunu söyleyen Balkız, “Adeta asker yetiştiriyoruz” diyerek eşlerin de desteğinden söz ediyor. “Eşi bilgisayarcı olan bir kadın vardı. Daha önce eşinden Twitter kullanmayı öğrenmek istemiş ama eşi hep ihmal etmiş. Bu olaydan sonra hızlı bir şekilde öğretti. Benim üç küçük çocuğum var, sokağa çıkma yasakları sürecinde hep eşim ilgilendi. Bazen komşular çocuklarımı aldı, yemekler yapıp bana gönderdiler. Herkes birbirine yardım ediyor.”
Netanyahu’yu sallayan tweet
- Bütün bu ablukayı öyle çok takipçili hesaplarla değil, az takipçili küçük hesaplarla yapıyorlar. Büyük balık her zaman küçük balığı yese de, küçük balıklar birleşince dünyayı sallayabiliyor. Zeynep Hilal Demirci de bağımsız olarak bu yolu izliyor ve yaptığı video çalışmasını küçük hesabının ana sayfasında değil de Binyamin Netanyahu’nun algı oluşturmak için hazırladığı yalan videosunun altına “Tamam, şimdi ben gerçeği paylaşıyorum” diyerek paylaşıyor. Netanyahu’nun yalan paylaşımı 11 bin, Zeynep’in gerçek paylaşımı ise 74 bin retweet alıyor.
- Küçük hesabı, samimi paylaşımıyla Netanyahu’nun propoganda terörünü yerle bir eden Demirci, tweetinin hikayesini şu ifadelerle anlatıyor: “Aslında sosyal medyada çalışma yapmaya başlamam Netanyahu tweetim öncesinde oldu. Bir arkadaşım Whatsapp grubumuza Filistin için içerik üretmemiz gerektiği konusunda mesaj attı, bu mesaj üzerine hemen organize olduk ve süreç başlamış oldu. Ekip olarak ilk çalışmamızı paylaştığımız gece Netanyahu’nun attığı tweet ile karşılaştım. Son derece manipülatif bir paylaşımdı, buna karşı bir aksiyon almam gerektiğine karar verdim. İki üç saat içinde videoyu hazırladım, arkadaşlarıma attım. Onlardan güzel bir dönüş alınca sıra tweet atmaya gelmiş oldu.”
- Zeynep Hilal bu kadar etkileşim geleceğini elbette beklemiyordu. Video 100 izlenmeye ulaştığında buna bile şaşırıp, sevindiler. Bu paylaşımlarla sosyal medyanın gücünü keşfeden Zeynep Hilal, daha sonra bu gücü nasıl kullanacağını şu ifadelerle açıklıyor: “Doğu Türkistan da Filistin gibi gündemimizde tutmamız gereken, daha da yakından tanımamız gereken bir coğrafya. Sosyal medya hakikaten çok güçlü bir araç. Doğru bilginin yayılıp yanlış bilgilerin, manipülasyonların ve bilgi dezenformasyonlarının önüne geçmek gerekiyor.”