Yıl sonuna kadar ilk reaktörün devreye gireceği Akkuyu Nükleer Güç Santrali (NGS) ile Türkiye, enerji havuzuna nükleeri de eklemiş olacak. Öte yandan yapımı planlanan ikinci ve üçüncü santraller için de süreç hız kazandı. Rusya, Çin ve Güney Kore ile yeni santraller için görüşmeler sürüyor. Daha önce Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, yeni santralller için en büyük önceliklerinin yerliliği artırmak olduğunu dile getirnişti. Nükleer Sanayi Derneği (NIATR) Yönetim Kurulu Başkanı Alikaan Çiftçi de, 20 milyar dolarlık yatırım büyüklüğüne sahip Akkuyu NGS’de 5 milyar dolar seviyesinde olan yerli üretici katkısının ikinci santralde 10 milyar dolara çıkmasını beklediklerini dile getirdi. Çiftçi, “İkinci santralde yerlilik payının en az yüzde 50 olmasını hedefliyoruz” dedi.
YERLİ SANAYİCİ İÇİN İHRACAT FIRSATI
Sanayiciler olarak, sadece payı artırma çabası içerisinde olmadıklarını aynı zamanda katma değeri yüksek ürün ve teknolojilere odaklandıklarını söyleyen Çiftçi, “3-4 yıl önce yaptığımız işler ile şu an yapmaya başladığımız işler arasında nitelik farkı da oluşmaya başladı” diye konuştu. Akkuyu’da tecrübe kazandıklarını ifade eden Alikaan Çiftçi, özellikle ikinci nükleer santralin de devreye girmesiyle beraber, yerli sanayinin ihracat potansiyelinin de artacağını belirtti. Çiftçi, “Macaristan, Mısır, BAE’de ihracat potansiyeli taşıyan projelere destek olabiliriz, ürün ve hizmet sağlayabiliriz” açıklamasında bulundu.
KAZANDIĞIMIZ TECRÜBE FARKLI ALANLARA TAŞINDI
Türk sanayisinin Akkuyu'da elde ettiği bilgi ve birikimin farklı endüstrilerde de kullanıldığını vurgulayan Çiftçi, şunları söyledi: “Sağlık, tarım, savunma sanayii, uzay endüstrisi, havacılık, rüzgâr endüstrisi. Bazılarında kullanılan ham malzeme bile ortak. Bu tarz katma değeri yüksek alanlarda tecrübe kazandığınız zaman diğer alanlarda da fiziki altyapıya sahip oluyorsunuz. Kablolar, basınçlı tanklar, depolama tankları, borulama hatları, valfler, pompalar, mühendislik hizmetleri, özellikle taşıma, lojistik hizmetleri, test ve kalibrasyon gibi alanlarda şu ana kadar ciddi mesafe kat ettik.”
SMR ÜRETECEK ALTYAPIMIZ VAR
Türkiye’nin enerjide kaynak çeşitliliği elde etmek için gündemine aldığı modüler santrallere (SMR) de değinen Alikaan Çiftçi, “Yapamayacağımız hiçbir şey yok ama iyi projelendirebilmemiz önemli. SMR, kritik bir alan. İlk etapta, teknoloji transferi ve uluslararası iş birlikleri geliştirerek, hem proje geliştirme hem de bu projelerde kullanılacak olan kritik ekipmanların, sanayi altyapısının, tedarik zincirinin ülkemizde kurulmasını sağlamaya yönelik çalışmalar gerçekleştirmeliyiz” dedi.
Ara eleman yetiştirelim
Nükleer enerji alanında gelişen yerli üretim altyapısının yanı sıra küresel bazda bu alanda çalışacak eleman açığı da bulunduğunu belirten NIATR Başkanı Alikaan Çiftçi, “Rusya’da eğitim gören 600’e yakın mühendisin ülkemize kazandırılmasıyla beraber, daha da gelişeceğine inanıyoruz” dedi. Türkiye’deki üniversitelerde de nükleer alanlar açılmaya başladığını vurgulayan Çiftçi, şunları söyledi: “Türkiye, ilk santraline sahip olacağı için böyle bir ihtiyaçla da henüz karşılaşmamış olabilir ama santralin devreye girmesiyle birlikte ara eleman ihtiyacı ortaya çıkacak. Lise seviyesinden insan kaynağı yatırımının başlaması gerekiyor.”
