Erzincan’ın İliç ilçesinde bulunan Çöpler Altın Madeni sahasında önceki gün yaşanan toprak kaymasının yankıları sürüyor. Anagold Madencilik Sanayi ve Ticaret A.Ş.’nin Aralık 2010’dan bu yana altın üretimi yaptığı maden sahasında yaklaşık 10 milyon metreküp toprak, 200 metrelik yamaçtan hızla aşağı doğru aktı. Geniş bir alanın altında kalan 9 işçiyi arama çalışmaları devam ediyor. İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, 9 kişiden 5' inin bir konteynır içinde, 3'ünün aynı bölgede bir araç içinde, diğer 1 kişinin ise farklı bölgede bir araç içinde olduğunu değerlendirdiklerini söyledi. Acı olayla ilgili başlatılan soruşturma kapsamında, maden ocağını işleten şirkette yönetici ve idareci pozisyonunda çalıştığı öğrenilen 7 şüpheli gözaltına alındı.
AİLELER HABER BEKLİYOR
Sabahın erken saatlerinde ise toprak altında kaldığı tahmin edilen işçilerin aileleri de maden sahasına gelmeye başladı. Onlardan biri de Uğur Yıldız'ın kayınvalidesi oldu. İsmini açıklamak istemeyen Yıldız'ın kayınvalidesi, "1,5 senedir kızımla evliydi. Evdeydim, yakınlarımız toprak kayması olduğunu söyledi. Aradık, ulaşamadık. Telefonu kapalıydı. Çok üzgünüm. Yardımcı olun kurtarın. 8 senedir burada çalışıyor" dedi.
AKIŞ DEPOLAMA BARAJINA GİDECEK
Çalışmalar sırasında olası yeni bir toprak akışı durumuna için de gerekli tedbirlerin alındığını açıklayan Bakanlık, toprakların atık depolama barajına verilmesi için bir sistem oluşturulduğunu belirterek, bölgede 10 uzmanın çalıştığını açıkladı.
TOPRAK KAMYONU YUTTU
Olaya ilişkin araç kamerasına yansıyan görüntüler, facianın boyutunu gözler önüne serdi. Görüntülerde, yamaçtan aşağı büyük bir toz bulutuyla adera nehir gibi akan toprak yığını, kara yolunda ilerleyen kamyonlarından 1'ni adeta yuttu. 2 hafriyat kamyonu ise toprak altında kalmaktan son anda kurtuldu.
FIRAT NEHRİ TEHLİKEDE Mİ?
Olayın bir çevre felaketine dönüşmemesi için önlem alan yetkililer, kayma sırasında akan malzemenin Fırat Nehri’ne ulaşmaması için Sabırlı Deresi’nin nehre ulaştığı menfez kapaklarını kapattı. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Sabırlı ve Çöpler dereleri ile Fırat Nehri boyunca belirlenen noktalardan anlık numune alınarak incelendiğini duyurdu. Yapılan incelemede şu an için kirliliğe rastlanmadı.
KAYIPLAR ‘KONTROL’ EKIBINDEN MI?
İş Güvenliği Uzmanı Hacı Latif İşcen, bu kadar büyük bir kitleyi hareket ettirmek için büyük bir titreşimin gerektiğini belirterek, “Başka türlü malzemenin hareket etme olasılığı yok. Siyanür havuzu kaçak yapmış olsa dahi bu kadar büyük bir kütleyi hareket ettirecek bir gevşemeye neden olmaz. Bunun nedeni toprak yapısı veya patlatma nedenidir. Bu tarz yapılarda işletme durdurulmamış olmasa bu kadar az hasar ortaya çıkmazdı. Büyük ihtimal o bölgede iş durdurulmuştu. Arkadaşlar kontrol yapıyorlardı. Bu 9 kişi de kontrol ekibinde olabilir” şeklinde konuştu.
Maden Mühendisi Prof. Dr. Gündüz Ökten, depolamanın geometrisi yani yüksekliği, genişliği, eğim açısının önemine dikkat çekerek, "Bunun yanı sıra toprak hareket etmeye başladığı zaman onu durduracak herhangi bir engel olup olmadığı da önemli. Bir altın madeni işletildiğine göre sağlam yapıdaki kayaçlardan oluşan bir zemin olması lazım. Burada depolanan ürünün durağanlığının sağlanması lazım. Bu kayma depremden olabilir, aşırı yağıştan ya da donma-çözünmeden olabilir” diye konuştu.
İTÜ Maden Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Cüneyt Atilla Öztürk ise açık ocak işletmelerinde cevher ile atık malzemenin ayrıştırıldığını ve atığın ayrı bir sahada depolandığını söyledi. Öztürk, “Bölgede birbirinden bağımsız, 3-4 farklı işletme var. Bunların hepsinin bulunduğu lokasyondan tasarımına kadar oluş şekilleri, yapılış şekilleri, imalat ve operasyonel hedefleri mutlaka bir projeye dayanmaktadır. Bu işletmede de bunların tamamı yapılmıştır” ifadelerini kullandı.
GÜVENLİKTEN TAVİZ YOK
Arama kurtarma personelinin görev yaptığı bölgelerde toprak kayması ihtimalinin de dikkate alındığını hatırlatan Yerlikaya, bilim insanlarının yer radarlarına gelen bilgiyi anbean değerlendirdiğini açıkladı. AFAD koordinasyonunda yürütülen arama çalışmalarında 339'u arama kurtarma personeli olmak üzere toplam 1708 personel görev yapıyor.
METAL RADARI ARAÇLARI TARIYOR
100 dönüme yayılan 10 milyon metreküplük toprağa işaret eden Bakan Yerlikaya, “Metal radar tespitleriyle beraber bu kütle üzerinde tarama yapmaya başladık. Dolayısıyla daha hızlı aksiyon alabilmek adına bu radar taramalarıyla bu araçlar ve konteynerle ilgili bir iz alır almaz daha çok oraya odaklanıp mesafe almak istiyoruz” dedi.
