Özbekistan’dan Türkiye’ye 18 yıl sonra gerçekleşen en üst seviyedeki resmi ziyaretin yankıları sürüyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, resmi ziyaret için Türkiye’ye gelen Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev’i Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde resmi törenle karşılamış, Mirziyoyev onuruna akşam yemeği vermişti. Bölge için büyük önem taşıyan bu ziyareti, Özbekistan rejim muhalifi Erk Partisi Genel Başkanı Muhammed Salih Yeni Şafak’a değerlendirdi.
Mirziyoyev’in hamlesinin tarihi bir adım olduğunu söyleyen Salih, “İslam Kerimov şuurlu bir Türk düşmanıydı ve 25 yıl boyunca Türk dünyası entegrasyonu önündeki en büyük engel olarak kaldı. Kerimov ölünce bu engel ortadan kalktı. Şimdi bu ziyareti iyi bir başlangıç olarak görüyoruz. Ümit ediyoruz ki, Özbekistan bu yolda istikrarlı bir şekilde yürümeye devam edecek ve iki kardeş ülke arasındaki tüm engelleri kaldıracak” ifadelerini kullandı.
Muhammed Salih, Türkiye, Özbekistan ilişkilerinde yaşanan tarihsel süreci şu şekilde anlattı: “Türkiye, Özbekistan Cumhurbaşkanı seviyesinde 18 yıl önce ziyaret edildi. 1999 yılı Kasım ayında İstanbul’da AGİT’in liderler zirvesi toplantısı düzenlenmişti. Özbekistan Başkanı İslam Kerimov da zirveye katılmıştı. Ama Kerimov toplantıda uzun kalmadı, dönemin Türkiye Başbakanı Bülent Ecevit’e küserek toplantıyı erken terk etti. Nedeni, Türkiye’nin ‘muhalif Muhammed Salih’i el altından desteklemesi’ idi. Oysa bendeniz Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel’in emriyle 24 Nisan 1999'da Türkiye’den sınır dışı edilmiştim. Yani Muhammed Salih ne el altı, ne de el üstünden destekleniyordu.”
Özbekistan’daki yeni yönetimin iktidara geldiği günden bugüne Türkiye’ye yönelik ılımlı mesajlar vermeye başladığını söyleyen Salih, bu durumu iyi bir başlangıç olarak gördüklerini belirtti. Salih, “İki kardeş ülke arasındaki tüm engeller kalkmalı. Bir an önce ‘kardeş’ düşüncesine yakışmayan vize kalkacak” diye konuştu.
Özbekistan’ın Asya’da kilit ülke olduğunu ifade eden Muhammed Salih, “Özbekistan’ın Türk Dünyası'na tam entegrasyonu, hiç abartısız bölgede ve Avrasya’da jeopolitik dengeleri değiştirebilecek niteliktedir. O yüzden Türkiye’nin Özbekistan ile yakınlaşmak için attığı her adım çok önemli” dedi.
Muhammed Salih, ziyaretin bölgede oluşturacağı havayı şu sözlerle özetledi: “Mirziyoyev’in Türkiye ziyareti özelde Özbekistan-Rusya ilişkilerini zedelemeyecek, tam tersine o bölgeyle ilgilenen ülkelerin menfaatlerinin adil şekilde gözetilmesini sağlayacak. Yeter ki hiç bir ülke diğerini “arka bahçesi” olarak görmeye çalışmasın.”
- Dindarlara ve muhaliflere baskı sürüyor
- Şevket Mirziyoyev’in Özbekistan'daki ilk icraatlarını olumlu bularak desteklediklerini söyleyen Muhammed Salih, bu durumun kötüye gitmesinden endişe ettiklerini belirtti. Salih, “Şevket Mirziyoyev’in attığı ilk adımlar bizi bir nevi geleceğe yönelik iyimserliğe sevk etti. Fakat biz beklediğimiz neticeyi henüz görmedik. Doğru, 20-25 yıldır hapiste kalan bazı siyasi tutuklular serbest bırakıldı, (benim kardeşim de onlardan biri), ama dindarlara ve muhaliflere karşı baskı aynı Kerimov döneminde olduğu gibi devam etmekte ve onlara karşı işkence aynen devam ediyor. Bu durum halk içinde Cumhurbaşkanına olan desteğin giderek azalmasına neden oluyor” dedi.
- KÖTÜMSER OLMAYIN
- Muhammed Salih Özbekistan’da yaşayan destekçilerine “Anayasal haklarınızı son 27 yıl içinde nasıl korumaya çalıştıysanız, aynen korumaya çalışın, fazla kötümser olmayın, fakat fazla iyimserliğe de kapılmadan çalışalım" mesajını verdi.
