Çin Filistin’de de devrede

Körfez ülkeleriyle yaptığı anlaşmalarla son yıllarda Orta Doğu’da etkinliğini artıran Çin, Riyad ve Tahran arasında arabuluculuğa imza atarak pozisyonunu daha da kuvvetlendirmişti. Pekin yönetimi şimdi de bölgenin en hassas konusu Filistin meselesini çözme peşinde.

Haber Merkezi Yeni Şafak
Mahmud Abbas, Şi Cinping.

Küresel siyasette ABD ve Çin arasındaki mücadele Tayvan başta olmak üzere çeşitli konular üzerinden devam ederken, Pekin yönetiminin geçtiğimiz haftalarda neticeye ulaşan Suudi Arabistan ve İran arasındaki arabuluculuk hamlesi yeni bir dönemin işareti olarak algılandı. Riyad ve Tahran arasındaki 7 yıllık diplomatik husumeti bitirerek bölgede diplomatik pozisyonunun kuvvetlendiren Çin, şimdi de Filistin meselesini gündemine aldı. Pekin yönetiminin, Washington'ın uzun yıllar süren taraflı tutumu nedeniyle çıkmaza giren meseleyi de çözerek ABD'nin bölgedeki etkisine bir darbe daha vurmak istediği ifade ediliyor. Çin medyasında çıkan haberlere göre Dışişleri Bakanı Çin Gang, Filistinli ve İsrailli mevkidaşlarına ayrı ayrı telefon ederek, iki ülke arasında barış görüşmelerine katkıda bulunmaya hazır olduğunu söyledi.

İki devletli çözüm vurgusu

Çin medyası, Gang’ın hem İsrail Dışişleri Bakanı Eli Cohen’le hem Filistinli mevkidaşı Riyad el-Maliki ile telefon görüşmelerinde, iki devletli çözüme destek vurgusu yaptığını bildirdi. Çinli bakanın girişimi, Kudüs ve işgal altındaki diğer bölgelerde İsrail güvenlik güçlerinin tansiyonu artırıcı provokasyonlarının ardından geldi. Tel Aviv tarafıyla görüşmesinde iki taraf arasındaki artan şiddet olaylarından dolayı endişesini aktaran Gang, durumun bir an önce kontrol altına alınması gerektiğini ifade etti. Çin Devlet Başkanı Şi Cinping de geçtiğimiz aralık ayında yaptığı bir konuşmada, ülkesinin, başkenti Doğu Kudüs olan bağımsız Filistin devletinin kurulmasını desteklediğini dile getirmişti.

Suud-İran örneği

Gang ayrıca, yakın zamanda Pekin’de bir araya gelerek diplomatik ilişkilerini tekrar başlatma kararı alan İran ve Suudi Arabistan örneğinin önemini de vurguladı. Çinli bakan, ülkesinin bu konuda herhangi bir çıkarı olmadığını ve yalnızca Filistinlilerin ve İsraillilerin barış içinde beraberce yaşayarak bölgedeki barışın ve istikrarın korunmasını umduğunu sözlerine ekledi.

Diplomatik adımları hızlandırdı

Suudi Arabistan ile İran Dışişleri Bakanları, nisan ayı başlarında Çin'in arabulucuğuyla büyükelçiliklerin açılması ve uçuşların tekrar başlatılması konusunda anlaşmıştı. Yedi yıl sonra ilk kez yapılan tarihi buluşma Orta Doğu’da ABD’siz yeni bir dönemin başladığına işaret ederken, Çin'in diplomatik alanda artan ağırlığını da ortaya koymuştu. Pekin yönetimi yalnızca Orta Doğu’da değil, diğer bölgelerde de diplomasi çalışmalarını hızlandırdı. Çin tarafından Rusya-Ukrayna Savaşı’nın sona ermesi için girişimlerini hızlandırarak 12 maddelik bir barış planı açıklandı. Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski önerinin görüşülebileceğini ancak Rus askerlerinin ülkeyi terk etmesi gerektiğini söylemişti. Çin, diğer ülkeler tarafından Rusya üzerindeki etkisi nedeniyle Moskova yönetimini barışa ikna edebilecek en öncelikli aktör olarak görülüyor.

Netanyahu: Riyad’la normalleşme istiyoruz

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Suudi Arabistan ile ilişkileri normalleştirmek istediklerini ve bunun Arap-İsrail çatışmasını sona erdirmek için "büyük bir adım" olacağını söyledi. Başbakanlık basın ofisi, Netanyahu ile ABD'li Senatör Lindsey Graham'ın Batı Kudüs'teki görüşmesinden görüntüler paylaştı. Suudi Arabistan'dan İsrail'e geçen Graham, Netanyahu ile görüşmesinde, "Suudi Arabistan'a ilişkilerimizi geliştirmek istediğimi ve bunu İsrail'deki dostlarımıza güven verecek şekilde yapmamız gerektiğini söyledim" dedi.Netanyahu ise, "Suudi Arabistan ile normalleşme ve barış istiyoruz. Bunu Arap-İsrail çatışmasını sona erdirmek için büyük bir adım olarak görüyoruz." ifadelerini kullandı. Netanyahu, İsrail ile Suudi Arabistan arasındaki ilişkilerin normalleşmesinin iki ülkenin yanı sıra bölge ve tüm dünya için tarihi sonuçları olabileceğini söyledi.


Afetzedeler için dua ettik

İsrail zindanlarında baskı artıyor

Çin ve ABD bunun peşinde: Türkiye'de 694 milyon ton NTE keşfedildi