ORHAN ORHUN ÜNAL - SERBEST PİYASA
Sosyal medya üzerinden vatandaşı aldatma yöntemlerine şimdilerde yanıltıcı içerikli yeme - içme videoları eklendi. Youtube ve Instagram gibi mecralar, Hatay künefesi, Akçabat köfte, Adana böreği gibi lezzetleri hazırlayanların görüntüleriyle dolup taşıyor. Bu modanın başlangıcında ‘Acaba bizden de bir Nusret çıkar mı?’ motivasyonu etkili olsa da durum şimdilerde çok farklı. Gökyüzüne uzayan kaşar peynirleri, 1 kilo fıstık eklenen tatlılar, tabağa sığmayan köfteler ve dahasına sıkça şahit oluyoruz.
KÜÇÜK ESNAFIN YENİ UĞRAŞI VİDEO
Özellikle küçük esnafın yeni uğraşı Youtube görüntüleri olmuş durumda. Mesela Eyüp’te künefeci, Fatih’te dönerci, Kadıköy’de Adana kebapcı, Pendik’te Boşnak börekçisi gibi ağız sulandıran ve kimsenin hayır diyemeyeceği paylaşımlar meraklısına ulaştırılıyor. Parayla takipçi veya tıklanma satın alan işletmeler, internetten ürünlerini sunuyor. Merak edenler ise düşüyor yollara.
GÖRÜNTÜLER İLE HİZMET FARKLI
Bu mekanlara giden vatandaşın hayal kırıklığı ise o anda başlıyor. Çünkü önüne gelenin ne fiyatı ne de içeriği gördüğü gibi değil. O kadar yol kat eden müşteri, “Geldik en azından denemeden gitmeyelim” diyerek mecbur maliyete katlanıyor. Mekanın popülerliği, sosyal medyada şikayetleri artana kadar devam ediyor. Gerçekler ortaya çıkıp talep azalınca da yerine yeni bir ürün videosu ekleniyor. Milyonlarca kullanıcı arasında elbette ki müşterileri çekmek zor olmuyor.
TÜKETİCİYİ ALENEN KANDIRMA
Tüketici dernekleri ise vatandaşları alenen kandıran bu içeriklere karşı, Ticaret Bakanlığı başta olmak üzere ilgilileri göreve çağırıyor. Çünkü videolar, bir paylaşımdan çıkarak açık seçik şirket reklamına dönüşüyor.
Tüketiciler Birliği Başkanı Mahmut Şahin’e göre böyle durumlarda, tüketici mahkemeleri veya hakem heyetlerinde ücret iadesinden tutun da maddi-manevi tazminat davasına kadar farklı şekillerde hak aranabilir. Youtube’daki sözde zengin sunumlar ve göz boyama amaçlı görseller kesinlikle tüketicileri aldatmaya yönelik.
Vatandaş hakkını arasın ücretini firmadan alsın
- Tüketiciler Birliği Başkanı Mahmut Şahin, sosyal medyadaki iştah açan yemek paylaşımlarının reklamdan bir farkı bulunmadığını belirtiyor. Şahin, içerikte gösterilen ile önünüze gelen arasında ciddi bir fark olmaması gerektiğini ifade ediyor. Tüketici hakem heyetlerine başvuracak kişilerin, ilgili videoların öncesi ve sonrası görüntülerinin delil için saklaması önemli.
- BAYRAMDA EN ÇOK ŞİKAYET EDİLEN KONU
- “Bayram süresinde en fazla şikayet aldığım konu ne yazık ki video görseli ile gerçek hizmet arasındaki uçurumla oldu” diyen Şahin konuyu şöyle açıklıyor: “Manzaralı diye sunulan otelin ancak çatısından denizi görebiliyorsunuz. Yiyecek menüsünün tamamen farklı olması gibi sorunlarla karşılaşıyoruz. Ülkemizde 100 kişiden ancak 12’si tüketici heyetlerine başvuruyor. Kalan 88 kişinin hakkı ise bu insanların cebine gidiyor. Söz konusu, açığı fark edenler de ne yazık ki aynen yoluna devam ediyor. Tüketici bilinci az olunca, bu yalanın süreceğini biliyorlar.”
ANONİM ZAMANLAR
Yapılan yemeği komşuya ‘kokmuştur’ diyerek, onu da görene ayıp olmasın mantığı ile üzerini kapatarak götüren insanların zamanında değiliz. Artık yediğin, içtiğin, gezdiğin, yaptığın, giydiğin, sakındığın, sevdiğin, sövdüğün, söylediğin, düşündüğün şeyler senle ilgili değil. Başkalarına ait. Anonim zamanların hızlı, hırslı ve unutkan zihinlerinde yer bulabilen, bunu da paraya çeviren zengin oluyor. Eh zenginin parası fakirin çenesini yoruyor. Ama haber dediğimiz şey de buradan çıkıyor. Kısacası, aynen devam beyler.