Türkiye, geçmiş yıllarda Balkan ülkelerinde yaşanan doğal afetlerde yardıma koşan ilk ülkelerden biri olmuştur. Hırvatistan ve Arnavutluk’taki büyük depremlerin yanı sıra Bosna Hersek, Kosova, Sırbistan ve Kuzey Makedonya’da yaşanan sel felaketlerinde, yardım elini uzatan ülkelerin başında hep Türkiye gelmiştir.
Kahramanmaraş merkezli depremlerin açtığı yaraların sarılması noktasında ise Balkan halkları ve devletleri büyük bir vefa örneği göstererek, Türkiye’nin ve Türk halkının yanında olduklarını gösterdi. Balkan ülkelerinin ve bu ülkelerin yerel makamlarının ilk etapta gönderdiği arama ve kurtarma ekipleri, buzdağının sadece görünen yüzü oldu. Zira “kara gün dostu” olduklarını asıl gösterenler, Türkiye’nin bölgedeki soydaş ve akraba toplulukları olan Arnavutlar, Boşnaklar ve Türkler oldu.
Bosna Hersek’te adeta bir yardım seferberliği başlatıldı. Bugünlerde ülke tarihindeki en geniş katılımlı yardım kampanyasına şahitlik ediyoruz. Kuzey Makedonya’nın başkenti Üsküp’ün meşhur Makedonya Meydanı, Türkiye için toplanan yardımların merkezi oldu. Sırbistan ve Karadağ’daki Boşnak nüfusun yoğun yaşadığı Sancak bölgesi de Türkiye’ye yardım için adeta seferberlik ilan etti. Kosova ve Bosna Hersek başta olmak üzere bölge ülkelerinin birçoğunda camilerde gıyabi cenaze namazları kılındı, depremzedeler için maddi yardımlar toplandı.
VEFALI DURUŞ
Bosna Hersek’te ve Kosova’da 1990’lı yıllarda yaşanan kanlı savaşlarda, Boşnak ve Arnavut kardeşlerinin yanında olan, elinde ne varsa bu kardeşlerine gönderen Türk halkı, içinden geçtiği bu zor dönemde bu kardeşlerinin vefalı duruşunu gördü. Kimi ineğini ya da arabasını satıp depremzedelere bağışladı, kimi ise evindeki iki battaniyeden birini Türkiye’deki kardeşlerine gönderdi. Saraybosna’daki bir yardım merkezine bir battaniye ve birkaç parça kışlık giysi getiren Srebrenitsalı bir annenin şu ifadeleri aslında her şeyin özetiydi:“Biz Srebrenitsa’da soykırımı gördük. Hayatta kaldık. Evsiz olmanın nasıl bir his olduğunu çok iyi biliriz!”
Kosova’nın Prizren şehrinde toplanan yardımların içinden iki çift altın küpe ve bir altın yüzük çıkması da bölge halkının Türkiye için elinde ne varsa paylaştığının bir başka göstergesi. Zira Bosna ve Kosova’daki savaşlarda Türk kadını da küpesini, bileziğini ya da yüzüğünü bölgeye göndermişti.
MÜLTECİLİK GÜNLERİNDEN KALAN BATTANİYESİNİ BAĞIŞLADI
1992-1995 yıllarındaki Bosna Savaşı’nda Türkiye birçok Boşnak kardeşimize kapılarını açmıştı. O Boşnakların birçoğunun Türkiye’de mülteci oldukları döneme dair unutamadığı bir anısı var mutlaka. Bunlardan birini sizlerle de paylaşmak isterim.1990’lı yılların başında ailesi ile Türkiye’ye sığınmış Boşnak bir teyzemizin birkaç gün önce sosyal medya hesabından paylaştığı ifadeleri aynen aktarıyorum:
“1994 yılında Türkiye’den ayrılıp Bosna’ya dönerken, eve döndüğümde üç kızımı ısıtması için bana yeni bir battaniye hediye etmişlerdi. Kalın ve ağır bir battaniyeydi. Sığınmacı olduğumuz o günlerin ve bugün de irtibatta olduğum, sevdiğim insanların anısı olan o battaniyeyi yıllarca sakladım. Çok az kullanıldı, ama her zaman eşyalarımızın arasındaydı. İşte o battaniye bugün, yaklaşık 30 yıl sonra Türkiye’ye doğru yola çıktı. Onu paketlerken hem ağladım hem de ona şunları söyledim: Bana geldiğin yere geri dönüyorsun. Şimdi oradaki birinin sana ihtiyacı var. Hayat işte böyle tuhaf ve öngörülemez.”
Bu “çok özel” eşyasını Türkiye’deki depremzedelere ulaştırılmak üzere Bosna’daki bir yardım kuruluşuna bağışlayan Boşnak annemizin yazdıkları bunlar.
İşte vefa budur!
EN BÜYÜK YARDIM KAMPANYASI
Bosna Hersek’in en büyük yardım kuruluşlarından biri olan Pomozi.ba Derneği Başkanı Elvir Karalic de gazetecilere açıklama verirken gözyaşlarına hakim olamadı. Karalic, yapılan bağışların 2 milyon avroyu aşmış olabileceğine dikkati çekerek, yıllardır bu işin içinde olmasına rağmen ilk kez böyle bir yardım seferberliğine tanıklık ettiğini anlattı. Dernek başkanı Karalic, Türkiye’ye 50 ila 60 TIR yardım malzemesi de gönderilmesini planladıklarını söyledi.
Bosna Hersek’ten, Sırbistan’dan, Hırvatistan’dan, Kosova’dan, Karadağ’dan ve Kuzey Makedonya’dan çok sayıda insani yardım TIR’ı çoktan Türkiye’ye ulaştı, yenileri de ulaşmaya devam edecek.
ÇAY SATIP BAĞIŞ YAPAN BOŞNAK GENÇ
Herkes elinden geldiğince Türkiye ve Suriye’deki depremzedelere yardıma devam ederken, Bosna Hersek’in başkenti Saraybosna’da yaşayan 12 yaşındaki Benjamin Mehanovic’in küçük ama anlamlı jesti örnek bir davranış olarak kayda geçti. Mehanovic, okula gitmediği saatlerde, depremlerden etkilenenlere yardım edebilmek için çay satıyor. Dobrinja semtinde kurduğu küçük standında çay satarak yardım toplayan Mehanovic, Türkiye ve Suriye’de yaşanan depremleri televizyonda gördüğünü bu sebeple de stant kurup çay satma ve yardım toplama kararı aldığını söyledi. Dışişleri Bakanımız Mevlüt Çavuşoğlu’nun da teşekkür ettiği bu Boşnak genci, kısa bir süre önce Büyükelçimiz Sadık Babür Girgin de ziyaret etti.
ÜSKÜP VE SARAYBOSNA KERMESLERİ
Kuzey Makedonya’nın başkenti Üsküp ile Bosna Hersek’in başkenti Saraybosna’da da kadınlar tarafından düzenlenen kermeslerde satılanlardan elde edilen gelir de depremzedelere bağışlandı. Türk ve Boşnak girişimciler tarafından Bosna Hersek’te kurulan Uluslararası Saraybosna Üniversitesi de bu süreçte adeta başkentteki yardım üssüne dönüşürken, Boşnak ve Türk öğrencilerin birlikte yüklediği yardım TIR’ları da vakit kaybetmeden Türkiye’nin yolunu tutuyor.
ÜÇ ÜLKEDE YAS İLAN EDİLDİ
Depremler nedeniyle ulusal yas ilan eden ilk ülkelerden Kosova’nın yanı sıra bölge ülkelerinden Arnavutluk ile Kuzey Makedonya’da da ulusal yas ilan edildi. Bölgeden çok sayıda iş insanı da ferdi olarak büyük yardımlarda bulunurken tüm bunlar Balkanlar’ın ve Balkan halklarının zor gününde Türkiye’nin ve Türk halkının yanında olduğunu bir kez daha ortaya koydu. Balkan ülkeleri ekonomik ve siyasi açıdan çok istikrarlı ülkeler olmasa ve dünyanın en büyük ekonomileri arasında yer almasa da ellerinden ne kadar geliyorsa Türkiye’nin ve Türk halkının yanında olduklarını göstermeye devam ediyor. Boşuna dememiş eskiler “Dost kara günde belli olur” diye. “Kara gün dostu” Balkan halklarına sonsuz teşekkürlerimizle…
