5 trilyon dolarlık bir hacme ulaşan küresel eğitim endüstrisi; ABD, İngiltere, Çin, Fransa, Avusturalya ve Türkiye gibi büyük ülkelerin iştahını kabartıyor. Şimdilik 170 milyar dolar olan uluslararası öğrenci pazarındaki pastadan daha fazla pay alabilmek için eğitim yatırımlarına ve tanıtımlara hız veren ülkeler, rekabette sınır tanımıyor. Büyük oyuncuların uyguladığı stratejilerin en etkilisi; bakanlık seviyesinde verilen burslar olurken, mezuniyet sonrası süreli çalışma izinleri ile öğrenciler cezbedilmeye çalışılıyor.
Yabancı ülke uyruklu öğrenci pazarının önümüzdeki 10 yılda 250 milyar dolara ulaşması bekleniyor. UNESCO tahminlerine göre, bir öğrencinin yıllık ortalama maliyeti 40 bin dolar civarında iken, dünyadaki 4.5 milyon öğrencinin uluslararası öğrenci bütçesi ise 145 milyar dolara ulaşıyor. 2020 yılında yüksek öğretimdeki uluslararası öğrenci sayısının 7 milyonu bulması beklenirken, bunun da yıllık 280 milyar dolarlık bir bütçeye denk geleceği vurgulanıyor.
Daha iyi bir eğitim için başka ülkelerde üniversite okumayı tercih eden öğrenciler, bıraktıkları para nedeniyle turistlerden daha cazip. Çünkü turistler gittikleri ülkelerde günde sadece 749 dolar harcıyor ve en fazla bir hafta ikamet ediyor. Öğrenciler ise 4 yıl boyunca kaldığı ülkede barınma, yiyecek, giyecek harcamalarıyla büyük gelir kaynağı olarak karşımıza çıkıyor. Aynı zamanda bu öğrencilerden niteliklileri, beyin göçü olarak kaldıkları ülkeye fayda sağlıyor. Nitekim beyin göçü, gelişmiş ülkelerin yurt dışı eğitim pazarında bu kadar yarış halinde olmalarının en önemli sebebi olarak gösteriliyor.
Dünyada uluslararası eğitim pazarının en büyük oyuncuları; ABD, Birleşik Krallık, Fransa, Çin ve Avustralya. 723 bin 277 öğrenciyi kabul eden ABD birinci sıradaki yerini korurken, bunu 455 bin 600 ile Birleşik Krallık, 283 bin 621 ile Fransa, 265 bin 90 ile Çin, 258 bin 827 ile de Avustralya takip ediyor. Dünyadaki uluslararası öğrencilerin yüzde 40,3'ü ABD, İngiltere, Avustralya ve Kanada'da yer alıyor.
En çok öğrenci gönderen ülkeler ise 510 bin 842 ile Çin, 184 bin 801 ile Hindistan, 115 bin 464 ile Güney Kore, 94 bin 408 ile Almanya ve 65 bin 459 ile Türkiye. Çin, Hindistan, Güney Kore gibi ülkelerden giden öğrenci sayısı bütün uluslararası öğrencilerin yüzde 53'üne denk geliyor. Yurt dışında eğitim gören Çinlilerin yüzde 95'i kendi imkanları ile okurken, Suudi Arabistan'dan gelen öğrencilerin 2/3'ü devlet bursu alıyor.
Suriye'deki zulümden kaçıp gelen 2 milyona yakın insanın 150 binden fazla çocuğuna eğitim imkanı sağlayan Türkiye, geçtiğimiz yıl 75 bin yabancı üniversite öğrencisine kucak açtı. Güçlü web siteleri ile bu öğrencilerin ilgisine odaklanan Türkiye; sağlıktan barınmaya, uçak biletinden aylık bursa kadar farklı imkanlar da sunuyor.
Türkiye'deki uluslararası öğrenci sayısında da artış görülüyor. 2011 yılında 31 bin 170 olan sayı 2014 yılında örgün eğitimde 54 bin, uzaktan eğitimde ise 16 bin olmak üzere 70 bine dayandı. 2015 yılı itibari ile de bu sayı 75 binlere ulaşırken, Türkiye'ye en çok öğrenci gönderen 3 ülke ise Türkmenistan, Azerbaycan ve İran oldu. Küresel eğitim pazarındaki avantajlarıyla dikkat çeken ülkemiz, yabancı öğrenci sayısını 250 bine taşımayı amaçlıyor.
Geçen yıl Türkiye'ye gelen 75 bin öğrenciye göre hesaplamayı ortalama maliyetten (40 bin dolar) yaptığınızda, 3 milyar dolarlık bir gelir sağlanıyor. 170 milyar dolarlık küresel eğitim pazarına odaklanan Türkiye, 250 bin uluslararası öğrenciye ulaşmak için eğitim alanındaki yatırımlara ağırlık vererek, pastadan aldığı payı 10 milyar dolara çıkarmayı hedefliyor.
Yabancı öğrencilerin Türkiye burslarına da ilgi arttı. Başbakanlık Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı'nın (YTB) organize ettiği burslara 2015 yılında, 182 ülkeden 155 bin aday başvurdu. Başvurusu onaylanan 95 bin adaydan seçilen 5 bini, burslardan faydalanarak uluslararası öğrenci statüsünde eğitim görmeye hak kazandı. Türkiye'de; lisans için 600, yüksek lisans için 850, doktora için bin 250, araştırma için 2 bin 500 lira aylık burs ödeniyor.
