Önemli gelişmeler var. Suriye'nin kuzeyinde Münbiç, Irak'ta Kerkük ve Türkiye'nin güneydoğusu hareketliydi son günlerde. Tümünde kullanılan, tümünde aktif olan bir Kürt kartı vardı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Diyarbakır ziyaretini, sahada birkaç farklı kaynaktan takip ettim. Durum iyi gözüküyor. Erdoğan'ın Diyarbakır ziyaretleri her zaman dikkatle izlenir. Hem bölgede hem de Kürt meselesini takip eden çevrelerde. Benim Erdoğan'ın ziyaretinden beklediğim, çok ses getirecek, dönüm noktası olabilecek mesajlardı. Ancak bu denli güçlü mesajlar olmadı. Yine de halkı memnun edecek bir konuşma oldu gibi gözüküyor.
Özellikle yeni bir çözüm süreci olacaksa, bunu artık terör örgütü ya da siyasi uzantılarıyla değil, doğrudan halkla yapacağız ifadesi çok önemliydi. Kürtlere güvenlik açısından sahip çıkan, koruma ve kollama sözü vermesi yine altı çizilecek başlıklardan.
Meydan kalabalıktı ve halk sığmadı. 'Neden İstasyon Meydanı'nda yapılmadı?' diye sorduğumda, 'güvenlik' dediler ama sanırım meydanı dolduramama kaygısı vardı. Oysa Kürt yoğun nüfuslu şehirlerde referanduma halkın ilgisi, batı illerine göre daha iyi gözüküyor. Diyarbakır da bunlardan biri.
Türkiye'de yaşayan Kürtlerin, PKK'nın hendek teröründen sonra çok ciddi bir değişim geçirdiğini söylüyorum her zaman. PKK ve HDP'den ciddi bir kopuş yaşandığını, devletle barışmak, kaderlerini, Türkiye Cumhuriyeti'nin kaderiyle birleştirmek istedikleri açıkça görülüyor sahada.
İran'ın Şii-Sünni eksenli savaşı Suriye'de bitti. Rusya/İran/Şam hattı, Halep'i alarak savaşı kazandıklarını ilan etti. Bu nedenledir ki, şimdi mezhep kartı geri çekildi ve Kürt kartı sürüldü masaya. Masanın karşısında biz oturuyoruz, diğer ucunda, kartı kullanan neredeyse 20 devlet var. Zor bir oyun, kabul edelim.
PKK/PYD sorunu, Türkiye ile İran/ABD/Rusya/AB ilişkilerini derinden etkileyecek derecede karmaşık, derin ve tehlikeli bir boyuta girdi. PKK, Türkiye içinde dağlarda etkinliğini kaybediyor ama Suriye'de havaalanları olan şehirlerde ordu kurdu ve dünyanın en gelişmiş silahlarına sahip şimdi. Büyük devletlerin hepsiyle de iş tutuyor. Otonomi vb. bir 'PKK/PYD devleti' karşılığında vermeyecekleri taviz yok.
Türkiye sıkışmış durumda. ABD en yakın müttefikimiz olarak bize ihanet etti. Başka bir izahı yok bunun. Anti-tank silahlarını PKK'nın elinden topluyoruz. Rusya'ya güvenemiyoruz. Halep elimizden gitti ama hala Suriye'de istediğimiz pozisyonu açmadı bize Rusya. İran'ın yaptıklarını artık yazacak yer kalmadı.
Suriye'de PYD meselesi, Türkiye'nin dış politikasından, bölgesel ilişkilerine kadar her şeyini derinden etkiliyor. Maalesef Kürt kartı şu anda en geçerli kart orda. Herkesin elinde de bu kart var.
Kerkük'e, bölgesel Kürt yönetimi bayrağının çekilmesi, Kerkük'e döşenmiş mayının emniyet kilidini açmak gibi bir şey. Basarsanız patlayacak.
Öyle bir hamle ki, en güçlü müttefikler, Barzani ve Türkiye mayınlı bir alanda sıkıştırıldı adeta. Barzani 'kutsal bayraklarının' indirilmesini istese, çok büyük tepki alacak ve yıl sonunda yapılacak seçimde iktidarını kaybedecek belki. Kerkük'te Kürdistan bayrağının asılmasını desteklese, Türkmenleri ve Türkiye'yi karşısına alacak. Oysa
Referandumda AK Parti-MHP ittifakını zora sokan bir hamle oldu aynı zamanda.
sert tepki gösterdi.
da, konuyu BM'ye götürecek kadar, hatta kanlı bıçaklı olduğumuz Bağdat hükümetiyle iş birliği yapacak kadar tepkili olduğumuzu söyledi.
Bağdat hükümeti Kerkük'teki duruma yarım ağız tepki veriyor aslında. Mesele Barzani ve Türkiye'nin Irak'ta, Suriye'de sıkıştırılması olduğundan, perde arkasında İran'la birlikte başarılarını kutlamak için 'salavat' getiriyordur eminim.
Bağdat hükümetiyle gizli aşk yaşayan PKK da bu durumdan memnun. Sincar'dan çıkması için yapılan baskıları önlemek için Kerkük hamlesi çok işine yarayacak.
Türkiye, Barzani ile ilişkilerini koparamaz, koparmamalı. Ancak Kerkük'ün de Talabani'nin, dolayısıyla İran'ın eline geçmesine izin veremez. Türkmenlerin Şii kanadı, duruma ses çıkarmıyor fazla. Sünni kanat ise, Barzani ile birlikte sorunu diplomasiyle çözmekten yana. Zira orada patlak verecek bir çatışma, Türkmen-Kürt-Arap çatışmasına dönüşebilir.
Ne acıdır ki, Kürt kartı büyük devletlerin, onlarla iş birliği yapan bölge devletlerinin en çok kullandığı kart hala. Türkiye ise çok cepheli bir meydanda, bu kartı kullanan herkese karşı mücadele vermeye çalışıyor.