İthal cevize denetim talebi

Türkiye, yıllık 150 bin ton ceviz tüketimiyle dünya sıralamasında ilk üçte yer alıyor. Cevizin ana yurdu bu topraklar olmasına rağmen tükettiğimiz cevizin sadece 3’te 1’ini üretebiliyoruz. Üretimin tüketimi karşılayamaması nedeniyle başta ABD, Şili ve Çin olmak üzere pek çok ülkeden yılda 250 milyon doları bulan ithalat yapılıyor. Tükettiğimiz cevizin yüzde 70’ i ithal ediliyor. Son 15 sene içerisinde verilen desteğe rağmen, ekonomik ölçekten küçük verimsiz işletmeler, bilgi eksikliği, yanlış fidan ve arazi seçimleri, eksik besleme ve koruma programları nedeniyle üretim yeteri kadar artmadı. Tüketimdeki artış hızı sürerken, ülkemizdeki ceviz açığı büyümeye devam ediyor.

İHTİSAS GÜMRÜĞÜ OLUŞTURALIM

Ceviz Üreticileri Derneği Başkanlarından Ömer Ergüder, tarladan sofraya, tarladan dükkanının rafına 24 saatte ürün koyabildiklerini belirterek yurt dışından gelen cevizin arkasında çok ciddi bir karbon ayakizi bıraktığını vurguladı. İthalat vergilerinin üç sene içerisinde yüzde 43’den yüzde 4’e düşürüldüğünü aktaran Ergüder, şu taleplerde bulundu: “Bu durum Türkiye’deki ceviz yetiştiriciliği sektörü için çok ciddi bir tehdit. Yasa dışı Türkiye’ye ceviz girişini belli ölçüde önleme amaçlı ihtisas gümrüklerine ihtiyacımız var. Böylece kayıt altına alınmış olur. Şu an ülkemize her kapıdan ceviz giriyor. Ama bunu ihtisas gümrüğünde yaparsak kontrol altına alınmış olacak. Cevizin üzerindeki kalıntı testlerini ölçmek için dernek olarak laboratuvar kurmaya talibiz. Bugüne kadar Kaliforniya ve Şili Ukrayna Türkiye’ye giriyordu. Ancak son 2 yıldır Çin’den geliyor ancak ne şartlarda toplanıyor. Ürün yüklenmeden birçok kimyasallara maruz kalıyor. Bunlar yakın takip edilmesi gerekiyor.”

Yanlış yerlerde üretim yapılıyor

• Yüksek Ziraat Mühendisi ve Ceviz Danışmanı Ender Şener ise, yurt dışından gelen cevizlerin çok fazla kimyasala maruz bırakıldığını söyledi. Şu an Türkiye’de binlerce dönüm araziler kurulduğunu belirten Şener, “Yanlış yerlerde üretim yapılıyor. İlerde ciddi bir sorun olacak. 60 bin üretim yapıyoruz. 90 bin ton yurt dışından ceviz alıyoruz” diye konuştu.