İran ile Ermenistan’ın Dışişleri Bakanları 27 Aralık’ta bir araya geldi. Bu görüşme sonrası bölgedeki tansiyonu yükseltecek bir hamle yapıldı. Ermenistan’ın, İran’ın Tebriz kentinde konsolosluk açılacağı resmen duyuruldu. İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, Ermeni konsolosluğunun açılış tarihi olarak ocak ayının ilk haftalarını işaret etti.
Karabağ Zaferi sonrası dikkat çeken anlaşma
İran Dışişleri sözcüsünün bahsettiği o anlaşma, Azerbaycan’ın Karabağ Zaferi sonrası yapılmıştı.
İran ile Ermenistan arasında diplomasi trafiği arttı
Karabağ savaşında Ermenistan’ı destekleyen İran, Azerbaycan’ın işgal altındaki topraklarını kurtarmasıyla oluşan dengelere her fırsatta karşı çıktı.
2021’de İran ile Ermenistan arasında diplomasi trafiği arttı.
İlk adım İran’dan geldi
Aralık 2021’de iki tarafın dışişleri bakanlarıyla yapılan zirvede karşılıklı konsoloslukların açılması kararlaştırıldı. İlk adım İran’dan geldi.
Ekim 2022’de İran, Ermenistan’ın Kapan kentinde konsolosluk faaliyeti başlattı.
İran’ın konsolosluk için tercih ettiği Kapan kentinin tam da Azerbaycan sınırında yer alıyor olması, dikkat çekiciydi.
Tebriz nüfusunun yüzde 95'i Türk
O anlaşmanın ikinci adımında sıra Ermeni tarafında. Ermenistan da İran’da başkonsolosluk açıyor.
Seçilen şehir yine dikkat çekici. Nüfusunun neredeyse yüzde 95’i Azerbaycan Türk’ü olan İran’ın Tebriz kenti.
Tebriz’de Ermenistan başkonsolosluğu için takvim işliyor. Ocak ayının ilk haftaları yani içerisinde bulunduğu bugünler işaret edildi.
Ermenistan'la sınır bağları güçlenecek
Azerbaycan'a zorluk çıkardılar
İran, Ermenistan’a Tebriz’de konsolosluk için kendisi teklifte bulunurken; Azerbaycan, İran’da diplomatik temsilcilik açmak için uzun yıllar beklemek zorunda kalabiliyor.
Örneğin, Tebriz’de Azerbaycan konsolosluğu açabilmek Bakü’nün yıllar süren bürokratik girişimlerin ardından mümkün olmuştu.
Karabağ zaferi hazımsızlığı
İran’ı en baştan beri tedirgin ediyor
İran, Karabağ zaferi sonrası Orta Asya ve Türk dünyasını yakından ilgilendiren koridorları reddediyor.
Tahran’ın özellikle Zengezur koridoruyla ilgili tavır ve politikası Ermenistan’dan dahi daha sert.
Zengezur koridoruyla Türk hattının oluşması ve bu koridorun Türkiye ile Azerbaycan arasındaki kara bağlantısını sağlayacak olması, İran’ı en baştan beri tedirgin ediyor.
Tebriz kararı Türk dünyasına mesaj
Tahran yönetiminin Zengezur koridoruna karşı çıkmakla birlikte Azerbaycan sınırı ve Azerbaycan Türklerinin yaşadığı bölgelerde Ermenistan’la diplomatik ilişkileri arttırması dikkatlerden kaçmıyor.
Azerbaycan sınırını Zengezur koridoruna karşı adeta bir direnç merkezi olarak görüyor.
Kapan ve Tebriz kentlerinin iki ülke için karşılıklı konsolosluk faaliyetleri olarak tercih edilmesindeki mesajın Türk dünyasına karşı verildiği biliniyor.
Bölgedeki gerilimi tırmandırabilir
Özellikle Tebriz’de yani nüfusunun büyük çoğunluğunun Azerbaycan Türk’ü olan bir şehirde Ermenistan’a başkonsolosluk tahsis edilmesi bölgedeki gerilimi tırmandırabilir.
- Karabağ savaş sürecinde İran, lojistik olarak bu bölgeden Ermenistan’a silahlı destek verdiğinde ve tam da Azerbaycan sınırında askeri tatbikatları sıklaştırdığında Tebriz’deki Azerbaycan Türklerinin yoğun tepkileri olmuştu. İran, o reaksiyonları şiddet kullanarak bastırma yoluna gitmişti.
