Kitap mezatları son yıllarda artış gösterdi. Artık pek çok sahaf dükkanında özellikle hafta sonları mezatlar düzenleniyor. Tarihi altyapısı bulunan bu geleneği günümüzde yaşatan öncü yer ise Gezegen Sahaf. Üç yıldır her hafta sonu 400’e yakın kitap mezata çıkıyor. Mezata katılanlar arasında kendi kitabını almaya gelen yazar da var öğrenci, yönetmen ve iş adamı da.
Sahaf dükkanlarında bizi kesif bir kitap kokusu bekler. İnsan tanırız. Eski kitap merakımız hem uzun soluklu dostluklara vesile olur hem de “insan sarraf”lığı stajı yaparız. Simit ve kitap arasında kurulan bağı herkes bilmez. Daha fazla kitap alabilmek için yemekten kısarız. Çünkü hangi kitabın hangi dükkandan çıkacağı belli olmaz. Paramızı son kuruşa kadar harcayıp akbildeki yeterli bakiyeye şükrederiz.
AKIL ÇELEN İNDİRİMLER
İnternetten kitap almanın yarattığı eksiklik sizde de oluyor mu bilmem. Tam fuar zamanlarına denk getirilen yüksek indirimler insanın aklını çelmiyor değil. Fakat uzun yolun macerasını yaşamak, fuardaki sergileri gezmek ve belki de başucu kitabımızın yazarıyla küçük bir sohbet etme fırsatı daha başka nasıl yaşanır ki Bunun kıymetini, fotoğraf çektirip kitap imzalattığınız yazar vefat edince daha somut şekilde anlıyorsunuz. İnternet sitesinden birkaç saniyede yaptığımız alışveriş değil, biriktirdiğimiz anıların çokluğu insan olduğumuzu bize hatırlatır. Kişisel gelişim ve tasavvuf terapi kitaplarının mantar gibi türemesi de bu anısızlığımızdan başka nedir Neyse ana konumuz hâlâ kitap, fazla uzaklaşmadan gelin Gezegen Sahaf'tan içeri girelim ve kitap satış gösterisine katılalım.
GEZEGEN'DE ÖTEKİ OLMAZ
Hem Avrupa hem de Anadolu yakasındaki birçok sahaf ve müzayede evi kitap mezatlarını arttırdı. Müzayede usulü biraz daha organize ve geniş aralıklarla yapılsa da mezatlar daha basit ve her kesime hitap edebiliyor. Taksim Aslıhan Pasajı'nda bulunan Gezegen Sahaf'taki mezatlar her cumartesi öğlen 2'de yapılıyor ve 7'ye kadar devam ediyor. Gezegen Sahaf'ın sahibi Sedat Yardımcı ilk kitap tezgahını 1996 yılında Beyazıt'ta öğrenciyken açmış. “Kitapçı olduğumuz kadar aynı zamanda okuruz da” diyen Yardımcı, Astronomi Uzay Bilimleri mezunu. Mezat dışında da çay ve sohbet için uğrayan müşteriler olduğunu söyleyen sahaf, mezat ortamı hakkında “Her dinden her siyasi görüşten kişiler bulunuyor burada. Hiçbir ayrımımız yok, kimse kimseyi ötekileştiremiyor. Futbol takımı savunması dahil hiçbir ayrımcı harekete izin vermiyoruz, tek ortak noktamız kitap. Herkes şeffaf. Zamanla tanışıyoruz. Mezat dışında da geliyorlar. Çay içip sohbet ediyoruz. Özellikle buradan alışveriş yapmayı seven insanlar var. Kitabın fiyatı yükseldiğinde dışarda 10 liraya alabilirsiniz diyorum fakat 12 liraya buradan almayı tercih ediyor.” ifadelerini kullandı.
AFİŞ VE EVRAKLAR DA VAR
Mezatta çıkan ürünler okuyucu ve sahafların getirdiği kitaplardan oluşuyor. Piyasada 20 lira olan kitap burada 3 liraya alınabiliyor. Bu kadar büyük ilgi beklemediğini söyleyen Yardımcı “mezat fısıltı gazetesi yoluyla yayıldı daha çok. Ayrıca mezata çıkacak kitaplar bir gün önceden sosyal medyadan fotoğrafla duyuruluyor. Sadece kitap değil ahşap kutular, cam şişeler, daktilo, radyo, harita, tapu, Osmanlıca evrak, afiş kısacası kağıt üzerine her şey yani bir sahaf ne satıyorsa hepsi mezata çıkabiliyor.” dedi.
YAZARLAR DA GELİYOR
Kitapların değeri hakkında bilgileri önceden veren Sedat Yardımcı, böylece mezat takipçileriyle arasında güven ortamı oluşturuyor. Böylece Asimov veya T. S. Eliot'un ilk baskı kitapları internetteki değerinin çok altında okura ulaşabiliyor. Yabancı yazarların yanı sıra İsmet Özel, Cemal Süreya, Oğuz Atay ve Edip Cansever başta olmak üzere birçok yerli isme de büyük ilgi var. Kitabın alıcısı bazen yazarı da olabiliyor. Bazen ise yazarın oğlu babasının imzalı kitabını almaya geliyor.
Çay bisküvi ve sohbet bitmez
Mezat başlamadan önce “Gezegen'de Kitap Muhabbeti” başlığı altında Beşir Ayvazoğlu, Murat Yetkin, Halil Bingöl, Genco Demirer, Emin Nedret İşli, Alican Sekmeç, Celaleddin Çelik, Murat Erşen, Abdülhamit Kırmızı, Mehmet Güntekin gibi çeşitli konularda yetkin isimlerin katıldığı 30'a yakın konuşma da yapılmış. Bu sohbetler yeni dönemde de devam edecek. Bu sohbet ve sonrasındaki satış esnasında çay bisküvi servisi de Sedat ve Kerime Yardımcı kardeşler tarafından yapılıyor.
Kitap bahane plak şahane
Mezatı daha önce görmesine rağmen ilk defa katılan Fulya Tanyel, sadece plak almak için gelmiş. Sahaflarda plak bulmanın zorluğuna değinen Tanyel, “Piyasada pahalı olan eserler burada gayet uygun. Ayrıca, aldığınız ürün hakkında bilgi alıp hikayesini de dinleyebiliyorsunuz” diyor.
Bir medeniyet projesi En çok satan sanatçılar
Mezatlar konusunda deneyimli olan Şencan, “Mezatı, ticari aktivite olmanın ötesine taşıma hedefindeyiz. Kültür sanat anekdotları anlatıyorum. Bir medeniyet projesi gerçekleştirmeye çalışıyoruz. Aramızda yazılmamış bir hukuk var. Bunu mikro ölçekte burada başardık. İnşallah yaygınlaşır" diyor.
Mezata ilk kez geldim
Yakın arkadaşından duyup pasaja gelen Mahmut Fazıl Arvas ise 11. sınıf öğrencisi. Mezata ilk defa katılan Arvas şunları söyledi: “Seneye üniversite sınavı var. Paragraf soruları çok zor, onları yapabilmek için çok kitap okumak lazım. Kendimi geliştirmek istiyorum."
Gelmeyenler merak ediliyor
En başından beri mezata katıldığını söyleyen Toz Ruhu'nun yönetmeni Nesimi Yetik, “İnsanlar burada aile gibi oluyorlar. Birbirine kitap tavsiye eden, ayıran sabit bir kitlesi olduğu gibi yeni gelen isimler de var. Gelmeyenleri merak edip sebebini soruyoruz. Hepimizin ortak paydası kitap” diyor.
Ev, araba değil kütüphane
Bir zamanlar kitap satışı yapmış olan oyuncu Ömer Duran, “Asıl kitaplara burada ulaşıyoruz. 45 yaşında olsam da çocukluğumu hatırlayıp o yıllardan parçalar toplayabiliyorum. Mezatlar gayet keyifli geçiyor. Kızıma ev, araba bırakamayacağım ama bir kütüphane bırakmak istiyorum” diyor.