Ön rapor: İhmaller zinciri

Erzincan'da toprak kayması yaşanan maden sahasında incelemede bulunan bilirkişi heyeti ön raporunu tamamladı. İliç'teki altın madeninde 13 Şubat'ta meydana gelen toprak kayması sonucu 9 işçi toprak altında kalmıştı. Aralarında A ve C sınıfı iş güvenliği uzmanı, çevre, jeoloji, inşaat ve ziraat mühendislerinin de bulunduğu bilirkişi heyetinin hazırladığı 27 sayfalık ön raporda, olay iş kazası olarak nitelendirildi. Asıl işveren şirketin 4 farklı alt işveren firmayla çalıştığı bilgisine yer verildi.

5 KİŞİ ASLİ KUSURLU

Operasyon direktörü vekili, proses oksit müdürü, oksit operasyon başmühendisi, oksit operasyon mühendisi ve borulama şefi asli kusurlu bulundu. Asıl işveren şirketin genel müdür yardımcısı ile alt işveren şirketlerde çalışan vardiya mühendisi, saha formeni, mühendis, formen ve

4 şirket müdürünün yanı sıra 2 saha şefi de tali kusurlu bulundu. Asıl işveren şirketin genel müdür yardımcısının alt işveren şirketleri yeterince denetlemediği belirtilen raporda, bu yöneticinin de

tali kusurlu olduğu kaydedildi.

KİM NEYİ EKSİK YAPTI?

Raporda, asli kusurlu bulunan yetkililerle ilgili şu tespitler yer aldı.

Operasyon direktörü vekili: Olası tehlikeleri belirleyip riske yol açan faktörleri analiz ettirmedi, çalışanları korumak için tedbir aldırmadı, gerekli gözetim ve denetim mekanizması kurmadı. Yığın liçindeki çatlaklara karşı tedbirsiz davrandı.

Proses oksit müdürü: Yığın liçindeki açıklık ve çatlakların kısa zamanda olamayacağı değerlendirildiğinde, çatlak artmasına rağmen liç yığını altındaki yolun kapatılması talimatı vermedi. Eğer bu talimatı verse alt tarafta çalışan olmayacaktı. Tedbirsiz davrandı.

Oksit operasyon başmühendisi: Çatlaklar konusunda iş güvenliği uzmanınca uyarılmasına rağmen solüsyon (çözelti) verdi ve bu yığın liçinde hareketi hızlandırdı. Çatlakları hiçe saydı, alanın boşaltılması gerektiğini göz ardı ederek çalışanların can güvenliğini tehlikeye attı.

Oksit operasyon mühendisi: Yığılan serbest malzemenin çimento şerbetinin birbirine yeterince yapışıp yapışmadığını kontrol etmedi. Bu göz ardı edilmese derin çatlaklar olmayacaktı. Malzeme depolama esnasında eğim açısı, eğim durabilitesi gibi parametrelere dikkat etmedi. Yığınların çatlayıp akmaması için sahada yeterli planlama yapılmadı.

Borulama şefi: Çatlaklara rağmen solüsyona devam etti.

Devam eden solüsyon malzemenin hareketini hızlandırdı.

Raporda ayrıca Hibliç bölge sorumlusu iş güvenliği uzmanının bir kusurunun olmadığı, olaydan 1 gün önce işe başlayan maden mühendisinin de kusuru olmadığı kaydedildi. Tahkikat dosyası tamamlandığında jeoteknik mühendisinin kusur durumunun değerlendirileceği ifade edildi.

6 kişi cezaevinde

Toprak kayması yaşanan madende 6 kişi tutuklandı. Erzincan Cumhuriyet Başsavcılığı’nın yürüttüğü soruşturma kapsamında önceki gün İliç Adliyesi’ne çıkarılan J.R.G., A.C., H.Ü., M.B., Ş.D., S.D., M.T. ve A.R.K., savcılıktaki ifadelerinin ardından sulh ceza hakimliğine sevk edildi. Şirketin Kanadalı yöneticisi J.R.G'nin de aralarında bulunduğu 6 zanlı tutuklandı.

Diğer 2 kişi adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.

Lisansı iptal edildi

Maden ocağının çevre izin ve lisans belgesi iptal edildi. Toprak kayması yaşanan maden ocağının lisans şartlarının ortadan kalktığını belirleyen Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, madenin çevre izin ve lisans belgesini iptal etti. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü de heyelanın ardından mevcut durumun işletme güvenliği açısından tehlike oluşturması nedeniyle maden sahasındaki üretimi durdurdu.

Siyanür minimum değerin altında

Maden sahasında hava, su ve topraktaki siyanür tehlikesine karşı sürekli ölçüm yapılıyor. Şimdiye kadarki analizlerde siyanürün, cihazın dedeksiyon limiti, yani ölçebileceği minimum değer olan 0,01 mg/L olduğu tespit edildi. Daha önce yapılan analizlerde yüzeysel akış olan iki bölge vardı. Bu bölgelerdeki su akışı hem set hem de menfez kapatılıp önlendi. Su kontaminasyonuna karşı da 9 ayrı noktadan ölçüm alınıyor. Şu ana kadar suda halk sağlığına zarar verecek bir durum gözlenmedi.

Toprak yığını nereye taşınacak?

Vadiye dolan malzemenin geçici olarak depolanacağı alan belirlendi. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, “Bu toprağı gelişigüzel bir yere koyma imkanımız yok. Toprağı hızlı şekilde geçmişte çalışılmış mermer ocağına aktaracağız” dedi. Geçirimsizliğin sağlanması amacıyla çalışmalar devam ediyor. Sızdırmazlık şartları sağlandıktan sonra akan malzeme bu alana kaldırılacak.

9 İŞÇİ İÇİN OCAKTA KAZI

Kayıp işçileri arama çalışmalarında 5 gün geride kaldı. AFAD, TSK Arama Kurtarma, JAK, PAK, UMKE, madenciler ve STK’lara bağlı 2 bin 663 personel toprak altında kalan 9 kişiyi arıyor. Çalışmaları yerinde takip eden Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, kriz yönetim merkezinde yaptığı açıklamada, toprak kaymasının iki yönlü gerçekleştiğini, yığın liç alanından dere yatağı ve hemen arkasındaki manganez ocağına akış olduğunu anlattı. Bayraktar, “Olayın sebebi derinlemesine araştırılıyor. İki yönlü hareket eden heyelanın, manganez ocağı yönünde kamyon parçalarını bulduk. Oraya odaklanmış durumdayız. 6 kardeşimizin kayıp dere yatağının içinde, 3 kardeşimizin de manganez ocağının içinde olduğunu düşünüyoruz” dedi.

Geçmişte kullanılan manganez ocağında 35 metre yüksekliğinde 1,5 milyon metreküp toprak yığını olduğu düşünülüyor. Ekipler, iş makineleriyle bu bölgede çalışma yürütüyor. Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü uzmanları dün de yerin 30 metre altını görüntüleyebilen metale duyarlı dronlarla, işçilerin içinde bulunduğu konteyner ve araçlara ulaşmaya çalıştı.

Derin bir oyuk halinde ve toprak kaymasını önlemek için şev yapılan ocakta önceki gün metal yoğunluğu tespit edilmiş, araçlara ait bazı parçalar da bulunmuştu.

Erzincan'daki maden ocağının çevre izni ve lisans belgesi iptal edildi

İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa'dan Erzincan'daki toprak kaymasına ilişkin ön inceleme raporu

Madencilerin 3’ü bir yerde 6’sı başka yerde