Türkiye tarihinin ilk darbesi, 27 Mayıs 1960’da gerçekleşti. Bir grup darbeci subay, halkın seçtiği meşru Demokrat Parti hükümetine darbe yaptı. TSK, bünyesindeki bazı general ve subaylar, ülkedeki gelişmelere müdahale bahanesiyle 38 kişilik Milli Birlik Komitesi (MBK) oluşturdu. Anayasa ve TBMM feshedildi. MBK, devlet yöneticileri ve üst düzey kamu görevlilerini gözaltına aldı. Tutuklu DP üyeleri Yassıada’ya hapsedildi. 592 kişi yargılandı, 288’i için idam talep edildi. 15 kişi idam cezasına çarptırıldı. 31 kişiye müebbet hapis cezası verildi. İdamla yargılanan isimler arasında Cumhurbaşkanı Celal Bayar da yer aldı.
MENDERES’İ İDAM ETTİLER
Başbakan Adnan Menderes, Dışişleri Bakanı Fatin Rüştü Zorlu ve Maliye Bakanı Hasan Polatkan bugün bile tartışılan sözde yargılama sonucunda idama mahkum edildi. Bakanlar Zorlu ve Polatkan 16 Eylül 1961’de Adnan Menderes ise 17 Eylül 1961’de idam edildi. Böylece Türkiye’de seçilmiş hükümetleri darbeyle devirme geleneği başladı.
DARBELERİN ÖNÜ AÇILDI
Türkiye’de askerin her 10 yılda bir siyasete müdahale etmesinin önü açıldı. Ülke yönetimi, milli iradenin nüfuz edemediği vesayet organlarının eline geçti. Çeşitli bahaneler ileri sürülerek milletin seçtiği hükümetlerin askeri darbe ve muhtıralarla düşürülmesi geleneği başladı. Yıllar sonra merhum Cumhurbaşkanı Turgut Özal döneminde TBMM, Nisan 1990’da Menderes ve arkadaşlarının itibarları iade etti. Menderes ve arkadaşlarının naaşları İstanbul Topkapı’da yapılan anıt mezara nakledildi. Kasım 2013’te yargılamaların yaşandığı Yassıada “Demokrasi ve Özgürlük Adası” ilan edilerek üzerindeki darbe izleri silindi.