İran’da başlayan sokak olayları ABD öncülüğündeki ittifakı harekete geçirdi. Başta ABD, İsrail ve İngiltere olmak üzere birçok ülkenin yöneticisi, İran’daki ayaklanmayı destekleyen açıklamalar yaptı. Gelişmeleri Yeni Şafak için değerlendiren Başbakanlık Başdanışmanı Prof. Dr. Aygün Attar, haklı nedenlerle başlayan gösterilerin dış manipülasyonlarla farklı boyuta evrildiğini ve İran’a yönelik bir müdahale için fırsat kollayan güçler bulunduğunu söyledi. Sahaya inen kalabalıkların 3 farklı eğilimden meydana geldiğine dikkat çeken Attar, bunları ‘mevcut uygulamalar nedeniyle ekonomik sıkıntı yaşayanlar’, ‘ülkenin siyasi duruşunu eleştirenler’ ve ‘bu karmaşayı fırsata çevirmek isteyen dış destekli mihraklar’ şeklinde tanımladı.
25 YILLIK PROJE
“ABD ve İsrail, İran’da 25 yıldır iç karışıklık çıkarma amaçlı faaliyet yürütüyor” diyen Prof. Attar, bu kapsamda Türkmen bölgelerine yönelik açık bir demografik değişim planının sürdürüldüğünü hatırlattı. Azerbaycan asıllı akademisyen Attar, kendisinin de bir Tebriz gelini olduğunu ve bölge ile sürekli irtibat halinde bulunduğunu anlatarak şöyle konuştu: “Urumiye, Hoy gibi Türkiye’nin Doğubeyazıt sınırında yer alan Azeri bölgelerine ABD ve Avrupa destekli fonlarla Kürt nüfus iskan ediliyor. İran yönetimi de en başından itibaren bu projeye göz yumdu, çünkü Tahran, güçlü bir Güney Azerbaycan istemiyor.”
TEBRİZ’E BAKMALIYIZ
“İran sokaklarında başlayan gerginlikten Irak ve Suriye benzeri bir coğrafya üretme hevesi güdenler var. Kaosun derinleşmesiyle birlikte Suriye-PYD örneği İran’nın kuzeyinde tekrar karşımıza çıkabilir. Bunun yanında İran Türkleri her daim Türkiye ile birlikte nefes alır. Gösterilerin seyrini anlamak için Tahran ve Tebriz’e bakmak gerekiyor. İran’daki 35 milyonluk Türk nüfus, olayların gidişatı konusunda belirleyici unsur olacak. Güney Azerbeycan’ın olaylar karşısında vereceği tepki, Türkiye’nin tutumuyla paralel şekillenecektir.”
Müdahale sertleşirse bitebilir
Mustafa Caner (Sakarya Üniversitesi Ortadoğu Enstitüsü İran Uzmanı): “Protestoların büyüme potansiyeli çok fazla değil. 20’li yaşlardaki gençler ön planda. Özellikle Tahran gibi büyük şehirlerde, sayıları 100-150 kişilik küçük gruplar. Bu nedenle protestoların yayılması ve İran için büyük tehdit oluşturması muhtemel görülmüyor. Şiddet olayları büyürse güvenlik güçleri daha sert müdahalede bulanacak ve olayların yayılmasını önleyecektir.”
Aptallık!
İran’daki iç karışıklığa olaylar başladığından beri destek veren ABD Başkanı Donald Trump, dün sosyal medya hesabından bir mesaj daha paylaştı. Twitter hesabında Trump, Obama’nın İran’a yönelik ambargoyu kaldırmakla aptallık ettiğini belirterek, “İran halkı nihayet vahşi ve yoz İran rejimine karşı harekete geçti. Başkan Obama’nın çok aptalca onlara verdiği para, teröre ve onların ceplerine gitti. İnsanların yemeği az, enflasyonu çok, insan hakları ise yok. ABD izliyor!” ifadelerini kullandı.