İdlib'te milyonlara rahat bir nefes aldıran tarihi Soçi anlaşmasının detayları ortaya çıktı. Başkan Recep Tayyip Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in İdlib’de silahsız bölge oluşturulması için vardığı 10 maddelik anlaşmada önemli detaylar yer aldı.
RESMEN GÜVENLİ BÖLGE
Her detay hesap edilerek hazırlanan ve İdlib'i resmen “güvenli bölge” haline getiren mutabakatta terörizmle mücadele konusunda kararlılığa vurgu yapıldı. CNN Türk’te yer alan habere göre milyonlarca İdlibli'ye umut olan Türkiye ve Rusya'nın imzaladığı anlaşmanın maddeleri şöyle:
10 MADDELİK MUTABAKAT
1- İdlib gerginliği azaltma bölgesi korunacak. Türkiye’nin gözlem noktaları güçlendirilecek.
2- Rusya Federasyonu, İdlib'de askeri operasyonlar ve saldırılardan kaçınılması için gerekli önlemleri alacak ve mevcut statüko korunacak.
3- Silahsızlandırma bölgesi oluşturulacak. Söz konusu bölge 15 - 20 kilometre olacak.
4- Silahsızlandırma bölgesinin sınırları sahadaki çalışmalarla belirlenecek.
5- Tüm radikal terörist gruplar silahsızlandırma bölgesinden 15 Ekim'e kadar çıkarılacak.
6- Çatışan taraflara ait tüm tanklar, çok namlulu roketatarlar, toplar ve havanların da aralarında olduğu ağır silahlar 10 Ekim'de İdlib'deki silahsızlandırma bölgesinden çekilecek.
7- Silahsızlandırma bölgelerindeki denetimler Türk ve Rus askerleri tarafından yapılacak. Denetimler insansız hava araçlarıyla havadan da yapılacak.
ORTAK KOORDİNASYON
8- M4 - M5 otoyolu güvenliği yıl sonuna kadar sağlanacak ve trafiğe açılacak.
9- İdlib'de sürdürülebilir ateşkes rejiminin sağlanabilmesi için etkili önlemler alınacak. İran, Türkiye, Rusya ortak koordinasyon merkezi geliştirecek.
10- İki taraf her türlü tezahürde Suriye'deki terörizmle mücadele konusunda kararlılıklarını yineledi.
Umudumuz canlandı
Türkiye'nin girişimiyle İdlib'de ateşkesin korunması için sağlanan mutabakat, İdliblilere güven ve eve dönme umudu aşıladı. Başkan Recep Tayyip Erdoğan ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Soçi'de bir araya gelerek İdlib Gerginliği Azaltma Bölgesi'ndeki ateşkes rejiminin korunması için vardıkları anlaşma bölgede yaşayan sivillere umut oldu.
DERİN BİR NEFES ALDIK
Humus'ta rejim saldırılarından kaçarak İdlib'e sığınan Bedir Kaysi Türkiye'ye teşekkür ederek, "Mutabakatın sonuçlarını hayır alametleri olarak görüyoruz. Yerinden edildiğimiz bölgelere dönme umudumuz canlandı" şeklinde konuştu. İdlib'deki bir hastanenin Müdürü Abdüsselam Hasan, sadece Türkiye'nin bölge halkının isteklerini dikkate aldığını vurguladı. Hemşir Malik Enes ise bölge halkının anlaşma ile derin bir nefes aldığını kaydetti.
Türkiye’ye güveniyoruz
Ahmet Zerzur, mutabakattan memnuniyet duyduklarını söyledi. Zerzur, "Soçi sonuçları sahaya da olumlu yansıdı. Binniş ve Maarratmısrin'de halk destek gösterileri düzenledi. Biz Türkiye’ye güveniyoruz. Türkiye varlığını bölgede sürdürdükçe biz rahat hissediyoruz" dedi. Cuma günü düzenledikleri halk gösterilerine devam edeceklerini vurgulayan Zerzur, "Gösterilerde Özgür Suriye Ordusu (ÖSO) ve Türk bayrağını dalgalandıracağız. ÖSO bayrağı halk ayaklanmasının devamının, Türk bayrağı ise güvenin sembolüdür" diye konuştu.
Erdoğan’ın zaferi
Rus uzmanlar, Başkan Recep Tayyip Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in İdlib’de silahsız bölge oluşturulması için vardığı mutabakatı hem Rusya hem de Türkiye’nin ortak başarısı olarak değerlendirdi. Rusya Uluslararası İlişkiler Konseyi Uzmanı Anton Mardasov, Soçi’de varılan mutabakatın hem Erdoğan hem de Rusya’nın zaferi olduğunu söyledi. Mardasov, “Bu mutabakat Erdoğan’ın İdlib’de askeri operasyonun gerçekleşmesine izin vermeyen başarılı duruşunun zaferidir. Diğer yandan ise büyük çaplı bir askeri harekata katılmaya istekli olmayan Rusya'nın kazandığı bir zafer” dedi.
DÜNYAYA İTTİFAKI GÖSTERDİLER
Rus askeri uzman, siyaset bilimci Denis Korkodinov, Rus ve Türk liderlerin kararının resmi olarak İdlib’deki radikal grupların Suriye’de barış sürecini tehdit etmeyeceğinin net garantisi olduğunu söyledi. Bunun yanı sıra Erdoğan ve Putin’in bölgenin silahsızlandırılması yönünde aldığı kararın uluslararası toplum için sonuçları olabilecek insani felaketi önleyeceğini belirten Korkodinov, “Aynı zamanda silahsız bölge alanı yaratarak, Ankara ve Moskova açık bir şekilde bütün dünyaya yüksek siyasi değerlerle oluşturduğu ittifakını gösterdi.” diye konuştu.
- Önemli bir adım
- Birleşmiş Milletler (BM) Suriye İnsani Yardım Koordinatörü Panos Moumtzis, İdlib'deki insani duruma ilişkin endişe duyduklarını dile getirdi. Türkiye ve Rusya arasında imzalanan "İdlib Gerginliğin Azaltılması Bölgesindeki Durumun İstikrarlaştırılmasına İlişkin Mutabakat Zaptı"nın uygulanmasının önemli olduğunu vurgulayan Moumtzis, "Soçi'de Rusya ve Türkiye arasında en üst düzeyde varılan anlaşma kesinlikle doğru yönde atılan bir adım. Askeri bir müdahaleden kaçınmak, sivilleri korumak, insani yardımların önünün açıldığından emin olmak için gereken her şeyin yapılmış olması gerçekten çok önemli. Soçi anlaşması son derece önemli ve doğru yönde atılmış bir adımdır" dedi.
