"Argumentum ad hominem.”
Bu Latince deyim mantık yanıltmacalarından birinin adı olarak kullanılıyor. Kişinin güvenilirliğini azaltarak onun iddiasının da güvenilir olmaktan çıkartılması esasına dayanan bir yanıltmaca... Türkçe'de, belki, kanıtı şahsiyata indirgemek diyebiliriz...
Yeni bir anayasa yapılması konusunda muhaliflerin başvurduğu mantık işte bu argumentum ad hominem mantığı...
Faraza, yeni anayasa hazırlayalım, eski darbe anayasasını çöpe atalım diyenlere, bu teklif Ak Parti'den geliyor, Ak Parti Tayyip Erdoğan'ın eski partisidir, öyleyse bu teklif Tayyip Erdoğan'ı diktatör yapmaya yöneliktir, öyleyse yeni anayasanın lüzumu yok!
Veya yeni anayasa yapılmasını isteyenler üç beş kişiden ibarettir, onlar da AKP'lidir, dolayısıyla onların talebine itibar etmemek lazım...
İşte bu Latince mantık deyimi, argumentum ad hominem, bu durumlarda kullanılan ve son tahlilde demagojiye (mugalata, safsata) mükemmel bir ortam açan kavramdır.
Genelde muhatabına nesnel defi sürmede acze düşenlerin başvurduğu bir yöntemdir. Acze düşen, muhatabına nesnel, mantıklı bir cevap veremeyen kimse: “Zaten sen falan zaman şöyle bi şey yapmıştın” kabilinden defiler bulmaya çalışır. “Sarı saçlılar veya mavi gözlüler zaten şöyle davranırlar” kabilinden reel dünyada karşılığı olmayan defiler ileri sürerler.
Başkalarının ayıbını aramak, ayıpların çetelesini tutmak, yeri geldiğinde (!) bunları kullanmak üzere istif etmek de onların işi cümlesindendir.
Siyasal alanda “Siz zaten halkın yüzde şu kadarından oy aldınız, bu teklifte bulunmaya hakkınız yok!” biçimindeki defiler de bunların arasında sayılır. Bu defiyi ileri sürenlerin oy oranı, kınadıkları taraftan daha aşağılarda seyretmiş olsa bile bu durumu göz ardı ederler ya da gerçekten görmezler...
Argumentum ad hominem: dam üstünde saksağan, vur beline kazmayı...
Argumentum ad hominem: dam üstünde saksağan, gel bize bazı bazı...
Argumentum ad hominem: dediğin yanlış, günlerden zaten Çarşamba...
