Akil adam problem çözer. Bilge kişi problemden kaçınır.

Hükümetin, barışı kökleştirme çabasında devreye gidecek "Akil İnsanlar Komisyonu"nda yer alacak kişiler belirlendi.

Komisyonun teşkil edilme biçimi de, üyeleri de tartışılıyor.

İki üye istifa etti.

Ünlü Romancı Selim İleri, 13 Mart günü, [bir başka romancı olan] Enver Aysever"in Aykırı Sorular adlı programına konuk oldu.

Yeni romanı Mel"un –Bir Us Yarılması"ndan hareketle şunları söyledi:

"Edebi eserlerin marketlerde kabakların, lahanaların arasında satılması hoş değil. Sebzeleri çok severim, fakat kitabın yeri orası değil."

"Twitter çağında edebiyata daha çok ihtiyaç var. Edebiyatın fonksiyonlarını keşfetmek, birçok toplumsal sorunu çözebilir."

"Sait Faik"in Tüneldeki Çocuk adlı hikayesini okuyan kişi, "öteki"yle özdeşleşmeyi öğrenir."

"Yazarlar röportajlarında artık yalnızca kendilerinden söz açıyorlar."

***

Richard Beasley idam cezasına çarptırıldı.

Ohio"da yaşayan Beasley, 2011"de, dünyanın en büyük ilan sitesi olan Craigslist"e yalan iş ilanı vermişti.

Ve iş için başvuran üç kişiyi, görüşmeye çağırdığı çiftliğinde silahla öldürmüştü.

Selim İleri"nin sözlerinden etkilendim.

Acaba benim romanım da marketlerde satılıyor mudur, diye endişe ettim.

Twitter"ın çağa damgasını vurmasına katkıda mı bulunuyorum?

Tüneldeki Çocuk öyküsündeki o çıplak ayakları unutmuş muydum?

Verdiğim röportajlarda ben de mi kendimden bahsedip duruyordum?

***

Deli miyim? Bana ne oluyor? Niye üstüme alınıyorum?

Şundan: Yapıcı, özenli ve tutarlı eleştirileri kendi üstümüzde test etmezsek deva bulamayız.

"Nasılsa bana demiyor, benim adımı anmadı" düşüncesiyle herhangi bir eleştiriyi savuşturamayız.

Çünkü, eleştiri akışkandır.

Eleştiri bir dayanışma biçimidir.

Eleştiri, ilerlemeye ve yücelmeye destek sağlar.

Çocukların şefkat ve himayeye; yetişkinlerin ise eleştiriye gereksinimi vardır.

Yalakaları ödüllendiren, dalkavuk besleyen, yaşama motivasyonunu pohpohlanmaya borçlu kimseler yetişkin filan değildir.

Eleştiri, olumladığında da övgüden, kayırmadan, yaltaklanmadan tümüyle farklıdır.

Analitiktir. Temelli, destekli ve sağlamdır.

Balzac "İltifata kimse fazla direnemez" demiş.

Doğrudur.

Ve elbette eleştirinin bir adabı, üslubu, lezzeti olmalıdır.

Fakat eleştiriyi reddetmek; gerçekle ilgisiz, sahte iltifatlarla beslenmek bünyeyi mahveder.

Dedikodu, boşboğazlık ve iftirayı eleştiri sanmak da öyle.

Akil İnsanlar Komisyonu"ndaki kişiler hakkından neden tartışılıyor?

Çünkü ülkemizde yeterince eleştiri yok.

Listede ismi yazılı kişilerden örnek vereyim:

Kadir İnanır"ın Türk Sinemasındaki yeri ve önemi nereden kaynaklanıyor?

Yılmaz Erdoğan"ın yazar, şair, yönetmen, senarist olarak ayırıcı vasıfları nelerdir?

Hayrettin Karaman"ın eserlerinde ne tür bir yaklaşım öne çıkıyor?

Orhan Gencebay müziğinin bileşenleri, dönemleri, temel nitelikleri hakkında neler söylenebilir?..

Bilinemiyor.

***

Komisyonun tüm üyeleri bir şekilde sevilir, saygı görüyor.

Fakat gerçekte ne yapıyorlar?

Ülkemize hangi bakımlardan fayda sunmaktalar?

Bunlar meçhul.

***

Eleştiri nedir bilmeyen bir toplumun akil insanlar çıkarması zor.

Çıkarsa bile, onları gerçekten tanıyan yok.

Rahmetli Barış Manço"yu herkes severdi. Fakat onun şarkılarında çokça deyim kullandığı ve halk şiirlerine özgü sanatları iyi kullandığını kaç kişi biliyor?

Toplumsal işleyişte, bir tür Richard Beasley tekniği uyguluyoruz.

Vaat ile ceza arasında hiçbir şey sunmuyoruz.