Bayılırız muhatabını iki şey arasında tercih yapmak zorunda bırakan sorulara. Çoğu zaman sunduğumuz alternatifler birbirine mani değildir halbuki. Okumanın gezmeye, gezmenin okumaya engel olmadığı gibi. Okuyarak gezen çok bilir diyelim de meramımız anlaşılıversin.Son altı ayda farklı coğrafyalarda ona yakın ülkeyi gezince insan pek çok konunun üzerinde düşünme fırsatı buluyor. Gittiğiniz ülkelerin sosyolojisi, tarihi, ekonomisi, insanı, mimarisi, yetiştirdiği alimleri, arifleri, sanatçıları, gas...

Pandemi nihayet bitiyor, maskesiz bahara merhaba diyeceğiz diye sevinirken Whatsapp gruplarından birine gelen bir mesajla irkildim: Sonbaharda yeni bir virüsün dünyayı kasıp kavurma ihtimali var. İnsanın bütün vücudunu saran bir enfeksiyonla…Böyle uzayıp gidiyor mesaj. Olur mu? Olur. Sonbaharda olmaz kışın olur, vücudu saran enfeksiyon olmaz başka türlü olur, ama olur. Nasıl bu kadar kesin konuşuyorsun diyebilirsiniz. Niyetim asla felaket tellallığı yapmak değil, arz edeyim.Covid 19 ya laboratuv...

Bir Türk hırsızlık yaptığı vakit bütün Türkleri, bir Kürt teröre bulaştığı anda bütün Kürtleri, bir Laz serserilik edince bütün Lazları hırsızlıkla, terörle, serserilikle yaftalayacaksak bir mülteci yanlış bir halt yiyince de bütün mültecileri aynı haltı yemekle suçlayalım. Bu insanların da iyisi, ahlaklısı, çalışkanı, temizi olduğu gibi berduşu, üçkağıtçısı, tembeli, ahlaksızı olabileceğini unutalım. Ve hep beraber bağıralım: Mülteciler defolsun.Rızkın insan daha dünyaya gelmeden evvel taksim e...

1443 Ramazanı geldi, hayatımıza çekidüzen verdi, kalbimizi toparladı, zihnimizi sarstı, bizi bir parça kendimize getirdi ve şimdi de aldı başını gidiyor. Mahzunuz…Hüzün sadece kalbi olana yakışmakla kalmıyor; Ramazan’dan ayrılığın sızısı düşen sînelerde de çok şık duruyor. Hüzünlü kalplerin Ramazan’ın Rabbi ile bir yakınlığı var. Sebepsiz hüzün lütuftur buyrulmuş, oysa bu hüznün bir sebebi var ve yine lütuf. Bilenler anlar, bilmeyenler anlamaz demem, -Ramazan’lıyız zira- anlasın diye dua edilir....

Derdimdeki istikamete mi sevinsem, dermanı hâlâ bulamayışımdaki nasipsizliğe mi yerinsem, mevzu gönül olunca dermanın derdin ta kendisi oluşuna mı hamdetsem bilemedim, yıllar evvel bir Ramazan günü yazdığım yazıyı okuyunca. Buyrun, beraber karar verelim.“Bizim ibadetimizden bir şey olmaz ancak ibadetsiz de bizden hiç bir şey olmaz! Gafiliz. Gafleti, içinde bulunduğu anın hakkını verememek diye tarif edebiliriz sanırım; yahut kalbin kişinin eylemekte olduğu işten başka bir şeyle meşgul olması. N...

Ramazan-ı mağfiretnişân ayların yalnızca sultanı değil aynı zamanda en devrimcisidir. Sarsar sizi, alışkanlıklarınızı değiştirir, önceliklerinizi yeni değerlendirmelere tabi tutar, size kendi gerçekliğini dayatır, olmazsa olmazlarınızı sorgulatır, çağla ve çağın dayattıklarıyla dalgasını geçer, devrimcidir Ramazan.Çağ hızla akar gider ve bize daha hızlı olmayı telkin eder bütün argümanlarıyla. Telefonun daha hızlısı, arabanın daha hızlısı, işlemcinin daha hızlısı, işlemin, bankanın, kazancın, se...

İnsanın sevip dinlediği müzikler değişiyor zamanla. Aldığı yaş, sevdiği güzel, okuduğu kitap, gördüğü yer, yaşadığı hayat, girdiği muhit gibi pek çok şey belirliyor sevdiği müziğin türünü. Bizim kuşağın ekserisinin yolu gençlik yıllarındaki ilk göz ağrılarıyla birlikte arabeske mutlaka uğramıştır. Arabeskin hep biraz dumanlı, uzayan gecelerce nemli, gidip gelen mektuplarca umutlu, çatılan kaşlarca mahzun, çekilen restlerce delikanlı vadilerinde dolaşırdık biz o zamanlar. Bu vadiye gireceğimiz ke...

İçinde yaşadığımız dünyanın bir gündemi var. Yaşamak bizi mecbur ediyor o gündeme.Bir de içimizde yaşattığımız bir dünya ve onun gündemi var. Müslümanca yaşamak derdi, bizi o gündemi diri tutmaya mecbur ediyor.Yaşadığımız çağın dilini biz kurmadık, iyi, doğru ve güzel bizim tarifimizce algılanmıyor yeryüzünde; gök kubbe bize ait değil. Bu sebepten iki gündem birbiriyle çelişiyor, tutarlılığımızı muhafaza etmede zorlanıyoruz.İşin içinden nasıl çıkacağımızı bilemediğimiz anlarda Ramazan imdada yet...

Cenaze defnedilmiş, insanlar son vazifelerini yapıyor, Fatihalarını okuyup dağılacaklar birazdan. Hasan-ı Basri (r.a.) kalabalıktan birine yaklaşıyor ve bir soru soruyor:-Bu kişi şayet dirilecek olsaydı ne yapardı?Adamcağız şaşkın, ilk aklına geleni söylüyor ama cevap güzel, belli ki evvelden tefekkürü var:-Allah’ın emirlerine daha fazla riayetkâr davranır, yasaklananlardan kaçınma hususunda daha fazla ihtimam gösterir, daha çok ibadet eder, iyilik ve ihsanda bulunur, günahlarına tevbe ederdi.Ha...

Kul olmaya geldik dünyaya.Başka bir şey için değil; ancak kul olmaya. Rabbimiz “Ben cinleri ve insanları ancak bana kulluk etsinler için yarattım” buyuruyor. İbadet etsinler diye değil; kulluk etsinler diye. İbadetler kulluktan bir cüzdür mâlum, ancak kulluk ibadetlerden ibaret değil! Namaz, oruç, zekat, hac; ibadetler bunlar ve fakat insanın bunlardan arta kalan zamanda yaptığı her bir şeyi Allah rızası için yapma idraki, bunun adı kulluk işte.İki Ramazan arasında, iki namaz arasında ve hatta i...

Türkiye’de söz konusu Cumhurbaşkanı olunca işlenebilecek iki büyük suç vardır: Birincisi Cumhurbaşkanına sövmek, ikincisi Cumhurbaşkanını sevmek.Birincisinin suç oluşu yasayla sabittir, ikincisi yazılmamış birtakım kaideler gereğince.Söverseniz savcıya ifade verirsiniz, mahkemelik olursunuz, para cezası alırsınız, hapse düşersiniz. İfade özgürlüğü, basın özgürlüğü, kişisel hürriyetler, entelektüel alan gibi bahanelerle dostlarınız sizi savunur. Adliyede sanatçılar alkışlar, muhalefet milletvekil...

1443 Ramazan’ı hazır yola çıkıp geliyorken kalbinize emanet etmek üzere şuracığa bırakmak istediğim bir derdim var. Derdim diyorum ama derdimiz anlayın siz, dertlenmemiz gereken anlayın.Allah ve Rasulü’nün (s.a.s.) emrettikleri ve yasakladıkları vardır, mâlum. İman ettim dediğiniz anda o emir ve yasaklara riâyet etmek vazifeniz olur. Din asla emir ve yasaklardan ibaret değildir, ama dinin temelini de onlar oluşturur. Temelsiz bina olmaz.Bizim itikadımızca insan Müslümansa emredilenleri yapmadığı...

1977 senesinin 6 Ekim günü Fatih Camii avlusunda güzel bir adamın cenaze namazı kılınacaktır. Musallada yatan mevtaya son vazifelerini ifa için toplanan kalabalığın arasında aile yakınları başta olmak üzere merhumun komşuları, dervişler, siyasiler, şairler, bürokratlar, edipler, akademisyenler, üniversite öğrencileri, cami cemaati, her yaştan, her renkten insan vardır.Yüzlerde hüzün, dillerde dua, gözlerde nem; Fethi Gemuhluoğlu’na ebedî alemde tekrar kavuşulacak güne kadar veda etmek vaktidir ş...

Kork o mahkemeden ki hâkimin kendisi şahittir buyrulmuş. Öyle bir şahit ki; bırak elden gizlemeye çalıştığını, senin senden gizlediğinden dahi haberdar! Öyle bir hakim ki ne bir eksik ne bir fazla hardal tanesine varıncaya kadar her bir şeyin hesabının görüleceği din gününün sahibi!Âh, elhamdülillah, eyvah!Şahitsiz dava kazanılmaz; hakimin şahit olduğu mahkemede haklı olmalısın, temiz olmalısın, doğru olmalısın ki berat edebilesin. Ötesi sen senin aleyhinde şahitlik edeceksin o gün; dilinin yapm...

Bazı insanlar var aşçı olsalar ellerinden bir kap yemek yememek için açlıktan ölmeye razı olursunuz.Havalıdırlar; hem çok bilirler, hem onlardan başka bilen yoktur. Ateşi onlar bulmuştur, tencerenin keşfi onlara aittir, yağı ilk kızartan onlardır, ilk hıyarı onlar doğramıştır, sanırsınız ki yemek diye bir şey onlardan önce yoktur. Kendilerini insanlığa bir lütuf gibi görür, lokantalarının kapısından giren kişilerin Allah’ın seçilmiş kulları olduğuna inanırlar. Başka yerde yemek yemeye kalkanlar ...

Ne zaman şehre bir kar yağsa gönlüme bir beyit düşer, bir menkıbe. Şiirden bir Fatiha doğar; menkıbeden bir tebessüm. Beyit merhum Erdem Beyazıt’ındır:“Tabiat bembeyaz bir gelinlik giymiş gibiYüzüme kar yağıyor sanki elinmiş gibi”Başımı göğe açarım, kollarımı iki yana, bu mısraları mırıldanırım. Rabıtayı ne güzel anlatmış Erdem Abi diye düşünürüm kar altında yürürken. Öyle ya gökten düşen her kar tanesi her insanın yanağına bir güzellik, bir beyazlık, bir neşe bırakır ama ancak derviş olanlar, k...

Rusya’nın Ukrayna’yı işgali ile başlayan süreç uzun vadede kime ne getirecek kimden ne götürecek? Dünya ülkeleri ve insanlar bu savaştan nasıl etkilenir?Hemen herkes bu sorulara cevap arıyor ve öngörüleri istikametinde tedbir almaya çalışıyor. Finlandiya ve İsveç’in NATO’ya dâhil olma çabasından AB’nin ortak ordu kurma projesine, ABD’nin karizmayı çizdirmemek için uyguladığı tarihte görülmemiş yaptırımlardan tutun da bizim marketlerdeki yağ kuyruğuna giren amcalara varıncaya kadar herkes kendinc...

Rus askerlerinin Ukrayna’da çektikleri sıkıntıdan haberiniz var mı? Garipler çok dertli! Basına yansıdığı kadarıyla şöyle büyük bir muammaya cevap arıyorlar: Bu insanlar bize çok benziyor, saçları sarı, tenleri beyaz, gözleri renkli, biz bunları nasıl öldüreceğiz?Zordur insanın kendisine benzeyeni öldürmesi. Aynaya ateş ediyor gibi olursun, irkilirsin, elin varmaz tetiğe, sorgularsın. Nihayetinde bir insandır karşındaki, can almak zordur!Başkasını öldürmek kolaydır oysa. İdlib’in, Halep’in, Şam’...

Vefat eden birisinden bahisle hayatını kaybetti dedikleri vakit bana çok garip geliyor. Öldü, göçtü, dünyasını değişti, ahirete doğdu, dâr-ı bekâya irtihal etti, rahmet-i rahmana kavuştu; bunlar tamam ama hayatını kaybetti, garip.İnsan kaybetmez mi? Kaybeder elbet; çantasını, telefonunu, arabasını, yolunu… Bulur ama bulamazsa yenisini alır, imkan yoksa alamaz ama kendisi kaybına rağmen var olmaya devam eder. Ölen için böyle mi ya?Aklını kaybeder insan, bulamazsa deli olur; bulunursa meczup. Ama ...

Türkiye her alanda güçlü olmalı, Recep Tayyip Erdoğan bu ülkeye lazımdır, gavurdan bize dost olmaz dediğimiz zaman bazı tipler hemen huzursuz oluyor. Bu huzursuzlar taifesini kabaca ikiye ayırabiliriz: Müzmin muhalifler ve tatlı su balıkları. Muhalif tayfa da kendi içinde ikiye ayrılıyor: ne yapsan Ak Partiye ve temsil ettiği değerlere dost olmayacak aşırı seküler radikal laikçiler ve vaktiyle Ak Partiye oy vermiş fakat şimdi o ya da bu sebepten başka bir yerde konumlanıp bulduğu her fırsatta ik...

Sene 1992’dir, şubat ayının son günleri, Azerbaycan’da, Aliâbad köyünde bir evdeyiz. Bir baba evlatlarıyla beraber akşam haberlerini seyrediyor. Televizyonda altı yaşlarında bir kız çocuğu ağlayarak 26 Şubat’ta Hocalı’da yaşadıklarını anlatıyor: “Babam ilk defa o gün ağladığım için tokat attı bana, diyor. Ağlarsam sesimizi duyan Ermeniler bizi de öldürürlermiş, kurtulduk ama çok korktuk.”Ermeniler Dağlık Karabağ’ın Hocalı kasabasında 106’sı kadın, 70’i yaşlı, 63’ü çocuk olmak üzere 613 masum Aze...

Aynı manaya delalet ettiğini düşündüğümüz için birbirinin yerine kullandığımız kimi kelimeler var ki tefrik edilmeden kullanımları ya meramımızı ifadede bizi acze düşürüyor yahut kastettiğimizin dışında bir anlaşılmaya sebep oluyor. Lisanımızı ‘öz’ Türkçeleştireceğiz derken özünden koparma cinayetinin bedelini tefekkürümüzü kefenleyerek ödüyoruz.Kâmil kelimesini olgun sözcüğüyle değiştirdiğimiz zaman belki iyi kavunu kâmilen tarif edebiliyoruz ama kemâlât sahibi insanı tarifimiz biraz kelek kalı...

AK Parti iktidarının özellikle son on yılında yaşanan birtakım gelişmeler kendilerini ülkenin sahibi gibi gören derin laikçi ve radikal seküler tayfayı ziyadesiyle rahatsız etti. Eski dönemlerde bu kabil zevat asıl rahatsızlık sebeplerini gizlemek için bazı ezber ve sloganların arkasına sığınırlardı: ‘Laiklik elden gidiyor’, ‘İrtica geliyor’, ‘Mollalar İran’a, ‘Türkiye laiktir laik kalacak’. Ülkenin son yirmi yılına damga vuran İslamcı iktidar döneminde laikliğe bir şeycikler olmadığını, irtican...

Yüz yılı aşkın zamandır kendilerine öz yurtlarında garip ve parya muamelesi yapılanlar her halükarda bu toplumun en az yüzde ellisinden fazlasıdır. Milletin yarıdan fazlasına bu muameleyi reva gören şirin elitlerin temsil ettiği resmi ideolojinin arkasında duran kemik kitle Cumhuriyet dönemi boyunca asla yüzde yirmiyi geçmemiştir. Yaşanacak süreç bize şunu öğretecektir: halka rağmen halkı yönetmek bir yere kadardır! Nitekim bu garip paryalar buldukları ilk fırsatta ezanı aslıyla okutacak kendi e...