Yeni Şafak · Yusuf Dinç - FED enflasyonu düşürecek mi?Türkiye’de enflasyon yönünü aşağı çevirdi. Bu aydan itibaren ABD’de de enflasyon düşüşe geçecek. Ama bildiğiniz gibi Amerikan Merkez Bankası FED’in politikalarının enflasyonu düşürmek gibi bir katkı yapmayacağı hususunda tüm dünya artık hem fikir.Enflasyonun bu sefer arz kaynaklı bir problem olduğu ve faiz artırımlarıyla talebi baskılamanın ve işsizliği artırmanın bu tür enflasyonla etkin mücadele yöntemi olamayacağı aslında denenerek görülmü...

Yeni Şafak · Yusuf Dinç - Küçük yatırımcıya ağabeylik yapmakGeçmişten bugüne Türkiye’nin süreklilik arz eden gündemlerinden birisi sermaye piyasalarında derinlik ve hacmin artırılması olmuştur. Çünkü bu ülke her zaman banka temelli bir ekonomi olmanın zorluklarını yaşamış ve bu durum nedeniyle vatandaşın finansal zihniyeti çarpıklaşmıştır.Türkiye dövizi yatırım aracı zannetmiştir, dönemsel olarak artan faizler için evini bile satıp mevduata yatıracak kadar akıl tutulmaları yaşamıştır, kredi alab...

Yeni Şafak · Yusuf Dinç - Türkiye Ekonomi Modeli'nin bir yılıTürkiye Ekonomi Modeli'nin birinci yılı dolalı biraz oldu. Eylül 2021’deki 200 baz puanlık faiz indirimiyle başlatılabilecek süreç, 2022 yılına damga vurdu. Son çeyrek verileri henüz oluşmaya devam etse de ilk üç çeyrekle ilgili epey fikrimiz var ve modelin bir yılını değerlendirmek için doğru zamandayız. Çünkü hem enflasyonda hem büyümede baz etkisi çalışacak ve pozisyon almak için bir yılın fotoğrafını çekmek işe yarayabilir.Öncelikl...

Yeni Şafak · Yusuf Dinç - Katar gibi KatarKatar, 2022 Dünya Kupası’nı organize ederek tüm dünyanın dikkatini üzerine çekti. Şimdiye kadar epey başarılı bir turnuva organizasyonuna şahitlik ettiğimizi düşünüyorum.Diğer taraftan uygulamaları ve sarsılmaz duruşuyla da herkese “şapka” çıkarttırdığını görüyorum. Yok, içemiyoruz, vay tribünde kadın yok, vay aile düşmanı sapıklara geçit yok… Şikâyet üstüne şikâyet... “Turnuva karbon emisyonuna neden oluyor!” kastına kadar tüm ateş güçlerini Katar’ın üs...

Yeni Şafak · Yusuf Dinç - Bütçe açığı, seçim popülizmi ve asgari ücretTürkiye ekonomisinin birçok kriz göstergesi bakımından iyi yerde olduğu herkesin malumudur. Büyüme, enflasyon, kurdaki değer kaybı, borsa performansı, işsizlik, merkezi yönetim borç stoku, merkezi yönetim bütçe dengesinin gayrisafi yurtiçi hasılaya oranı gibi klasik göstergeler üzerinden bakarsak Türkiye’nin kriz göstergelerindeki performansının fena olmadığı anlaşılır.Özellikle de bütçe açığının gayrisafi yurtiçi hasılaya ora...

Yeni Şafak · Yusuf Dinç - GAZ KAPIDA OCAK GAZDATürkiye, Karadeniz’in en sıcak günlerinden geçiyor olmasına rağmen Tuna-1 kuyusunda gazını buldu. Karadaki tesislerini kurup 170 km’lik boru hattını döşeyerek gazı karaya çıkarmanın en zahmetli kısmını bitirdi. Böylece Türkiye, Mart 2023’te kendi gazını kullanmaya yaklaştı.Bu çok büyük bir başarıdır. Herkesin keşke bizim olsa diyeceği türden bir başarıdır. Hatta Yunanistan gibi çoklarınca keşke bizim olsa dense de ne sondajının, ne altyapısının ne d...

Yeni Şafak · Yusuf Dinç - Terör askeri değil, ekonomik tehdittirHatırlanırsa Türkiye’de ekonomistler, net hata noksan üzerine bilimsel açıklamalar olduğu halde bir müphemlik havası katmış Financial Times bu ortayı alıp net hata noksanın hikmetini sorgulayan bir manşet atmış; “Who’s stuffing Turkey?” başlığıyla bir hindi dolması naziresi yapıp çaptan nasıl da düştüğünü göstermişti.Sonra Türkiye’den Londra’ya bir ziyaret gerçekleşmiş ve ziyaretçi Financial Times’ın bu manşetinin altına sığınarak T...

Yeni Şafak · Yusuf Dinç - Köysel, kentsel, otomobilsel dönüşümEsenler Belediyesi, Yıldız Teknik Üniversitesi ve Prof. Dr. Sadettin Ökten Şehir Düşünce Merkezi tarafından İstanbul’da Kentsel Dönüşüm 2022 Sempozyumu gerçekleşti. Akıllı şehir, mimari, toplum, ekonomi, yönetişim, çevre konuları sempozyumun temaları olarak belirlenmiş. Böylece meselenin her boyutu ele alınırken konu rant-mağdur denkleminden doğru bir zemine çekilmiş.Tabii markaya dönüşebilecek bu sempozyum, ev sahibi Belediyenin “doğ...

Yeni Şafak · Yusuf Dinç - Epistemolojik kopuşta yöntem ve epistemolojik çeşitlendirmeEpistemolojik kopuş ifadesi deyimler sözlüğüne girecek kadar toplumun günlük diline yerleşti. Kimi yerli yerince kullansa da kimi sadece kullanmak için kullanıyor. Tam ifadesiyle epistemolojik kopuş, bilgi bilimde bilinen kaynakların, yöntemlerin, sınırların çoğaltılması, derinleştirilmesi veya genişletilmesi demektir. Bir anlamda bilginin sınırlarını zorlarken pozitivizmin kapasitesi yetmediğinde bilim insanını...

Yeni Şafak · Yusuf Dinç - Türkiye’ye sela okumak isteyenler ne durumda?Türkiye kırılgan diyenlerin durumuna baktım;İsveç’te merkez bankası iflas etmeye doğru gidiyor,Hesap açmanın Türkiye’de övünç kaynağı olduğu Credit Suisse, Körfez'den ortak bulamazsa batıyor,Deutsche Bank gidici,Bank of England sallantıda,Mum satışı patlamış,Soba ithalatı zıplamış,Öğünler azaltılmış,Kiliseler ısıtılamadığında kapanıyor,Aynı sorundan okulların gün sayısı düşürülüyor,İtalya, Fransa, İspanya ve Polonya tıpkı İng...

Yeni Şafak · Yusuf Dinç - Cari açık ve Türkiye Ekonomi ModeliTürkiye Ekonomi Modeli’nin amaçlarından biri cari açığın ihracat yoluyla kapanmasıdır. Fakat modelin uygulamasına geçişle beraber cari açık miktarında güçlü artışlar görüldü. Bu durum modelin başarısızlığı yahut yanlışlığının karinesi olarak gösterildi. Ya gerçek böyle değilse? Türkiye Ekonomi Modeli’ne geçilmesi cari açığın daha büyük olmasını engellemişse?Bu soru gerçekten üzerine düşünülmesi ve matematik ilişkilerin hesaplanarak çöz...

Yeni Şafak · Yusuf Dinç - Güneşten hilal çıkarmakHilal zaten güneşten çıkar. Güneşten çıkar ama aydandır. Peki, ay güneşten hilal çıkarabilir mi?Bu sorunun cevabı; evet… Hilal sadece aydan olmaz.Geçtiğimiz günlerdeki tutulmada kâinatın böyle bir cilvesi olduğuna yeniden şahitlik ettik. Ya Türkiye güneşten hilal çıkarabilir mi?Anlaşılan o ki çıkaracak.Asrın yakışıklısı şehit Muhsin Yazıcıoğlu hilalin kalbinden gül çıkarmıştı. Tabii ki Büyük Birlik Partisi logosunu kastediyorum. Logoyu kastediyoru...

Yeni Şafak · Yusuf Dinç - Yeni Türkiye’nin habercisi ToggTürkiye’de Tuna 1 Kuyusu’ndaki gazın hiç var olmadığını, varsa da kullanıma sunulamayacağını zanneden birçok kişi var. Bayraktar İHA ve SİHA’larının maket drone olduğunu düşünenler var. Tüm bilimsel açıklamalara rağmen net hata noksanın gayrimeşruluk hikâyesi olduğuna inananlar var. KKM’de devletin taahhütlerini yerine getirmeyeceğini iddia edip yanıldıkları gibi sosyal konutun teslim edilmeyeceği tezini savunuyorlar. Türkiye’nin Afganista...

Yeni Şafak · YUSUF DİNÇ - Las Vegas Yapay Zekâ Laboratuvarı Amerika farklı bir yer. Amerika’nın farklılıkları hakkında gidip görmeye gerek kalmayacak kadar Hollywood filmleri herkesi fikir sahibi yapmıştır, sanırım. Kültürü, alışkanlıkları, teknolojik kabiliyetleri, toplumsal ilişkiler değişik… Bazen aşırı Darwinist. Hayatta kalmak kesinlikle ve sadece rekabetçi bir deneyim. Dayanışma her halde tam bir lütuf. Bu şartlar altında var olması zor ama şimdilik kurtarırı var; çalışmanın ve çalışanın ö...

Yeni Şafak · Yusuf Dinç - Routes İstanbul’a geliyorDünyada havacılığın en önemli etkinliklerinden birisi olan Routes World 2022 Konferansı'nı takip ediyorum. Las Vegas’taki etkinliğin kapanışında konferans, 2023 için törenle Türkiye’ye devredilecek. Havayolu işletmeciliğinin 4000 profesyoneli önümüzdeki sene bu ay İstanbul’da olacak. İşbirliklerini geliştirmek için önemli bir atılım imkânı bulunacak.Birinci elden, 2013 yılında yine Las Vegas’ta düzenlendikten sonra havalimanının performasını kat...

Yeni Şafak · Yusuf Dinç - “Tanrı dünyayla zar atmaz”“Tanrı dünyayla zar atmaz” der Einstein. Bütün matematiğin, gaybın, kaderin yaratılmış olduğunu söyler böylece. Bütün stratejiler üzerinde bir strateji olduğunu bildirir bu söz, biraz da. Bunun örnekleri de çok defalar görülür. Mesela enerji merkezi olarak Türkiye…Enerji merkezliği meselesinde Türkiye’nin etrafından dolanmak için yıllarca değirmen beygiri gibi dönüldü duruldu. Adeta zarlar atıldı, fal okları çekildi, çılgınca planlar gündeme ge...

FED’in oyununu bu köşeden neredeyse 1 yıl önce deşifre ettikten sonra bütün dünya birden farkına varmış gibi faiz artışlarına karşı FED’e ihtar geçmeye başladı.Gerçekte FED, dolar karşısında diğer paraların değerini düşürecek politikalarla yurtdışından ucuza mal alıp yurtiçi enflasyonunu düşürmeyi amaçlıyordu. Son dönemdeki enflasyon sorununun kaynaklarından en önemlisi FED’in yarattığı para arzı olsa da bilanço küçültmek yerine faiz artırmayı seçmesi bu yüzdendi.Herkes kötü olsun ben iyi, anlam...

Yeni Şafak · Yusuf Dinç - Katılım finansa ortak vizyonSonunda katılım finansın tüm segmentlerine ortak bir vizyon kazandıracak strateji metni ortaya çıktı. Üstelik Cumhurbaşkanlığı Finans Ofisi tarafından üstlenilen 2022-2025 Katılım Finans Strateji Belgesi, en üst düzey iştirakle tanıtıldı.Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın konuya verdiği hassas önem biliniyor. İstanbul’un katılım finansın küresel merkezlerinden birisi olarak konumlanacağına dönük beklentiyi de şimdilik bu ilgi besliyor.Bund...

Yeni Şafak · YUSUF DİNÇ - İhtiyatsız kumarİlahi, kumarın ihtiyatlısı mı olur, demezler mi adama. Derler ama asıl tehlike bu sözde gizli. Açıklayacağım.Dünyanın faiz diye bir meselesi yok. Faizli zihniyet bir tek Türkiye’de kaldı, desem sanırım yanlış olmaz. Faiz ve faizli işlemler, finansal okuryazarlığın en dibindeki zavallı bir kavrayış seviyesinden başka bir şey değildir.Gelişmiş ekonomilerde yaratılan serveti, gelişen ekonomilerde bedavadan nemalandırmak dışında bir fonksiyonu yoktur. Gelişm...

Yeni Şafak · Yusuf Dinç - MIR meselesiMIR, kullanıcılarına Türkiye gibi 10’dan fazla ülkede kullanabilecekleri kartlı ödeme ve para çekme altyapısı sağlayan Rus orijinli bir ödeme sistemi. Yaptırımlar sonrası Rusya’da kullanıcı sayısı 100 milyonu geçmiş durumda. Hatırlanırsa savaşın başında satıcılar, hem Ukrayna’da hem Rusya’da bankadan para çekemeyecekleri için kartlı ödeme kabul etmiyordu. Çünkü bankaya hücum anlamına gelecek bir tutar yığılması oluşmasın diye çekme limitleri azaltılmıştı. İl...

Yeni Şafak · Yusuf Dinç - Politika faizi yükseltilse ücretler yeterince artırılabilecek miydi?Bir ülke barışı savunuyorsa her yönüyle savunmalıdır. Mesela diplomasisinin barışı merkeze alan paradigmasıyla ekonomisinin paradigması da uyumlu olmalıdır. Çoğu ülke bu bakımdan kusurludur. Diplomasisi ayrı ekonomisi ayrı telden çalar.Türkiye, dünya en zor zamanlarından birisinden geçip stratejik ürünlere ihtiyacı şiddetlenirken, kendisini dış âleme kapatmayan bir ekonomi modeli uyguluyor. Yunanistan’a...

Yeni Şafak · Yusuf Dinç - Avrupa dünyamızı kirletecekİstanbul daha 8 milyonken nefes alamadığımız günler geldi aklıma. Şimdi 15 milyonu geçen bu şehirde kömür kullanımını soğukta kalmaya tercih ederim gerçekten.Doğalgaz geldi geleli İstanbullu rahat nefes alabilir oldu. Elektrikli araçlar geldiğinde hava kalitesi çok daha iyi olacak, diye inanıyorum.Fırınlar (fırınlı restoranlar dâhil) kalsa yeter.Türkiye’nin genel durumu hava kalitesi bakımından fena değil. Tabii Türkiye’de süregelen çalışmalar...

Yeni Şafak · Yusuf Dinç - Pervari’den Kanal İstanbul’aUlaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu ile Pervari’deyiz. Bakan bey çay bahçesinde ağacın altına oturdu. Karşısında ahali. Mesafe 5 metreden fazla. Hacı Hüsnü Dayı (Hüsnü Korkusuz) tabureyi kaptığı gibi iki metreye kadar geldi. Diğerlerine vakur bir el hareketi ile yanına yanaşmalarını işaret etti. Hepsi birden ayaklanıp Hacı Hüsnü Dayı’nın hizasına taburesini yerleştirdi.Söze Osman Hoca olarak bilinen Siirt milletvekili Osman Ören g...

Yeni Şafak · Yusuf Dinç - Reel sektör verileriEn çok merak ettiğim veri geldi. Her yılın eylül ayında TCMB reel sektör istatistiklerini yayınlıyor. Geçen sene 869 bin firmayı içeren 2020 yılı konsolide bilanço ve gelir tabloları yayınlanmıştı. Bu sene 935 bin firmayı içine alacak şekilde 2021 yılı verileri yayınlandı. Yeni Ekonomi Programının henüz verilere etkisi olmamıştı tabii.Ama sanki YEP grafiklerini paylaştığım gidişata dur demeye benziyor. Önümüzdeki sene eylülde yayınlanacak verilerde Y...