Bilim insanları, Hindistan cevizi özünün koklanmasının, Alzheimer ve Parkinson gibi rahatsızlıkların hafızayı bozan yıkıcı erken belirtilerini tespit etmek için potansiyel bir yöntem olabileceğini öne sürüyor.
Koku duyusundaki zayıflama hastalık habercisi olabilir. Yapılan araştırmada koku kaybının Alzheimer ve Parkinson gibi rahatsızlıkların habercisi olabileceği belirtiliyor.
EVDE YAPILAN KOKU TESTİ ERKEN TEŞHİS İÇİN ÖNEM TAŞIYOR
Bir grup araştırmacı, basit bir evde uygulanabilen "koku testi"nin, Alzheimer riski taşıyan kişilerin erken teşhisinde faydalı olabileceğini belirledi. Katılımcılardan, kokuları tanımlamaları ve hatırlamaları isteniyor. Bu testin, hastalığın belirgin semptomları ortaya çıkmadan önce yıllar öncesinde hastaların tespit edilmesini ve erken tedavi sağlanmasını amaçladığı ifade ediliyor.
Uzmanlar, hafızayı bozan bu hastalıkla anosmi (koku alma duyusunun kaybı) arasında uzun zamandır bir bağlantı olduğuna dikkat çekiyor. Alzheimer hastalarının beyinlerinde biriken toksik proteinler, genellikle koku alma duyusu ile bağlantılı beyin bölgelerinde gelişiyor.
ABD'li bilim insanları, testin yaklaşık 200 hasta üzerinde denendiğini ve bilişsel bozukluğu olan kişilerin, bu bozukluğu olmayanlara kıyasla daha düşük puanlar aldığını açıkladı. Bilişsel bozukluk, Alzheimer’a yol açabilecek hafif bir hafıza ve düşünme sorunu olarak tanımlanıyor.
Bu testin amacı, Alzheimer’ı doğrudan teşhis etmek değil; daha ileri, daha pahalı testlere ihtiyaç duyabilecek kişileri tespit etmek için düşük maliyetli bir tarama aracı olarak kullanılmasını sağlamak. Tanı doğrulandıktan sonra, hastalar hastalığı yavaşlatmak veya onunla mücadele etmek için erken müdahale seçeneklerinden faydalanabilecek.
Scientific Reports dergisinde yayımlanan bu araştırma, koku kaybını Alzheimer hastalığı ile ilişkilendiren en son çalışmalardan biri. 2022 yılında yapılan bir başka araştırmada, koku alma duyusunu hızla kaybeden kişilerin Alzheimer’a yakalanma olasılığının %89 daha fazla olduğu bulunmuştu.
50 YAŞIN ÜZERİNDE GÖRÜLÜYOR
Koku kaybı yaşayan birçok kişinin bunun farkında bile olmadığını belirten Nöroloji Uzmanı Doç. Dr. Hakan Tekeli, tat ve koku alma bozukluklarının sanıldığından daha yaygın olduğunu belirterek, "Araştırmalar, dünya genelinde yetişkinlerin yaklaşık yüzde 15'inde bu sorunun görüldüğünü gösteriyor. Türkiye'de ise yaklaşık 4 milyon kişi tat veya koku alma problemi yaşıyor. Özellikle 50 yaşın üzerindeki bireylerde koku kaybı daha sık görülüyor ve bu oran yüzde 25'lere kadar çıkabiliyor" dedi.
