|
Kapitalizmin paydaşı Davos

Dünya ekonomik forumu (WEF) 1971 yılında İsviçre’nin Davos kasabasında başlatıldı ve 50. toplantısı bu sıralar (21-24 Ocak) yapılıyor.

Biz Davos’u Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın İsrail Cumhurbaşkanı ile yaptığı tartışmadan (one minute) ve sonra çektiği “bir daha Davos’a gelmem” restinden hatırlıyoruz.

“Dünya Ekonomik Forum” vakfının merkezi Cenevre’de ve kurucusu bir Alman; Prof. Dr. Klaus Scgwarb.

Temel amaç: iş dünyasının, devletlerin, akademik camianın, sivil toplum örgütlerinin üst düzey liderlerini bir araya getirerek (bu yıl yaklaşık 3000 kişi katılıyor) daha yaşanılabilir-daha iyi bir dünyanın oluşumuna katkı sağlamak gibi “ulvi (!) gaye” olarak açıklanmaktadır.

**

Soru şu; son 50 yılda dünya daha yaşanılabilir bir hale gelmiş midir?

Cevabı, küresel çapta çalışmalar yapan uluslararası iletişim şirketinin pazartesi açıkladığı anket sonuçları ile verelim. Küresel iletişimci Edelman şirketi insanların büyük bir kısmının kapitalizmin hayatlarını iyileştirmediğini ve gelecek 5 yılda iyiye gitmeyeceği görüşünün yaygın olduğunu söylemiştir.

Burada bir çelişki var aslında, çelişki şu.

Dünya ekonomik forumu kuruluş yıllarında Friedman’ın öncülüğünü yaptığı liberalizmi, küreselleşmeyi, serbest piyasa ekonomisini destekleyen bir forum olarak kurulmuş.

Bugün gelinen noktada tahrip edilen bir çevre (sonuçta iklim değişiklikleri), gelir dağılımı adaletsizlikleri (bir yanda 700 milyona yakın insan temel gıda ihtiyaçlarını karşılayamazken, yıllık 1.5 trilyon dolara obezite tedavisi giderlerinin söz konusu olduğu bir dünya) ve gelecekten umutsuz dünya insanları.

Aslında salı günkü Trump’la girdiği düelloda 17 yaşındaki isveç’li iklim aktivisti Greta Thunberg durumu net olarak gözle önüne serdi: “Fark etmemiş olabilirsiniz diye tekrarlıyorum: dünya alev alev yanıyor. Fosil yakıtlara yatırımları hemen sona erdirin. İklim kaosuyla cebelleşme zorunda bıraktığınız çocuklarınıza ne cevap vereceksiniz merak ediyorum. Evimiz halen yanıyor. Sizin tembelliğiniz her saat alevleri körüklüyor. Biz diyoruz ki, çocuklarınızı herşeyden çok seviyorsanız lütfen harekete geçin.” Mealinde, adeta Trump’ı azarlayan konuşması gelinen noktayı da net olarak yansıtmaktadır.

**

Davos toplantıları elitistlerin bir araya geldiği
“karnaval”
diye eleştiriliyor. Sonuç alınan toplantılar olmadığı gerçek.

Fakat, ciddi bir network (ağ) gelişiminin sağlandığı bir organizasyon. İş dünyasını temsilcilerine, siyasetçilere, akademisyen ve sivil toplum liderlerine özel toplantılar, iş anlaşmaları, önemli siyasi görüşmeler yapma imkanı sağlanıyor.

Dünyaya yön veren farklı kişilerin böylesine aktif şekilde bir araya getiren başka bir organizasyon yok gibi.

**

Davos’un bu yılki ana teması “Sürdürülebilir ve uyumlu bir dünya için Paydaş Kapitalizm” olarak konulmuş.

Aslında Paydaş Kapitalizmde şu deniliyor; şirketlerin asıl amacının kârlılığın ötesinde olmalı. Şirketlerin gelirlerinin katkıları ölçüsünde çalışanlarla, tedarik zincirinde yer alanlarla, müşterilerle ve üretim sürecindeki bütün aktörlerle paylaşılmalı (bu yapı şirketlerin uzun vadeli refahını güçlendirecektir). Şirketler sosyal ve çevresel boyutu da ekleyerek faaliyetlerini kârlılıkla birleştirmelidir.

Yani, şirketlerin faaliyet amaçlarına yeni boyutlar katma sürecinin daha yaşanılabilir çevreye ve refahın adaletli bölüşümüne neden olarak kapitalizmin sorunlarını azaltacağı ve sisteme güveni artıracağı düşüncesine vurgu yapılmaktadır.

Yine, ekonomistler arasında hakim görüş olan “daha adil gelir dağılımının ve sürdürülebilir bir çevrenin ekonomik büyümeyi olumsuz etkileyeceği” anlayışının yanlış olduğu belirtiliyor.

Çevreyi koruyan ve geliri adaletli bölüşen bir büyümenin şirket verimliliğini, dolayısıyla da büyümeye artıracağı kabul edilmektedir. Yani, güvenin yerlerde süründüğü kapitalist sistemi, suni solunum aldırabilmek için çıkış yolu olarak “Paydaş Kapitalizm” mottosuna sarılmaya çalışılmaktadır.

Kapitalist sistemin başarısızlığına, tahribatına, neden olduğu yıkımlara karşı bir başka çıkış yolu olarak da “Devlet Kapitalizmi”(Çin ve G. Doğu Asya ülkelerinden esinlenerek) gündeme taşınıyor.

#WEF
#İsviçre
#Kapitalizm
#Greta Thunberg
4 yıl önce
Kapitalizmin paydaşı Davos
Han Duvarları’ndan Zindan Duvarları’na
İnsaf!
Dağ yürekli adamların büyük seçimine doğru
Demografik dönüşüm
Seçim bitsin, önümüze bakalım!