Fatma Barbarosoğlu Yazıları – Fatma Barbarosoğlu Kimdir?

17.07.2025, Perşembe
07:21

Fatma Barbarosoğlu

2026 yazı listeleniyor

Eskiden lafı deliye söyletirlerdi artık deli cesareti yapay zekâların tekelinde

11 Temmuz 2025, Cuma

Nasıl bir dünyada yaşadığımızı bilemeden her gün yeni bir kaosa uyanıp dijital cehenneme doğru hızla ilerliyoruz. Ne ki dijitalleşmenin ekonomik, ekolojik, ahlaki sorunlarını konuşmamızı engellemek üzere, dünyanın dört bir tarafında savaş çıkarılıyor. Yakılan savaş ateşleri yüzünden kalbi olanlar, katledilenler ve katledilenlerin yakınlarıyla kurdukları empatinin yükü ile hayat yorgunu, umut yorgunu olarak nefes almaya çalışırken; teknolojik ilerlemeyi çöpsüz üzüm olarak kabul edenler “haydi eller

Rızkımızı çalıp düğünlerine harç diye katanlar...

04 Temmuz 2025, Cuma

Bazı merasimler zamanın ruhunu yansıtır. Ölüm merasimi de olabilir bu, düğün merasimi de. Zamanın ruhunu yansıtır, çünkü ambardan alınan bir buğday tanesinde mevsimin bereketini ya da zafiyetini görmek nasıl mümkün ise o olayın teferruatlarında da zamanın ruhunu tasvir etme imkanına kavuşulmuş olur. Kendisinde öz bir değer bulmakta zorlanan insanlar, yaptıkları ettikleri her eylemin dile düşmesini ister. Dile düştükçe, herkes ondan bahsettikçe, bir süreliğine değerli olduğuna kendini ikna etmiş

Tanrı misafirinden kalan ağır yük

27 Haziran 2025, Cuma

Bazı karşılaşmalar vardır. Yıllar sonra hatırladığınızda, evvel gidenlerin arkada kalanların tamamlaması için bıraktığı ödevleri düşünürsünüz. Şeyma ile yolumuz böyle bir “ödev” üzerinden çakıştı. O günün tekrar tekrar üzerinden geçeceğim ve her defasında yeni bir teferruatı fark edeceğim 2025’in ocak ayında bir gün. Hayır, Şeyma ile ocak ayında tanışmadık. Aylar sonra babasının hikâyesinde buluşacaktık onunla. İçimin katılaştığı, gözyaşının bile yük olduğu günler. Ağlamak dengemi bozabilirdi. İnsanın

Sözlü kültürü dijital kültür evreninde yaşatmak boynumuzun borcu, fikrimizin harcı olmalı

20 Haziran 2025, Cuma

Genel ve büyük cümleler kurmak kitlede heyecan yaratır. Ancak idraki açan, küçük sahnelerdir, orada olan ama daha önce bunu nasıl da düşünemedim dedirten, gözümüzün önündeki şeylerdir daha ziyade. Herkes en az günde birkaç defa, bir vesile ile “dijital kültür” kavramı ile karşılaşıyor. Bilenler bilmeyenlere anlatsın düsturu ile kavram cümle içinde kullanılıp geçiliyor. “O mahiler ki derya içindedir, deryayı bilmezler” kelamı kibarındaki gibi bizler de fena halde dijital kültürün içendeyiz, ne ki

Ne günlerdi o günler derken...

13 Haziran 2025, Cuma

Yapay zekâ üzerine çekilen hesapta “komik” vidyolar çok rağbette. Geçenlerde bir arkadaşım böyle vidyolardan birini gönderdi. Sizin için vidyoyu tasvir ediyorum: Gözünde sanal gözlük olan genç bir kadın 2100 yılında yaşadığını, eski kuşakla sohbet etmek için köye geldiğini söyleyerek köy ahalisine mikrofon uzatıyor. Köy değişmemiş. Köyde her şey aynı. Sadece dedelerin ninelerin ismi değişmiş. İsim değişince her şey değişir bahsi malum Cumhuriyet modernleşmesinin ana izleklerinden biriydi. Yaş almış,

Dünden, günden bayram tanıklıkları...

06 Haziran 2025, Cuma

Kıymetli okuyucularım, otuz yıldır “burada”yım. Çok bayramlar geçirdik. Çok bayramlardan geçtik. Gâh teselli niyetine bayramlaştık, gâh bayram ibadettendir diye en acı zamanlarımızda birbirimizi bayrama davet ettik. Ama bu bayram.... Ama bu bayram.... Bir kelime aradım. Aylardır bir kelime aradım bayrama bayramlığını, günün tanıklığı ile giydirip kuşatmak için. İstedim ki o bir kelimeye Gazze’nin şehadetinden kalan kalp katılığımızı, zalimlerin zulmünü, müminlerin taştan demirden sukutunu hapsedeyim.

Sohbet eşliğinde tarihin bahçesinde yürürken...

30 Mayıs 2025, Cuma

Üç kişiydiler. Biri benim yazdığım her yazıyı okumuş, okuduklarını birbirine bağlamış, benim yazdıktan sonra unuttuklarımı bile hafızasına nakşetmiş olan. Onun adını Canan koydum. Neden bilmiyorum. “Peyami Safa’nın Canan’ı gibi mi yani!” dedi. “Yok dedim candan içre can manasına Canan. Beni şaşırttığınız ve yorgun gönlüme bir şifa bahçesi gibi dolduğunuz için Canan.” Canan, fizik öğretmeni. En çok Hakikat İncinmesin’in Lale öğretmenine dair sorular vardı zihninde. Birlikte geldikleri iki arkadaşının

İsrail Başkonsolosunun kaçırılması/ Üst üste binen zamanlar

23 Mayıs 2025, Cuma

Bakırköy Marmaray istasyonuna gidiyordum. İncirli’den bindiğim minibüs olmadık bir yerde indirmiş “Şu sokak meydana iniyor” deyip gitmişti. Dört bir yan inşaat, başıma bir şey düşmeden şu sokaktan bir çıksam telaşı ile hızlı hızlı yürüyorum. Ki ben telaş ile yürümeyi hayata hakaret sayanlardanım. Telaş etmeden yolda olmak için vakitli çıkarım. Kendimi vaktin ritmine bırakırken sanki dünyanın bütün yükünden azat olurum. Şuradan gelen bir ses, kaldırım taşlarının arasından başını uzatmış bir kara

Duygular tercüme edilebilir mi? Ya da öznenin duygusu tarihin hatırlatıcısı olabilir mi?

16 Mayıs 2025, Cuma

Başkasının hayatı bize ne anlatır? Ya da başka bir kültürde başka bir dilin içinde sunulan görsel metin hepimiz için aynı derecede okunaklı mıdır? Metni görür, dilini çözer, duygusunu yerleştirir, yerleştirdiğimiz duyguyu deneyim hanemize kolaylıkla dahil eder miyiz? Bu soruların cevabını önemsiyorum. Çünkü internet ile birlikte elinde akıllı telefonu, masasında bilgisayarı ve sınırsız internet paketi olan faniler olarak –sakın yanlış anlaşılmasın dizi filmdeki fanilerden bahsetmiyorum- her birimiz

Atalarımızın bilmediği kelimeler, haller sözlüğü

09 Mayıs 2025, Cuma

A- Anda kalmak Eskiden kendini işine vermemişler için “eli işte, gözü oynaşta” denirdi. Günümüzde hiç kimse kendini işine vermiyor, herkes hep beraber eldeki cep telefonundaki bilumum sosyal medya mecralarına akıyor. Telefonda konuşurken, WhatsApp’tan mesaj atıyor, mesai saatleri dahilinde telefonu sessiz moda alıp oyun oynuyor, vidyo izliyor, ama dilinden de “anda kalmak” tabirini düşürmüyor. Sokağa çıkıp sorsak “An nedir?” diye, kaç kişi bilebilir acaba. İki kadın markette karşılaştı. Selamlaştılar.