Kamu, özel sektör ve üniversite iş birliği ile kurulan Trakya Tohum A.Ş. tarafından geliştirilen yağlık türler, SUN 2259 ile SUN 2242’nin ilk hasadı gerçekleştirildi. İlk hasat için Ankara’nın Şereflikoçhisar ilçesi Büyükkışla köyünde tören düzenlendi.
Törende konuşan Sanayi ve Teknoloji Bakanı Varank, “Türkiye’nin ilk yerli ve milli hibrit ayçiçeği tohumunu üretmeyi başardık. Ayçiçeği ile başladık bunu mısır ve farklı stratejik ürünler devam ettireceğiz.” dedi.
Tarım ve Orman Bakanı Kirişçi de ayçiçeğinin stratejik ve vazgeçilmez bir ürün olduğunu belirterek “Bizim de arz açığımız olan bir ürün. Çeşitli sebeplerde ekilmeyen yaklaşık 68 bin dekarlık alanda ekimi teşvik etmek amacıyla, yüzde 75'ini sübvanse ettiğimiz tohumu vererek ayçiçeği ekim alanlarının genişlemesini arzu ediyoruz" ifadelerini kullandı.
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişçi ile birlikte Kalkınma Ajansları Genel Müdürlüğü koordinasyonunda Trakya Kalkınma Ajansı’nın yürütücüsü olduğu Trakya Tohum A.Ş. tarafından geliştirilen yağlık ayçiçeği tohumlarının ilk hasadını yaptı.
Hasat için düzenlenen törene AK Parti Ankara Milletvekili Asuman Erdoğan, Trakya Kalkınma Ajansı Genel Sekreteri Mahmut Şahin, Ankara Kalkınma Ajansı Genel Sekreteri Cahit Çelik, Trakya Tohumcular Derneği Başkanı İbrahim Toruk, Türkiye Tohumcular Birliği Başkan Yardımcısı Selami Yazar, Şereflikoçhisar Belediye Başkanı Memiş Çelik, Bala Belediye Başkanı Ahmet Buran ve Evren Belediye Başkanı Hüsamettin Ünsal katıldı.
BİÇERDÖVERE BİNDİLER
Törenin ardında iki bakan ayçiçeği üretimi yapılan tarladaki biçerdöverin yanına geçti. Hasadın bereketli olması için ilçe müftüsünün duasının ardından iki bakan biçerdövere binerek ilk hasadı yaptı.
Bakan Varank törende yaptığı konuşmada şunları söyledi:
"Bakanlık olarak Türkiye’de Ar-Ge’nin, inovasyonun hamisiyiz. Bağlı ve ilgili kuruluşlarımızla Ar-Ge’ye inovasyona destek veriyoruz. Bakanlığımızın Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi ile ajandasına aldığı yerel kalkınma projelerini yani bir şehri bir ilçeyi kalkındırırken hangi projeler geliştirilebilir, nerelere yatırım yapılabilir bunlarla ilgili ajandayı da Bakanlık olarak yürütüyoruz.
Milli hibrit tohum
Bugün de Trakya Kalkınma Ajansımızın başından beri destek verdiği çok önemli bir icraatın neticelerini, hasadını burada yapacağız. Türkiye’de yerli ayçiçeği tohumu vardı ama milli bir hibrit tohum yoktu. Biz Trakya Kalkınma Ajansımızla birlikte o bölgede tohumculuk yaygın ve önemli firmalarımızın olduğu bir sektör. O bölgedeki firmaları, üniversiteyi, STK’ları, tarım bakanlığımızı bir araya getirdik ve Türkiye’nin ilk yerli ve milli hibrit ayçiçeği tohumunu üretmeyi başardık.
200 kilogramla rekor
Varank, "O ürettiğimiz tohumları şimdi çoğaltmanın faaliyetini burada gerçekleştiriyoruz. Trakya Tohumculuk A.Ş. Tarım Bakanlığımız, Kalkınma Ajansımız, bölgedeki firmalar, dernekler ve üniversitenin katkılarıyla kurulan Trakya Tohumculuk A.Ş. ilk ürettiği tohumları burada gelip çoğalttı, bugün onların hasadını gerçekleştireceğiz. İnşallah burada yapacağımız hasat dekar başına 200 kilogramla Türkiye’de bir rekoru kırmış olacak" dedi.
Varank, "Biz bakanlık olarak bu tip projeleri desteklemeye devam edeceğiz. Türkiye’de yerli tohumculuk gerçekten gelişti ama yerli ve milli tohumculuğun hala kat etmesi gereken bir mesafe var. Ayçiçeği ile başladık bunu mısır ve farklı stratejik ürünler devam ettirecek. Bu ilk yerli ve milli hibrit tohumumuzun Ankara, Rusya ve Sudan’da deneme üretimlerini yaptık. İnşallah buradan elde edilen tohumlar yurt dışına da ihraç edilecek. Türkiye’ye ciddi bir katma değer kazandıracak" ifadelerini kullandı.
"Stratejik olduğu anlaşıldı"
Varank sözlerini şöyle sürdürdü:
- "Arkamızdaki tarlayı eken bir tıp doktoru. ‘Bu sene başka ne ektiniz’ dedim, 'Buğday ektik’ dedi. 'Memnun musunuz?' dedim 'Bu sene gerçekten devletimiz bize çok güzel para verdi teşekkür ediyoruz' dedi. Biz özellikle pandemi ile savaşlarla, enerji kriziyle çalkalanan, türbülansa giren dünyada tarımın ve gıdanın ne kadar stratejik olduğunu görerek cumhurbaşkanımızın liderliğiyle tarımı bu sene daha fazla el üstünde tuttuk ve bakanımızın gayretleriyle çiftçimiz bu işten memnun.
- Bala’dan geliyorum, sordum çiftçilerimiz memnunlar. Tarımdaki Ar-Ge’yi bakanlık olarak desteklemeye devam edeceğiz. Tarım yapmak yeterli değil, gıda endüstrisi bu işi katma değerli hale getiren endüstri burada da tarım bakanlığımızla birlikte sektörleri desteklemeye devam edeceğiz. Hepimiz haberlerde izliyoruz. Avrupa bu kışı nasıl çıkaracağını düşünürken biz hiçbir sıkıntı yaşamadan kışı atlatabileceğiz. Yerli ve milli hibrit ayçiçeği tohumumuzun hayırlı olmasını diliyorum. Projede emeği geçenlere teşekkür ediyorum."
Bizleri mutlu etti
Tarım ve Orman Bakanı Kirişçi de, yaptığı konuşmada, Türkiye'de yaygın olarak kullanılan ayçiçeği yağının önemine işaret ederek ayçiçeğiyle ilgili tohumculuk faaliyetleri yapılmasının kendilerini çok mutlu ettiğini dile getirdi. Türkiye'nin 2002 yılında yüzde 31 olan kendi kendine yeterlilik oranını bugün itibarıyla yüzde 96'lara çıkardıklarını belirterek, şunları kaydetti:
- "Daha kat edeceğimiz çok yol var. Bu yolu da hızla tamamlamalı ve yüzde 100’ün üzerine çıkarak yola devam etmeliyiz. Ayçiçeği, bu manada çok stratejik ve vazgeçilmez bir ürün, bizim de arz açığımız olan bir ürün. Bir önceki yıla göre yüzde 5,6 artış bekliyoruz ama bizim hala yüzde 30-35 düzeyinde açığımız olacağını biliyoruz. Bundan dolayı üreticilerimizi bu sebeple cesaretlendirmeye çalışıyoruz. Çeşitli sebeplerde ekilmeyen yaklaşık 68 bin dekarlık alanda ekimi teşvik etmek amacıyla, yüzde 75'ini sübvanse ettiğimiz tohumu vererek, ayçiçeği ekim alanlarının genişlemesini arzu ediyoruz."
Ayçiçeğiyle ilgili Tarım Kredi Kooperatifleri, pancar kooperatifleri ve yağlı tohumla ilgili birliklerin alım yapmaya devam ettiğini anlatan Bakan Kirişçi, “Dün çıkan tebliğ ile ithalata yüzde 10 gümrük vergisi koyduk. Bunun yetersiz kalması durumunda alacağımız başka tedbirler de var. Bunları da devreye koyacağız. Herhangi şekilde üreticimizin mağdur edilmesine izin vermeyeceğiz. Üretici kardeşlerim lütfen panik yapmayın, telaşlanmayın. Biz sizin yanınızdayız. Cumhurbaşkanı'mızın önderliğinde çiftçilerimize sahip çıkmaya ve desteklemeye devam edeceğiz" dedi.
Yerli ve milli tohuma imza
Konuşmalarnı ardından iki bakan tarlaya girerek hasat edilecek ürünleri inceledi. Bakanlar, hasat ettikleri ürünleri bir kavanozun içine koyarak imzaladı.
2019’da kuruldu
Trakya Tohum A.Ş. Trakya Kalkınma Ajansı koordinasyonunda 43 kurum ve kuruluşun iş birliği ile 2019 yılında kuruldu. Trakya Tohum’da, 32 tohumculuk şirketi, 10 ticaret borsası ve Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi’nin ortaklığı bulunuyor.
Hastalıklara karşı dayanıklı
Trakya Tohum, Trakya Tarımsal Araştırma Enstitüsü ile ayçiçeği ıslahı konusunda Ar-Ge çalışmaları yürüttü. Bu çalışmaların sonucunda yerli ve milli imkanlarla SUN 2259 CL ve SUN 2242 CL adı verilen yağlık ayçiçeği tohumları üretildi. Bu tohumlar ilk olarak Sudan’ın yanı sıra Tekirdağ, Edirne, Kırklareli ve Ankara’nın Şereflikoçhisar ilçesinde deneme üretimlerinde kullanıldı. Yerli ve milli tohumların hastalıklara karşı diğer türlere göre mukavemetinin yüksek olduğu gözlendi.
200 ton tohum elde edilecek
Şereflikoçhisar’daki deneme üretimlerinde SUN 2259’un 200 dönümde, SUN 2242’nin de 750 dönümde ekimi yapıldı. Ekim sonucu yaklaşık 200 ton tohumluk ürün elde edilmesi bekleniyor. Piyasa değeri yaklaşık 54 milyon lira olan tohumlukların başta Rusya ve Sudan olmak üzere, Bulgaristan ve Romanya gibi demonstrasyon çalışmaları tamamlanan ülkelere ihraç edilmesi planlanıyor.
