Çin'in Vuhan kentinde başlayan koronavirüs salgını, tüm dünyada hızla yayılmış milyonlarca kişi pandemi yüzünden hayatını kaybetmişti. Türk Kalp ve Damar Cerrahisi Derneği Başkanı Doç. Dr. Murat Sargın, Covid-19 aşısı ile ilgili yıllardır merak edilen o soruyu yanıtladı. 46 milyon kişinin verilerinin incelendiğini belirten Sargın, risk gruplarını açıklayıp aşının kalp hastalıklarına etkisini tek tek anlattı.
Türk Kalp ve Damar Cerrahisi Derneği Başkanı Doç. Dr. Murat Sargın, Covid-19 aşısı olanlarda kalp hastalıklarının arttığına yönelik söylentilerin bilimsel bir veriye dayanmadığını belirterek, aksine İngiltere'de yapılan çalışmaya göre, aşı olan kişilerde hem kalp hem de damar hastalıklarına bağlı ölümlerin daha az olduğunun ortaya konulduğunu kaydetti.
Türkiye'de, 25-45 arası genç nüfusun arttığını ve her üç kişiden birinin bu yaş grubunda olduğunu aktaran Sargın, dolayısıyla 10-20 yıl önceye göre bu sayıda da artış olduğunu dile getirdi.
"Endişe verici bir veri yok"
Nüfusla birlikte hastalıkların da arttığını aktaran Sargın, şöyle devam etti: "Buna ek olarak bu nüfusun obezite, sigara kullanım oranı daha da artıyor. Eşlik eden risk faktörleri, tansiyon da artıyor. Ama bunların sonucunda henüz genç yaşta ölüm oranları direkt olarak arttı demek doğru değil. 10 yıl öncesine göre gençlerin çok daha risk altında olduğuna dair endişe verici bir veri yok."
"Dünya nüfusunun artmasıyla beraber obezite olan, sigara kullanan, tansiyon hastası olanlar da artıyor. Dolayısıyla bunlar kalp, kalple ilişkili ölümleri de artırıyor. Sonuçta toplam ölümlerin yarıya yakını, dünyanın her yerinde kalp damar hastalıkları yüzde 40 ila 50 oranında. Bu oran değişmiyor ama uzun vadede öyle bir trend var. Kalp hastalıklarına bağlı ölümler yükselme eğiliminde ama insan yaşının uzaması nedeniyle Alzheimer ve demans da artıyor mesela. Dolayısıyla bütün değerleri göz önünde tutarak, sadece kalp hastalıkları artıyor, diye düşünmeden değerlendirmek lazım."
46 milyon kişinin verileri incelendi
İngiltere'de, 46 milyon kişi üzerinde yapılan bir çalışmadan bahseden Sargın, "İngiltere'de, 46 milyon kişinin bütün verilerini inceleyen bir çalışma yayımlandı. Çalışmada Covid-19 aşısı olan kesimde hem kalp hem de damar hastalıklarına bağlı ölümlerin daha az olduğu ortaya koyuldu. Bu çalışmanın daha uzun süreli sonuçları da gelecek. Bunun aksini gösteren 'Covid-19 aşısı olmuş kişilerde kalp hastalığı daha fazla oluyor' diye bir veri yok. Söylentilerle aşıya bağlı kalp hastalıkları artıyormuş gibi yansıtmak hiç bilimsel değil. İngiltere'deki çalışma sonucuna göre, Covid-19 aşısı olan grupta aşı olmayan gruba göre hem pıhtı hem de kalp krizi, kalp damar hastalıkları çatısı altında bütün parametrelerde daha olumlu sonuçlar var" ifadelerini kullandı.
Sargın, Türkiye'de de İngiltere'deki çalışmaya benzer çalışmaların yapıldığını ama henüz verilerin yayına dökülmediğini kaydetti.
'Aşırı efordan kaçınmak gerek'
Kalp sağlığına ilişkin dikkat edilmesi gerekenlere de değinen Sargın, şunları kaydetti: "Kalp hastalıklarının kışın da kendine has tehlikeleri var. Soğuk havada yürümek kalp krizini tetikleyebilir. Özellikle tok karnına soğuk havada yürürseniz, yokuş çıkarsanız 'Kalp krizi gel senle şansımızı deneyelim' demiş olursunuz. Yazın da benzer riskler var. Çok sıcak havada yeterli sıvı alımı yapmazsanız, aşırı sıcakta çok fazla kalırsanız, özellikle de tansiyon hastasıysanız, kan sulandırıcı kullanıyorsanız, orada vücut sıvı dengesi bozulacağı için pıhtılaşmaya davet çıkarırsınız. Kendinizi ne kadar zorladığınız, yanlış zorlamalar yaptığınızla ilgili. Kışın tok karnına yokuş çıkan kilolu bir hasta ne kadar tehlikeli bir şey yapıyorsa, yazın da aşırı sıcakta efor yapan ağır efor yapan, sıvı dengesini gözetmeyen kişi aynı riski taşır. Vücut dengemizi bozmayacak, kontrolsüz eforlardan kaçınmak gerek. Yazın, kalp hastalığı olduğu bilinen ya da risk faktörleri yüksek olan kişilerin sıcaktan, susuz kalmaktan, aşırı efordan kaçınmaları gerekiyor."
