Şarbon hastalığının belirtilerini ve nasıl bulaştığını sizler için hazırladık. Son günlerde vakaların artmasıyla birlikte hastalığın belirtileri oldukça fazla araştırılmaya başladı. Ankara, İstanbul ve Sivas’ta da vakaların artmasıyla birlikte şarbon hastalığı iyice gündeme geldi. Peki şarbon hastalığı nedir ve belirtileri nelerdir?
Şarbon Bacillus anthracis isimli bakterinin sebep olduğu bir hastalıktır.
Antraks ismiyle bilinen şarbon özellikle sığır, koyun, keçi ve deve gibi otçul memeli hayvanların bir hastalığı olmakla beraber insanlarda, diğer memelilerde ve bazı kuşlarda da görülebilmektedir.
Şarbon Yunanca kömür anlamına gelmektedir.
Şarbon hastalığının belirtileri hastalığın türüne göre değişkenlik gösterir.
Deri şarbonunda virüsün bulaşmasından birkaç gün sonra belirti vermeye başlar.
İlk başta sinek ısırığına benzer kabarcıklarla kendini belli eder.
Daha sonra baloncuk şeklini alan ve büyüyen kabarcık kara bir leke şeklini alır.
Bağırsak şarbonunda ise bulantı, kusma, kanlı kusma ve kanlı dışkı gibi belirtilere neden olur. Oldukça tehlikeli olan ve ölüm riski %50 oranında olan bağırsak şarbonunda erken teşhis ve tedavi oldukça önemlidir.
Akciğer şarbonunda ise vücuda giren bakteri yaklaşık 1 hafta sonra belirti vermeye başlar ve bu belirtiler soğuk algınlığı ile belirti gösterir.
Akciğer şablonunda erken teşhis ve tedavi oldukça önemlidir. Başlarda soğuk algınlığı ile benzerlik gösteren belirtiler sonrasında lenf bezlerinin şişmesi ve nefes darlığı gibi belirtilerle devam etmektedir.
Akciğer şarbonu, tedavinin gecikmesi ile birlikte menenjite neden olabilir.
Şarbonun bulaşma yolları çeşitlidir.
– Şarbonlu hayvanlarla doğrudan temas ya da dolaylı olarak temas etmek,
– Bu hayvanların etinin yenilmesi, hayvanın kesilmesi sırasında temas edilmesi,
– Sanayi ürünlerinde kullanılan hayvan yünleri, derileri ve kılları,
– Hastalığın görüldüğü ülkeden hayvan ve hayvan ürünlerini almak,
– Ayrıca laboratuvar çalışmaları sonucu dikkat edilmezse, şarbon mikrobu bulaşabilir.
Şüpheli durumlarda hemen bir sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.Tedavinin başarılı olabilmesi için mümkün olan en kısa sürede tedaviye başlamak gerekir. Şarbon tedavisi için etkili antibiyotikler vardır.
Şarbonun her üç formu da tedavi edilmediğinde öldürücüdür. Tedavi edilmeyen deri şarbonu vakalarının %10-20’si ölümle sonuçlanabilir. Tedavi ile bu oran % 0-3’e inmiştir. Bağırsak şarbonunda ölüm oranı tedaviye rağmen % 25-75 arasındadır. Akciğer şarbonu ise hemen hemen daima öldürücüdür.
Şarbonlu olduğundan şüphelenilen veya şarbondan ölen hayvanlar asla kesilmemeli, derileri yüzülmemeli ve etleri tüketilmemelidir.
Şarbondan ölen hayvanlar 2 metre derinliğinde çukurlar açılarak gömülmelidir.
Hasta hayvanların bulundukları yerler ve taşındıkları nakil vasıtaları temizlenmeli ve dezenfekte edilmelidir.
Hasta hayvanların temas ettiği yem maddeleri, altlıklar ve gübre gibi bulaşık materyaller yakılarak imha edilmelidir.
Riskli bölgelerde bulunan hayvanlar şarbona karşı aşılattırılmalıdır.
İstanbul'daki Bakırköy Sadi Konuk Eğitim ve Araştırma Hastanesi ile Haseki Eğitim ve Araştırma Hastanesi'ne şarbon hastalığı şüphesiyle çok sayıda insanın başvurduğu bildirildi.
Kurban Bayramı nedeniyle memleketi İzmit'e gittikten sonra bacağında çıkan yara nedeniyle doktora başvuran Onur Ayan (27) işyeri hekiminin şarbonolabileceğini söylemesi üzerine hastaneye kaldırıldı. Bakırköy Sadi Konuk Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nde şarbon şüphesiyle yatanlardan bir tanesi olan Ayan, "Kurban Bayramı dönüşü memleketten gelince bir sivilce gördüm sağ bacağımda. Kaşımaya başladım ama kızarıklık arttı.
İşyeri doktoruma gösterdim. O da şarbon olabileceğini söyledi ve hemen hastaneye gönderdi. Kurban etini yemedim ama temas ettiğimde çıktı. Bakırköy Sadi Konuk Hastanesi'ne sevk edildim sonrasında" dedi. Aynı serviste yatan birkaç kişinin daha olduğunu söyleyen Ayan, aynı serviste yatan bir de kasap olduğunu, bazı hastaların yedikleri etten zehirlendiğini ancak birçok kişinin et ile temasının ardından şarbona yakalandıklarını belirtti.
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, İstanbul Silivri'deki şarbon vakasına ilişkin, şarbon olduğu belirlenen hayvanla temas eden 48 kişiden 6'sında deri lezyonu tespit edildiğini ve hayati tehlikesi bulunmayan bu kişilerin tedavilerinin ardından taburcu edildiğini bildirdi.
Bakan Koca, yaptığı yazılı açıklamada, Silivri'de şarbon olduğu bildirilen hayvanla temas ettiği tespit edilen 48 kişinin muayene ve tetkik amacıyla hastanelere davet edildiğini aktardı.
Bu kişilere gerekli tetkiklerin yapıldığını aktaran Koca, açıklamasında şunlara yer verdi:
"Silivri'de şarbon olduğu bildirilen hayvanla temas ettiği, şu ana kadar tespit edilen 48 kişi muayene ve tetkik amacıyla hastanelerimize davet edilmişlerdir. Bu kişilerde gerekli tetkikler yapılmış ve sadece 6 vakada deri lezyonları görülmüştür. Diğer vatandaşlarımız da herhangi bir semptom ve bulguya rastlanmamıştır. Hayati tehlikesi olmayan 6 deri şarbonu vakası tedavisi düzenlendikten sonra hastaneden taburcu edilmiştir."
