6’lı masanın adayı olmaya çalışan ancak bir türlü sonuç alamayan CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun yurt dışı seyahatleri de devam ediyor. İzah edilemeyen kayıp 8 saatin olduğu ABD gezisinin ardından şimdi de “temiz para” temalı İngiltere gezisi gündemde. Peki Kılıçdaroğlu’nun “temiz para” getireceğim iddiası ile gittiği İngiltere’de gerçek durum ne?
Bu bölümün başlığı bana ait değil. Başlık genel olarak İngiltere özel olarak da Londra’nın kara para aklama faaliyetlerine ev sahipliği yapması nedeni ile hazırlanan pek çok raporda yer alıyor. The Economist ve Financial Times gibi yayın organlarının defalarca dikkat çektiği üzere Londra dünyanın kara para aklama merkezi olarak tanımlanıyor.
İngiltere’nin küresel kara para aklama merkezi olarak tanımlanmasında en önemli nedenlerden birisi aklanan paranın miktarı. İngiltere Ulusal Suç Ajansı 2020 yılı verilerine göre ülkede aklanan kara para miktarı yıllık 115 milyar dolardan daha fazla. Ayrıca bu rakamın oldukça iyimser bir tahmin olduğu da vurgulanmış. The Economist’e göre ise bu rakam 125 milyar dolar.
İngiltere’nin kara para aklama faaliyetleri ile ilgili ABD Hazine Bakanlığı’na bağlı FinCEN yani Finansal Suçlar Uygulama Ağı’nın 2020 yılında sızan belgelerine göre İngiltere’nin finansal sistemi kara para aklamaya yardımcı olacak şekilde işliyor.
Belgeler ağırlıklı olarak “Şüpheli İşlem Raporları” (SARs) bilgilerine dayanıyor ve 1999-2017 yılları arasında İngiltere merkezli 3200’den fazla şirketin karıştığı işlemleri baz alıyor. Belgelerde bu şirketlerin tamamına yakınının paravan şirket olduğu vurgulanıyor.
Dünya Bankası ve Birleşmiş Milletler Uyuşturucu ve Suç Ofisi’nin 2011 yılında ortaklaşa hazırladığı “Kukla Ustaları” başlıklı rapora göre incelenen 213 büyük yolsuzluk skandalında kullanılan paravan şirketlerin %70’i İngiltere merkezli.
Öte yandan Financial Times hazırladığı bir raporda sadece İngiltere merkezli şirketlerin değil aynı zamanda İngiltere merkezli bankaların da işin içinde olduğunu belirtiyor. Hatta bu banka sayısının 86 olduğu ifade edilmiş. Aynı raporda 81 hukuk şirketinin ve ilginç bir şekilde 177 tane de eğitim kurumunun kirli para işinde olduğuna dikkat çekiliyor.
Aynı rapora göre ülkedeki 84.000 evin sahibinin de kim olduğu bilinmiyor. Toplam bedeli 6,7 milyar pound olan evlerin şüpheli varlık transferleri ile kim oldukları bilinmeyen kişiler tarafından satın alındığı belirtiliyor.
Sayın Kılıçdaroğlu daha önce de “neo-liberal politika karşıtları” ile görüşmeye gideceğini söyleyip ABD’ye gitmiş ve söylediğinin aksine orada neo-liberallerle görüşmüştü. Bu kez de “temiz para” bulmak için dünyanın “kirli para merkezi” olan İngiltere’ye gitti. Daha önce bunun bir kafa karışıklığı olduğunu düşünmüştüm ancak son gelişmeden sonra tüm bunları basit bir kafa karışıklığı ile izah etmek pek mümkün görünmüyor. Tüm bu eylemlerin ardından başkaca bir amaç olmalı?
