Japonya’nın eski Başbakanı Şinzo Abe, dün sabah, pazar günü yapılacak seçim için çıktığı kampanya çerçevesinde Kyoto yakınlarındaki Nara’da konuşma yaptığı sırada suikaste uğradı. 67 yaşındaki deneyimli politikacıya kaldırıldığı hastanede 4 saatten fazla bir süre müdahale edildi. Ancak yüz ünite kan verilmesine ve yoğun uğraşlara rağmen hayatını kaybetti. Abe’yi öldüren kişinin eski bir Japonya Deniz Kuvvetleri mensubu olan 41 yaşındaki Tetsuya Yamagami olduğu açıklandı. Polis, şüphelinin evinde birçok el yapımı silah bulunduğu bilgisini paylaştı.
SİLAH EL YAPIMI
Japon NHK televizyonu tarafından çekilen görüntülerde şüpheli Yamagami’nin iki el ateş ettikten sonra kaçmaya çalışmadığı ve polis tarafından yere yatırılıp etkisiz hale getirildiği görülüyor. Hastaneye kaldırılan Abe’ye yerde yatarken yapılan acil müdahale sırasında bilincinin açık olduğu, ancak hastaneye götürülürken kalbinin durduğu ve yaşam belirtisi göstermediği bildirildi. Şüphelinin yanında yola düşen ve siyah bantla bağlanmış bir eşyanın da el yapımı silah olduğu ortaya çıktı. Silah kontrolünün çok sıkı olduğu Japonya’da silahlı saldırı vakaları çok az görülüyor. Bu nedenle saldırganın silahı kendisinin imal ettiği veya bir başkasının imal edip ona verdiği tahmin ediliyor.
ZAMANLAMA MANİDAR
Abe, Japonya’yı yöneten Liberal Demokratik Parti’nin (LDP) en büyük kanadının başı olarak tüm adayları destekliyordu. Şu an aktif olarak seçimlerde aday olmasa da parti içinde çok büyük ağırlığı var. Japonya’nin en uzun başbakanlık yapan politikacısı olarak 8 yıl başbakanlık yaptıktan sonra sağlık nedenleriyle bu görevden ayrılan Abe, LDP’ye yön verenlerdendi. Japonya’nın en uzun süre hizmet veren başbakanı olan Abe, 2020’de sağlık sorunları nedeniyle görevi bırakmıştı. Abe’nin suikastının Ukrayna’da savaş sürdüğü ve Pasifik’te Batı ile Çin bloku arasında gerilimin tırmandığı bir döneme denk gelmesi birçok soru işaretini beraberinde getirdi. Öte yandan Abe’nin suikaste kurban gitmesi Çin’deki sosyal medya platformlarında kullanıcılar tarafında mutlulukla karşılandı. Yapılan yorumlarda katil ‘kahraman’ ilan edildi.
Başbakanlıkta en uzun kalan isim
- Abe, 1954’te Japonya’nın başkenti Tokyo’da dünyaya geldi. Hem anne hem de baba tarafından dedeleri, İmparatorluk Japonyası’nda ve savaş sonrası yıllarda siyasi ve ekonomik nüfuza sahip isimlerdi. Abe 2006’da, Japonya’nın savaş sonrası dönemdeki en genç, savaş sonrası doğan ilk başbakanı olsa da bir yıl sonra bağırsak iltihabı rahatsızlığını gerekçe göstererek başbakanlıktan istifa etti. Hastalığı atlattıktan sonra 2012’de LDP Genel Başkanı seçilerek yeniden siyasete döndü. Aynı yıl LDP’nin seçim zaferinin ardından Abe’nin kesintisiz hükümet başkanlığı dönemi başladı. Abe’nin 2012’deki seçim zaferini 2014 ve 2017’dekiler izledi. Abe, 2020’de görevi bırakana dek “Japonya’da başbakanlık koltuğunda en uzun süre oturan isim” olarak tarihe geçti.
JAPON SİLAHLI KUVVETLERİNİ GÜÇLENDİRDİ
Abe, Japon Anayasası’nın saldırmazlığını öngören “pasifist” 9 maddesinin kaldırılmasını, Japon silahlı güçlerinin öz savunma amacı dışından güçlendirilmesini savunanlardandı. Dış politikada Kuzey Kore’ye karşı sert tutum izlenmesi, Çin’e karşı Tayvan’ın bağımsızlığının desteklenmesini, Japonya’nın Doğu Çin Denizi ve Japon Denizi’ndeki egemenlik iddialarının korunmasını savunan Abe, başbakanlığında bu yönde siyasi söylemlere başvurmaktan kaçınmıyordu. Abe’nin dış politika çizgisi, başta Çin olmak üzere bölge ülkeleri ile yer yer gerilimlere sebep oluyordu. Abe’nin görevden ayrıldıktan sonraki söylemleri dahi Çin sözcülerinin sert karşılıklarına konu oluyordu.
Türk dostuydu
Başbakanlığı döneminde Türkiye ile Japonya arasındaki iyi ilişkilerin mimarlarından biri olan Şinzo Abe, birçok kez Ankara’ya ziyarette bulundu. İlk kez dışişleri bakanı olan babasıyla birlikte 1980’li yıllarda Türkiye’ye geldiğini ifade eden Abe, Ankara ile Tokyo arasında birçok projenin hayata geçmesinde ve ticari bağların gelişmesine büyük katkı sundu. 29 Ekim 2013’te Marmaray’ın açılışına katılan Abe, Tokyo’nun 2020 Olimpiyat Oyunları’nın ev sahipliğini, İstanbul’u geride bırakarak kazanmasının ardından kendisini ilk tebrik edenin Recep Tayyip Erdoğan olduğunu ifade etmiş ve bu dostluktan çok etkilendiği belirtmişti. Türkiye’nin kendileri için dost ülke olduğunu birçok kez vurgu yapan Japon siyasetçi, Türkiye ve Japonya’nın Asya’yı uçuracak iki kanat olduğunu dile getirmişti.
