Fransa’nın başkenti Paris’in merkezinde, Jardin des Plantes Parkı’nın hemen yanı başında yer alan Paris Camii, yalnızca Fransa’nın değil, Avrupa’nın en büyük İslâmî merkezlerinden biri olarak dikkatleri çekiyor. 1926’da ibadete açılan cami ve etrafındaki külliyenin inşa süreci ise, 1800’lü yılların ortalarına kadar giden oldukça çalkantılı bir geçmişe sahip. İşte, Müslümanlar açısından Paris’in kalbini teşkil eden caminin tarihinden satır başları:
İLK ADIM OSMANLI’DAN
Paris’te bir cami inşa edilmesi için ilk adımı 1856’da Osmanlı İmparatorluğu’nun Paris’teki büyükelçiliği attı. Pere Lachaise Mezarlığı’nın içinde, Müslümanların cenaze namazlarını kılmalarına ve defin işlemlerini yürütmelerine yarayacak bir bina yapan büyükelçilik, şehir merkezinde daha büyük bir caminin inşası noktasında nabız yoklamayı sürdürdü. 1890’larda Osmanlı İmparatorluğu, Fas Sultanlığı ve Mısır Hıdivliği’nin maddî katkılarıyla bir caminin yapılması gündeme geldi, ancak harekete geçilemeden art arda patlak veren savaşlarla proje akim kaldı.
EN MERKEZİ YERDE
Birinci Dünya Savaşı bittikten sonra, Fransa yönetimi, Paris’te Müslümanlar için bir mabet inşası fikrini yeniden masaya getirdi. 1920’de yasal dayanağının oluşturulmasından 2 yıl sonra temeli atılan Paris Camii, 16 Temmuz 1926 Cuma günü binlerce kişinin katılımıyla ibadete açıldı. Herkesin kolaylıkla ulaşabileceği merkezi konumuyla adından söz ettiren Paris Camii, bir asra yaklaşan tarih boyunca şehirde yaşanan her gelişmeden etkilendi.
HEP GÜNDEMDE
İkinci Dünya Savaşı yıllarında Nazilerden kaçan Yahudilerin barındırıldığı cami, Son Halife Abdülmecid Efendi’nin na’şının yaklaşık 10 yıl boyunca saklandığı yerdi. 1944’te Paris’te vefat eden Abdülmecid Efendi’nin cenazesi, defin için uygun yer bulununcaya kadar caminin özel bir bölümünde bekletilmişti. Cenaze 1954’te Medine’ye götürülerek, Baki Mezarlığı’na defnedildi.
Macron’dan camide saygı duruşu
- Geçtiğimiz günlerde Paris Camii’ni ziyaret eden Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, caminin iç kısmındaki bir kabirde saygı duruşunda bulundu. Bu kabir, uzun yıllar Fransa için çalışan ve Paris Camii’nin inşasında da büyük emekleri bulunan Cezayirli avukat, din adamı ve tercüman Kaddur Ben Gabrit’e aitti. 1954’teki ölümüne kadar Paris’te yaşayan Ben Gabrit, İkinci Dünya Savaşı yıllarında Yahudilerin camide korunmasında da başrol oynamıştı. Ben Gabrit’in kardeşinin torunu Nuriye Ben Gabrit, 2014-2019 yılları arasında Cezayir Milli Eğitim Bakanı olarak görev yapmıştı.
