Adalet Bakanlığı tarafından hazırlanan ve ceza infaz sisteminde köklü değişiklikler öngören 10. Yargı Paketi, önümüzdeki günlerde Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne (TBMM) sunulması bekleniyor. Paketin, cezaevlerindeki yoğunluğu azaltmayı ve adalet sistemini daha etkin hale getirmeyi amaçladığı belirtiliyor. Taslakta, denetimli serbestlik uygulamalarında iyileştirmeler ve mükerrer suçlardan hüküm giyen binlerce mahkûmu ilgilendiren düzenlemeler yer alıyor.
Adalet Bakanlığı'nın hazırladığı yeni yargı paketi, infaz düzenlemesiyle cezaevlerindeki yoğunluğu hafifletmeyi hedefliyor. Düzenleme, bazı suçlarda ceza indirimleri ve denetimli serbestlik sürelerinde değişiklikler getirebilir. Mahkum yakınlarının en çok merak ettiği konu ise af çıkıp çıkmayacağı. 10. Yargı Paketi'nin ne zaman çıkacağı ve af düzenlemesinin olup olmayacağına dair açıklamalar bekleniyor.
YARGI PAKETİ İNFAZ DÜZENLEMESİ MECLİS'E SUNULDU MU?
10. yargı paketinin önümüzdeki günlerde TBMM gündeminde yer alması bekleniyor. Geniş kapsamlı yeni yargı paketi hakkında Bakan Yılmaz Tunç 11 Nisan günü, çok kısa süre içerisinde yeni yargı paketinin Meclis gündeminde yer alacağını ayrıca hukuk ve idari yargılama süreçlerini hızlandıracak ikinci bir paketin de yaz döneminde Meclis'e sunulacağını belirtti. Yeni yargı paketleri ile süreçleri hızlandırmak ve adli teşkilatların kurumsal kapasitesini artırmak amaçlanıyor.
10. YARGI PAKETİ MADDELERİ NELER?
10. Yargı Paketi'nde ceza adalet ve cezalardaki caydırıcılığa dair önemli maddeler yer alıyor. Özellikle 2 yılın altındaki suçlarda cezasızlık algısını ortadan kaldırmaya, denetimli serbestlik uygulamalarına, koşullu salıverme uygulamalarına yönelik çalışmaların olacağının sinyali verilmişti. Çalışmalarla denetimli serbestlikten kaynaklanan problemler giderilecek ve tutuklama tedbiriyle ilgili ceza mahkemesi kanununda yapılacak değişiklikleri içerecek. Yanı sıra 31 Temmuz 2023 itibarıyla cezası kesinleşmiş olanların denetimli serbestlikten yararlandığı kovid düzenlemesinin bu tarihten önce suç işleyen ve cezası kesinleşmeyen hükümlüleri kapsamamıştı. Bu düzenlemenin söz konusu kesim için de değerlendirilmesi bekleniyor.
BAKAN TUNÇ'TAN AF YASASINA İLİŞKİN AÇIKLAMA
Bakan Tunç, yargı paketi infaz düzenlemesine ilişkin yeni açıklamalarda bulundu. Bakan Tunç'ın açıklamaları şöyle;
"Özellikle kamuoyunda af olarak değerlendirilen husus bir kere yanlış bir anlaşılma. Burada herhangi bir af söz konusu değil. Bizim böyle bir gündemimiz de söz konusu değil. Burada özellikle Ceza İnfaz Kanunu’nda yapılacak olan düzenlemeler cezaevlerindeki şartlarla ilgili. Yine hasta hükümlülerin şartları, onların alternatif infaz usullerinden yararlanabilmeleri, belli yaşın üstündeki hükümlülerle ilgili yine tabii bazı suçlar hariç tutulmak kaydıyla ve kapsam itibarıyla bunlar tabii ki milletvekillerimizin takdirlerinde olan hususlar.
Özellikle 55 bin kişinin affedileceği şeklindeki değerlendirme bir kere doğru değil. Covid izni vardı; 2023 yılının 31 Temmuz’unda bu sona ermişti. Covid zamanında 3 yıl boyunca açık cezaevindeki hükümlüler izne gönderilmişti. Kapalıdaki hükümlüler de 3 yıl erken açık cezaevine çıkarak oradaki Covid tehlikesinin sağlık riskini ortadan kaldırmaya yönelik bir düzenlemeyi Meclisimiz yapmıştı. 31 Temmuz 2023 tarihi itibarıyla kararları kesinleşenler ve cezaevinde bulunanlar bundan yararlanabildi.
31 Temmuz 2023 tarihinde kararı kesinleşmiş cezaevinde bulunanlardan önce suçu işlediği halde, yargılaması uzun sürdüğü için, kendinden kaynaklanmayan bir sebeple bundan yararlanamadığını ifade eden vatandaşlarımız var. Şimdi bunların talebiyle ilgili bir değerlendirme söz konusu olabilecek. Suç tarihi itibarıyla yararlananlardan önce suç işleyenler ama ‘Benim de yargılamanın uzun sürmesi nedeniyle yararlanamadım’ diyen kişilerin talebiyle ilgili bir durum söz konusu. Bu tabii Meclis’in takdirinde olan bir husus. Milletvekillerimiz elbette ki bu talepleri değerlendirecek. Biz çözüme yönelik bir taslağı onlara arz edeceğiz”.
HANGİ SUÇLAR KAPSAM DIŞINDA?
Yeni düzenleme ile birlikte;
Terör suçları,
Cinsel dokunulmazlığa karşı işlenen suçlar,
Kadına yönelik şiddet,
Uyuşturucu ticareti gibi ağır suçları kapsam dışında bırakacak.
MAHKUMLARA AF ÇIKACAK MI?
Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, katıldığı canlı yayında genel af ve kısmi af konularıyla ilgili merak edilenleri yanıtladı. "Genel af ve kısmi çıkacak mı?" sorusuna yanıt veren Bakan Tunç şunları söyledi;
"Kişiye yönelik bir düzenleme, bir iyileştirme söz konusu değil. Mevzuatımızda sürekli birtakım iyileştirmeler yapıyoruz. Mesela 'Hasta hükümlüler cezaevinde ölmesin' diyoruz. Bu insan haklarına aykırı. Bunların bir genel af şeklinde yorumlanması doğru değil. Af gündemde yok."
DENETİMLİ SERBESTLİK SÜRESİ UZAYACAK MI?
Yeni infaz düzenlemesinde en dikkat çeken başlıklardan biri de denetimli serbestlik süresi. Önceki düzenlemelerde 1 yıl olan bu sürenin, belirli suçlar için 2 yıla kadar çıkarılması öngörülüyor. Bu sayede hükümlülerin topluma yeniden kazandırılması süreci daha kontrollü bir şekilde yürütülecek.
YARGI PAKETİ NE ZAMAN ÇIKACAK?
Yargı paketinin önümüzdeki haftalarda Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne sunulması bekleniyor. Komisyonda yapılacak değerlendirmelerin ardından, Meclis Genel Kurulu’nda oylamaya geçilecek. Sürecin hızla işlemesi durumunda, yeni infaz düzenlemesi yaz aylarından önce yürürlüğe girebilir.
