Geçtiğimiz çarşamba akşamı FED Açık Piyasa Komitesi FOMC’nin son toplantısının tutanakları yayınlandı. Komitenin kararları ve hatta komite toplantıları sırasında konuşulanlar bile dünya ekonomisine etki ettiği/edeceği için toplantı tutanakları merakla beklenir. Şimdi kısaca tutanaklara bir bakıp bize olası yansımalarını değerlendirelim.
Toplantı tutanaklarından gördüğümüz kadarıyla; her ne kadar komite üyeleri arasında görüş farklılıkları olsa da genel eğilimin varlık alımlarının hızının bu yıl içerisinde düşürüleceği yönünde olduğunu görüyoruz. Son toplantıda varlık alımlarının azaltılmasının zamanlamasının ve mekanizmasının ne olacağı tartışılmış. Öte yandan üyelerin tamamı maksimum istihdam ve fiyat istikrarı hedefleri doğrultusunda ilerleme kaydedildiği konusunda hemfikir.
Son toplantıda politika faizi %0-0,25 puan arasında sabit tutulmuştu. Öte yandan ABD’nin son enflasyon verisi %5,4. Aslına bakarsanız bu veri ABD gibi büyük bir ekonomi için oldukça yüksek. Normal koşullarda ABD Merkez Bankası FED’in böyle bir verinin oluşmasına müsaade etmeyeceği aşikâr. Ancak FED üyelerinin pek çoğunun görüşü bu verinin geçici olduğu yönünde.
Yine de bazı üyelerin enflasyona yönelik yukarı yönlü riskleri belirttiği de tutanaklara geçmiş durumda. Buna göre; delta varyantına bağlı olarak muhtemel arz kesintileri ve işgücü kayıpları varsayıldığından daha uzun süreli risklere neden olabilir.
Küresel piyasalar açısından yakından takip ettiğimiz endekslerden birisi de Dolar Endeksi. Bu endeks, ABD Doları’nın dünyada en çok işlem gören 6 farklı para biriminin karşısındaki değerini gösteriyor. Endeks, 1973 yılından bu yana hesaplanıyor. Söz konusu 6 farklı para birimi ise ABD’nin en çok ticaret hacmi olan para birimlerinden oluşuyor. Bunlar; Euro, Japon Yeni, İngiliz Poundu, Kanada Doları, İsveç Kronu ve İsviçre Frangı.
FOMC tutanaklarının ardından Dolar Endeksi, %0,32 artışla bu yıl nisandaki en yüksek seviyesi olan 93,297’nin üzerine çıkarak 93.445’e kadar yükseldi. Yazıyı kaleme aldığım sıralarda endeksin değeri 93,583’tü. Maalesef bu durum bizim gibi gelişmekte olan ekonomiler için pek iyi bir haber değil.
FED’in varlık alımlarını azaltması ve faiz artışını daha önce öngörülenden öne çekiyor olması tüm dünyada doların değerinin artmaya başlayacağı bir döneme işaret ediyor. Bu durum bizim gibi gelişmekte olan ekonomilerde kur tarafında hareketliliğe neden olabilir. Ancak sadece bu durum üzerinden de ekonomiyi okuyup politika önerisinde bulunamayız. Zira her ne kadar ekonomik aktivitede toparlanma devam etse de pandeminin ekonominin geneli üzerindeki olumsuz etkileri tam olarak ortadan kalkmış değil. Bu bakımdan pandemi hiç yaşanmamış ya da etkileri tamamen ortadan kalkmış gibi bir yaklaşımla ortaya konan para ve maliye politikası önerilerini süzgeçten geçirmek gerekiyor.
