Kahramanmaraş’ta yaşanan, 10 ilde birden hissedilen, yüzlerce kişinin hayatını kaybettiği, binlerce vatandaşın yaralandığı 7.7 büyüklüğündeki deprem bir kez daha acı gerçeği ortaya koydu. Deprem, riskli olan birçok bina ve yapı için ciddi bir tehlike yaratmaktadır. Özellikle eski ve depreme karşı dayanıksız, deprem riskli binaların olası bir depremde yıkılma riski yüksektir. Böyle durumlarda ‘deprem risk analizi nasıl yapılır?’ sorusu gündeme gelmektedir. Pek çok bina sahibi deprem risk analizi yaptırarak binalarının durumunun ne kadar dayanıklı olduğunu öğrenebilmektedir.
Deprem risk analizi nedir?
Deprem risk analizi yapılar için bir çeşit ölçüm testidir. Güncel deprem yönetmeliği ve ilgili mevzuatlara göre yapılan bu test ile binanızın dayanıklılık seviyesi öğrenebilirsiniz. Binalar için deprem risk analizi yapıp bina için deprem raporu hazırlamaktadır. Bu risk analiz testi binanızın deprem ve olası herhangi bir afete ve sarsıntıya karşı ne kadar dayanıklı, ne kadar dayanıksız olduğunu açıkça göstermektedir.
Deprem risk analiz raporu nasıl verilir?
Deprem risk analizi herhangi bir yapının dayanıklılığını ölçmek için kullanılan bir yöntemdir. Bu ölçüm analiz testi sayesinde binanızın hasar oranını, dayanıklılığını ve güvenirliliğini öğrenebilirsiniz. Yapılan risk analiz ölçüm testine göre bina için bir rapor hazırlar. Bu rapor, deprem risk analiz raporudur. Bu raporda deprem yahut herhangi bir olası afete karşı yapınızın uygunluğunu ve güvenilirliğini ortaya koyulmuş olur. Binanızın deprem riskli olması halinde binanızın güçlendirilmesi veya kentsel dönüşüm kapsamında yıkılıp yeniden yapılması konularında bilgilendirir.
Deprem risk analizi yaptırmak için nereye başvurulur?
Her kat maliki, binasının bulunduğu ildeki Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'na bağlı, Çevre ve Şehircilik İl Müdürlükleri'ne risk analizi yaptırmak için başvuru yapabilir.
Deprem risk analizi nasıl yapılır?
Öncelikle bina analizi yapılırken, binanın güncel ve genel durumu ile depreme ne kadar dayanıklı olduğu ölçülür. Analiz deprem yönetmenliğine uygun bir şekilde ilerlemektedir. Binanın bulunduğu zeminin özellikleri incelenir ve rölevesi hazırlanır. Zemin etüdü yapılır. Binada oluşmuş tüm hasarlar belirlenir. Taşıyıcı kolonlardan karot alınır ve demirlere bakılır. Alınan numunelerle beton dayanımı test edilir. Toplanan veriler bilgisayarda üç boyutlu bir model çizilir. Yetkililer binaya ait tüm bilgilere ulaştıktan sonra gerekli tüm numuneler alınarak testler yapılır. Böylelikle deprem sağlamlık raporu oluşturulur. Çıkan rapor sonucuna göre deprem risk analizi tamamlanmış olur.
Depremde riskli binalar nasıl anlaşılır?
Bina 1999 yılından önce yapıldıysa
Bina projesiz ve ruhsatsız yapıldıysa
İnşaatta hazır beton kullanılmadıysa
Binadan daha önce alınmış karot beton dayanımı C10 altındaysa
Bina kolon ve kirişlerinde çatlaklıklar varsa
Bodrum katta rutubet, kolon demirlerinde paslanma, betonda deniz kabukları veya benzeri şeyler varsa
Bina dere yatağı, dolgudaysa riskli olma ihtimali var.
Adım adım riskli bina tespiti ve kentsel dönüşüm
- - Bakanlığa müraacat
- - A.R.A.D.D. sisteminden veri girişi
- - Teklif dosyasını inceleme (Sorumluluk, Bakanlık tarafından incelenir. Eğer uygun değilse, revize edilmek üzere iade edilir ya da ilgili makama resmi yazıyla iletilir)
- - Teklif dosyasının Cumhurbaşkanlığına sunulması
- - Resmi Gazete'de ilan edilmesi
- - Projeyi yürütecek idarenin belirlenmesi (Eğer proje Bakanlık tarafından gerçekleşecek ise 6306 sayılı Kanun kapsamında Hazineye ait taşınmazların Bakanlığa tahsis işlemleri yapılacak. Eğer proje ilgili idare veya TOKİ'ye yetki devredilmesi tarafından gerçekleşecek ise Hazineye ait taşınmazlar idareye devredilecek.
- - Kaynak tahsisi (Tahsis edilecek veya aktarılacak kaynak miktarına göre Makam Olur'u alınır ve ödemeye ilişkin Daire Başkanlığa iletiliyor)
- - Planlama, projelendirme (Her tür ölçekteki plan ve projeler onanmak üzere Mekansal Planlama Genel Müdürlüğe iletilir)
- - Uzlaşma (Bakanlıkça yürütülen uygulamalarda, proje bazında hak sahipler ile yapılacak sözleşme ve anlaşmaların şartları belirlenir, onaylanmak üzere Bakanlık Makamına sunulur)
- - Tahliye ve yıkım
- - Yapım süreci
- - Kat irtifakı ve tapu işlemleri
- - Kat mülkiyetinin Tesisi
Bina risk analizi örneği!
1.İş Yeri Unvanı
2.Adres
3.İşverenin Adı
4.Risk Değerlendirmesini Gerçekleştiren Personel Adı Soyadı
5.Risk Değerlendirmesinin Yapıldığı Tarih
6.Risk Değerlendirmesinin Geçerlilik Tarihi
7.Risk Değerlendirmesinin Yapıldığı Bölümler
8.Risk Değerlendirmesi Öncesi Tehlike tanımına yönelik Ön Çalışma Sonuçları
8.1 Çalışma ortamı bilgileri
8.2. İşyeri bina ve eklenti bilgileri
8.3. İş yerinde Yürütülen Faaliyet Bilgileri
8.4. Üretim ve Süreç Teknikleri
8.5. İş Ekipmanları
8.6.Kullanılan maddeler
8.7.Artık ve atıklarla İlgili İşlemler
8.8. Organizasyon ve Hiyerarşik Yapı
8.9. Görev, Yetki ve Sorumluluklar
8.10. Çalışanlar ortalama eğitim, yaş ve cinsiyetleri
8.11. Meslek hastalığı kayıtları
8.12.İş Kazası Kayıtları
8.13.Acil Durum Planının Olup Olmadığı
9.Risk Değerlendirmesinde Belirlenen Tehlike Kaynakları ve Riskler ile bu risklerden kimlerin nasıl ve ne şekilde etkileneceği
10.Risk Analizinde Kullanılan Yöntem
11.Tespit Edilen Riskler Varsa Önem ve Öncelik Sırasını İçeren Analiz Sonuçları
12.Düzeltici ve önleyici kontrol tedbirleri, gerçekleştirilme tarihleri ve sonrasında tespit edilen risk seviyesi
