ABD'nin Afganistan'dan çekilmesinin ardından uluslararası yardımların kesilmesi, ekonomik krizin derinleşmesi gibi sorunların arttığı Afganistan'da, savaş, açlık ve yokluk en çok çocukları etkiliyor.
Taliban geçici hükümetinin Sağlık Bakanlığı verilerine göre, ülke genelinde kızamık 2022'nin başından bu yana 16 binden fazla çocuğa bulaştı. Yetkililer bu süre içinde 130'dan fazla çocuğun kızamık nedeniyle hayatını kaybettiğini bildirdi.
Yüksek derecede bulaşıcı, viral bir hastalık olan kızamık özellikle çocukları vuruyor.
En çok can kaybı Kabil, Helmand ve Kunduz vilayetlerinde görülürken kızamık vakalarının çoğu ise Kunduz, Cüzcan, Herat ve Gor vilayetlerinde kaydedildi.
''Bu sene vaka sayısı arttı''
Taliban geçici hükümetinin Sağlık Bakanlığı Sözcüsü Cavid Hajir, kızamığın genellikle aşı olmayan çocuklarda görüldüğünü söyledi. Hajir, 2020'de ülke genelinde toplam 5 bin 234 kızamık vakası görüldüğünü ve bu süresi zarfında 18 çocuğun da hayatını kaybettiğini belirtti. Hajir, "2021 yılında kızamık 3 bin 333 kişiye bulaştı ve 108 çocuk kızamıktan yaşamını yitirdi. Bu sene ise vaka sayısı gözle görülür şekilde arttı" diye konuştu.
Bakanlığın deposunda yeterli miktarda kızamık aşısının bulunduğunu ve aşılama kampanyalarının devam ettiğini dile getiren Hajir, "Kızamık hastalığının daha çok yayılmaması için çalışmalar yürütüyoruz." dedi.
Öte yandan Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), 13 Mart'ta Afganistan'da on binlerce kişinin kızamık hastalığına yakalandığını ve sadece ocak ayında çoğu çocuk 150'yi aşkın kişinin hayatını kaybettiğini açıklamıştı.
Gerçek rakamların daha yüksek olduğu tahmininde bulunan DSÖ, ölümlerin gelecek haftalarda güçlü bir şekilde artacağı uyarısında bulunmuştu.
Hastaneler kızamık hastalarıyla dolup taşıyor
Afganistan'ın batısındaki Herat, kuzeydeki Cüzcan ve başkent Kabil'deki hastanelerin çoğunda yeteri kadar yer olmadığı için her odada 5'ten fazla çocuk tedavi ediliyor.
Kabil'deki İndira Gandi Hastanesi Bulaşıcı Hastalıklar Bölümü Sorumlusu Profesör Muhammed Arif Hasanzey, kızamık hastalığının son 3 ay içinde arttığını söyledi.
Kızamıktan ölenlerin sayısının da arttığına dikkati çeken Hasanzey, "Bugünlerde bizim bölümümüzdeki hastaların yüzde 90'ınını kızamık hastaları oluşturuyor." ifadesini kullandı. Aşının önemine dikkati çeken Hasanzey, ülkedeki tüm çocukların kızamık aşısı yaptırması halinde vaka sayısının düşebileceğini bildirdi. Hasanzey, kızamık hastalığının artmasındaki en önemli nedenin çocukların açlık nedeniyle zayıf düşmesi olduğunu belirtti.
Uluslararası toplumun bu hastalıkla mücadele konusunda Afgan halkını yalnız bırakmaması gerektiğini vurgulayan Hasanzey, özellikle çocukların sağlığı için yardım beklediklerini sözlerine ekledi.
Altı aylık çocuğunu tedavi için Saray Hoca köyünden başkent Kabil'deki İndira Gandi Hastanesi'ne getiren Şemim Ahmadi, "Çocuğumun üç gün önce ateşi ciddi şekilde yükseldi. Ekonomik yetersizlikler nedeniyle hemen doktora götüremedim. Kızamık olduğu teşhis edildikten bir gün sonra hastaneye yatırmak zorunda kaldım. Şu an durumu iyiye gidiyor." dedi.
On üç aylık çocuğunu aynı hastaneye tedavi için getiren Hümeyra Cemaluddin, ilk günlerde oğlunun ateşinin yükseldiğini ve durumunun giderek kötüleştiğini aktardı.
Hastalığının ne olduğunu bilemedikleri için 3 gün evde beklettiklerini söyleyen Cemaluddin, "Durumu ağırlaşınca dün akşam saatlerinde hastaneye getirdik. Kızamık olduğu teşhis edilerek burada oksijene bağladılar. Hala durumu çok iyi değil." dedi.
Aşılama kampanyası devam ediyor
Birleşmiş Milletler, daha önce birçok kez ülke nüfusunun yarısının açlık tehlikesi altında olduğu uyarısında bulunmuştu.
Öte yandan DSÖ kızamığa karşı yüzde 95’e varan oranda aşı yapılmasını önerirken, Afganistan’daki mevcut koşullar göz önüne alındığında bunun mümkün olmadığı belirtiliyor.
DSÖ, 12 Mart'ta kızamığa karşı aşı kampanyası başlatmıştı.
Kızamık aşısı kampanyasında binlerce sağlık çalışanı Afganistan'ın 24 vilayeti ve 49 bölgesinde 5 yaş altındaki 1,2 milyondan fazla çocuğu aşılamayı hedefliyor.
