Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu Suriye'de yaşanan gelişmeler ve ABD'nin çekilme süreci başta olmak üzere gündeme ilişkin NTV'de değerlendirmelerde bulundu.
Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, "Münbiç'te uzlaşma başarılı uygulansaydı bunlar olmazdı. ABD'nin güvenlik birimleri Trump'ı caydırmak istiyor" dedi.
Çavuşoğlu'nun konuşmasından satır başları şöyle:
"Esasen bu olayı ABD'nin çekilme kararına bağlarsak tam olarak izah etmiş sayılmayız. Bizim uzun süredir ABD'den YPG'ye desteğe son vermesini istememiz ortada. 4 Haziran'da ABD'yle Münbiç Yol Haritası'nı imzaladık. Haritanın 90 gün içinde tamamlanmış olması gerekiyordu eğer bu yol haritası tamamlanmış olsaydı bugün bunu konuşuyor olmazdık. YPG bölgeden çekilmeyi bırakın ABD tarafından sürekli desteklendi. Biz Fırat'ın doğusuna harekat yapacağımızı söyledikten sonra ABD çekileceğini açıkladı. Diğer taraftan bu süreçte bakıyoruz özellikle ABD'nin güvenlik birimleri başkanı bu karardan caydırmaya çalışıyorlar. Ne dediler: Türkler, Kürtleri katletmesin. Bu son derece yanlış bir üslup. Biz YPG'ye karşı Afrin operasyonunu başlattık, ABD neden o zaman değil de şimdi böyle bir üsluba girmeye çalışıyor.
ABD'nin geri vites yaptığını da görüyoruz
- Müttefikliğe sığmadığı gibi rahmetli Demirel, "Süper güçlerin geri vitesi olmaz" derdi. Burada ABD'nin geri vites yaptığını da görüyoruz. Burada karar Trump'ın ve Trump açıklamasını yaptı. Dün Pompeo da bunu açıkladı. Suriyeli Kürtler demek YPG demek değildir, Türkiyeli Kürtler PKK demek değildir. Bunu esasen herkes çok iyi biliyor. Pompeo CIA Direktörlüğü yaptı bunu herkesten daha çok bilmesi gerekiyor.
YPG'nin sürgüne gönderdiği yüzbinlerce Suriyeli Kürt var Türkiye'de. Bizim problemimiz şu bir terör örgütü var ve ABD bu terör örgütüne destek veriyor. Bu terör örgütü ABD'nin desteğiyle Arapların yaşadığı yerleri zorla kontrol ediyor. Madem ABD haklar konusunda son derece hassas, YPG Suryanilere eziyet ediyor. Bunları niye duymuyorsunuz.
Trump'un verdiği söz bizim için geçerlidir
- Koskoca bir devletin tüm NATO müttefikliğimize ve işbirliklerimize rağmen bir terör örgütüne sığınması doğru bir şey değildir. Recep Tayyip Erdoğan da bir söz verdiği zaman durur. Münbiç Yol Haritası'nın uygulanması ve Fırat'ın doğusundan YPG'nin tamamen çekilmesi önemli. Son gelişmeler budur. Biz bu işin peşini hiçbir zaman bırakmadık.Bizim YPG'ye yönelik harekatımız ABD'nin çekilmesine bağlı değil.Böyle bir karar yokken Sayın Cumhurbaşkanımız 'Fırat'ın doğusuna gireceğiz' dedi. Şimdi 'ABD çekileceğiz' diyor ama sahada çekilmemesi için çalışanlar var. Trump'ın verdiği söz bizim için geçerlidir. Bolton'un ve diğerlerinin açıklamalarını görüyoruz ki onlar çekilme taraftarı değil. Burda Trump'ın verdiği söz belli.
YPG'ye verilen silahların toplanması
ABD öyle bir çekilme kararı almadan önce de silahları neden veriyorsunuz diye sorulduğunda bunları geri alacağız dendi. Irak'ta da bu silahlar verildi ama toplanamadı. Şimdi de o konuda farklı görüşler var. Silahların bir kısmı satıldı, bir kısmı Türkiye'de kullanıldı. Bir kısmı Kandil'e götürüldü. Tamamen toplamaları gerçekçi değil ama ABD'nin sözü var. Trump diyor ki İran, Rusya ve Türkiye DAEŞ'ten nefret ediyor. Bugüne kadar hangi ülke Türkiye kadar DAEŞ'le mücadele etti. ABD DAEŞ'le ne zaman çarpıştı. Rakka'da gördük DAEŞ'lileri otobüse bindirip onlar gönderdi. Bu tür söylemlerin bir faydası yok. ABD çekilme kararı aldı bu süreci koordine etmek istiyoruz. Teröristlerin burdaki boşluktan faydalanmasını istemiyoruz bu Irak için de önemki. Suriye'nin toprak bütünlüğünü muhafaza edecek şekilde bu işi yürütmemiz lazım.
ABD'nin Suriye'deki askeri üsleri
ABD'nin Suriye'de kurduğu üsler konusunda farklı sayılar var ama hepsi bizim bildiğimiz gibi üs değil. Ama ABD buradan çekilecekse buraları da boşaltacaktır. Esasen Münbiç Yol Haritası'nı uygulasaydık ABD buraları yerel yönetimlere bırakacaktı. Sonra siyasi çözüm olduğunda da tüm bu yapılanmalar merkezi yönetime bırakılır.
Bugün Pompeo ile telefon görüşmesi planlıyorum
Bizim çalışma grubumuz var biliyorsunuz. Son toplantı sebebiyle çalışma grubunun toplantısı ertelendi. Sayın Cumhurbaşkanımız nasıl Putin'le görüşüyorsa, Trump'la da görüşürüz. Bizler muhattaplarımızla görüşürüz. Yine Pompeo ile bir telefon görüşmesi yapmayı planlıyoruz. İşin içinde Milli Savunma Bakanımız var Genelkurmay var. Karşı tarafta da aynı şekilde muhattaplarımız var. Bu işi sürdürmek istiyoruz ama samimi bir şekilde ve sözümüzde durarak. Hem Pompeo'nun hem de Trump'ın Türkiye'ye gelme sözü var. Karşılıklı ziyaretlerin olmasında fayda var. En son telefon görüşmesinde de Trump, Türkiye'ye gelmek istediğini söylemişti.
Son görüşmede de arkadaşlarımız Münbiç Yol Haritası'nın uygulanması en sağlıklı yöntem diye muhattaplarına ilettiler. Terör örgütlerinin oradan çekilmesi en sağlıklı yöntemdir. Son cümle diyor ki Münbiç bittikten sonra bu haritanın diğer bölgelere uygulanması.
Ortak devriyelerimiz var
Münbiç'te ABD var, kontoründeki YPG var. Ortak devriyelerimiz var. Geçen yıldan beri Münbiç'in etrafında rejim ve Rus unsurlar da var. Yine rejimin Münbiç'e gireceği yalanını ortaya attılar, rejim yalanladı. YPG herkesi kullanmaya çalışıyordu ama Rusya gerçekleri gördü. Şimdi YPG yeni müttefikler aramaya çalışacak, rejimle işbirliğine gitmeyi denediler. Karşılıklı şartları uyuşmuyor o başka bir şey rejim de biliyor bunların amacının ne olduğunu. Önümüzdeki günlerde girift ilişkiler olabilir ama bizim tek bir hedefimiz var oradaki terör örgütleri.
Fırat'ın doğusuna operasyon
- Bu konuda Türkiye kararlıdır. Fırat Kalkanı'nda ve Zeytin Dalı'nda Türkiye'nin kararlılığı görüldü. Bu kararlık var ama zamanlamasına ilişkin kararı da biz veririz bu konuda kimseden izin almayız. ABD çekiliyorum derken Sayın Cumhurbaşkanımız 'bir bekleme sürecine geçelim' dedi ama bu iş uzatılırsa, gerçek olmayan söylemlerle bu işi savsaklamaya çalışırlarsa biz de bu kararı uygulamaya koyarız.
Süleyman Şah Türbesi
Bu konuda gerekli açıklamaları Sayın Cumhurbaşkanımız gerektiği zaman yapar.
İdlib'te son durum
Burada terör örgütlerinin olduğu bir gerçek. Bu terör örgütlerini İdlib'e biz getirmedik bizzat rejim otobüslerle teröristleri İdlib'e getirdi. Amaç bunları bahane ederek İdlib'e saldırmaktı bunu da yaptılar. Silahsızlanmış bölgeden çekilmelerini büyük ölçüde sağladık. Bir de ılımlı muhalefet var her zaman radikal gruplara karşı mücadele etti. Radikaller güç kazanmak için muhalefete ve sivil halka saldırıyorlar. İçlerinde yabancı terörist savaşçılar var. Biz de gerekli tedbirleri alıyoruz. Mutabakatın içinde İdlib içinden tacizin olmaması diğer taraftan rejimin de buraya saldırmaması. Mutabakat budur. Bu saldırı rejime ya da Ruslara yönelik bir saldırı değil. HTŞ'nin diğer taraflara saldırması olursa bir risk ortaya çıkar. Bu mutabakatın uygulanmasında ufak tefek gecikmeler olabilir ama genel anlamda İdlib Mutabakatı başarılı bir şekilde uygulandı.
Sadece Ruslarla değil herkesle görüşeceğiz
Biz sadece Ruslarla değil, terör bölgesinde neler yapılacağını herkesle görüşürüz. Terör örgütlerine karşı bugüne kadar Ruslarla ilişkilerimiz iyi.
Putin-Erdoğan görüşmesi
İki görüşme planlanıyor. Birincisi ikili görüşme, diğeri Soçi'de başlayan üçlü görüşme. Önümüzdeki haftalarda bu üçlü zirve için arkadaşlarımız çalışıyorlar. Ruslardan tarih tekliflerini bekliyoruz.
Ruslar da YPG'nin silah bırakmasını istiyor
Rusya'nın ve İran'ın bu konulardaki tutumu açık. Diyorlar ki tüm Suriye toprakları Suriye'nindir. Biz de diyoruz ki Suriye toprakları bütündür. Bunda da hemfikiriz. Burada ABD çekilirken koz verecek adımlardan herkesin kaçınması gerekiyor. Bu bizim YPG'yle mücadelemizi kapsamıyor. Güvenlik endişesinin de olmaması gerekiyor. Rejim gelince YPG'yle nasıl bir işbirliğine gidecekler bilmiyoruz. Bu temel kriterlerde anlaştığımız zaman problem olmaz. Rusların da YPG'nin de silah bırakması gerektiği açıklaması, YPG'nin ne kadar tehlikeli olduğunun göstergesidir."
